wyjątek
  • wymowa nazwisk
    12.07.2010
    12.07.2010
    Witam!
    Jak prawidłowo powinniśmy wymawiać nazwiska zaczynające się na Si, np. Simik, Singal, Sieniawa, Sierszeń. Czy s możemy wypowiadać jak [ś]?
  • wymowa obcych nazwisk
    26.11.2002
    26.11.2002
    Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?
  • Wyrażenia pospolite versus nazwy własne

    9.02.2022

    Dzień dobry, w prasie i Internecie w nazwach typu: Krajowa Lista Oczekujących na Przeszczep, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, Internetowe Konto Pacjenta, Nocna i Świąteczna Opieka Medyczna - wszystkie wyrazy pisane są dużą literą. Czy słusznie?

    Z góry dziękuję za odpowiedź!

    MG

  • Wyróżnienia typograficzne wyrazów cytatów
    21.02.2017
    21.02.2017
    Czy w poniższych zdaniach obce wyrazy i wyrażenia należy zapisać kursywą:
    1. Zazdrościłem Johannowi i Waleremu odjazdu do dywizjonu bojowego, zazdrościłem im lotów bojowych nad Francję, Belgię i Holandię, przyszłych sukcesów, towarzystwa frontowych kolegów, dyskusji w sitting room w kasynie oficerskim w Northolt.
    2. „Do you like kiss me?” zapytała znienacka. „But very, very strong” dodała ciszej.
    3. A co ze słowami: emploi i alter ego?

    Dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    A.
  • wysoko oczyszczony
    16.07.2002
    16.07.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie – rozstrzygnięcie sporu co do prawidłowej pisowni określenia wysoko oczyszczona lub wysokooczyszczona. Chodzi o wysoko oczyszczoną insulinę, która w niektórych publikacjach pisana jest również jako wysokooczyszczona insulina. Oczekujemy pomocy, aby prawidłowo, zgodnie z zasadami ortografii zapisać to okreslenie w naszej dokumentacji. W wielu słownikach, które wertowaliśmy, nie znaleźliśmy zapisu tego określenia.
    Z poważaniem
    Krzysztof Osmólski
  • wysokoskoncentrowany
    15.03.2002
    15.03.2002
    W zdaniu – „Emulsja ta zawiera wysokoskoncentrowaną substancję pochodzenia roślinnego” – słowo wysokoskoncentrowaną piszemy razem czy oddzielnie?
  • wysoko wytrzymały
    14.01.2005
    14.01.2005
    Jaka jest poprawna pisownia wyrażenia wysoko wytrzymały materiał – razem czy osobno? Przykładowo, w słowniku ortograficznym z 2000 r. wyrażenie wysoko rozwinięty jest zapisane osobno, a w czterotomowym słowniku języka polskiego razem. Który zapis jest poprawny?
  • W zasadzie

    25.05.2022
    25.05.2022

    W planie zagospodarowania przestrzennego zapisano, że budynki mają być „w zasadzie parterowe”. Urzędnik powołując się na słownik języka polskiego odczytuje to jako: właściwie, zasadniczo, w gruncie rzeczy i jego zdaniem nie pozwala to na dowolną interpretację ilości kondygnacji. W moim rozumieniu wymóg wskazujący, że budynek ma być „w zasadzie parterowy” dopuszcza jednak jakieś odstępstwo, na przykład, jak w moim przypadku, umieszczenie poddasza użytkowego nad 1/3 powierzchni parteru.

  • wzdłuż i w poprzek
    24.05.2014
    24.05.2014
    Dlaczego piszemy: wzdłuż, wszerz, wzwyż, ale w poprzek?
  • x czy ks przed końcówką?
    6.12.2002
    6.12.2002
    Chciałbym zapytać o pewne niekonsekwencje pojawiające się w waszych odpowiedziach dotyczących odmiany nazwisk zakończonych na -x. W odpowiedzi zatytułowanej Cezex… czytamy: „Po drugie zaś, inne słowa zakończone literą x, w szczególności nazwiska, nadal trzeba odmieniać po staremu, np. Rex, Rexa, Rexowi, Rexem, ale Reksie (przykład przytoczony w komunikatach Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, nr 2 z 2001 roku)”. Natomiast w odpowiedzi Lex Pani K. Sobolewska radzi odmieniać nazwisko Hendrix – Hendriksa. Jak więc należy odmieniać nazwiska zakończone na -x?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego