Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi

Przeczytałem w Poradni, że lepiej unikać łączenia spójnikiem przyimków rządzących innymi przypadkami (np. na i pod stołem). Czy z tego samego powodu należy unikać konstrukcji jakieś cztery, pięć godzin (cztery – mianownik, pięć – dopełniacz)?

Chciałam dopytać o różnicę w pojęciach „kompromis” i „konsensus”, szczególnie w polityce. Czy można ich używać zamiennie? (w moim rozumieniu nie należy). A także, czy można wciąż mówić o konsensusie, jeśli doszło do niego na drodze obustronnych ustępstw (dla mnie to już kompromis)?

Słownik PWN podaje, iż jest to «porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu». Zatem, czy żeby mówić o konsensusie, najpierw musi dojść do kompromisu? Zawsze uważałam to za dwa rozłączne zjawiska i pojęcia.

Interesuje mnie etymologia zwrotu módl się za nami będącego częścią modlitwy Zdrowaś Mario, a także powtarzanego w odpowiedzi na wezwania w modlitwach litanijnych. Czy jest on gramatycznie poprawny? Czy nie powinniśmy mówić módl się za nas?

Czy poniższą wypowiedź – potoczną, w języku mówionym lub wymianie zdań na portalu społecznościowym –uznałaby Pani za błędną?

Słyszę, że spora część nauczycieli nie lubiła i ledwo sobie radziła z matematyką. Z imiesłowami też?

Chodzi o skrót od: nie lubiła (matematyki) i ledwie sobie z (nią) radziła.

Dzień dobry!
Mam pytanie o odmianę rzeczowników po zakresach liczbowych. Czy poprawny będzie np. zapis 22–34 lata, czy 22–34 lat (‘od dwudziestu dwóch do trzydziestu czterech lat’)? Intuicyjnie czuję, że w przypadku liczb, po których forma jest taka sama (3–4 lata), powinna ona pozostać, ale w przypadku liczb skutkujących dwiema różnymi formami już się gubię, zwłaszcza gdy pojawi się jeszcze jakieś słowo, np. przez 12–24 tygodni(e).
Z góry dziękuję za przybliżenie zasad w tej kwestii.

W jaki sposób najlepiej zapisać w Przepisach odwołanie do innych publikacji, która z poniższych postaci jest bardziej poprawna?

- Należy spełnić wymagania 3.3 i 6.1, Części II – Kadłub oraz 14.2.2 i 16.24, Części V – Ochrona przeciwpożarowa.

- Należy spełnić wymagania rozdziału 3.3 i punktu 6.1 z Części II – Kadłub oraz punktów 14.2.2 i 16.2.4 z Części V – Ochrona przeciwpożarowa.

Dziękuję bardzo za odpowiedź mejlową z 11.10.2023.

Zadam inne pytania, bo chodziło o dwie kwestie:

- rozumienie słowa uwzględnianie,

- rozumienie słowa kworum.

Czy we frazie „są jednak uwzględniane przy obliczaniu wymaganego quorum”, słowo uwzględniane można rozumieć jako wzięcie pod uwagę ich wyłączenie i nie zaliczanie tych osób do kworum?

Moim zdaniem nie.

1. Uwzględnianie to «dodanie osób do kworum, uznanie, że są w kworum».

2. Nieuwzględnianie to «odjęcie ich z kworum, nie wzięcie ich pod uwagę przy obliczaniu kworum».

Czy zaliczenie do kworum 7 osób wyłączonych nie kłoci się z definicją kworum, w której to liczbie zawierają się jedynie uprawnieni do głosowania?

„Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosnych?” czy „Jaki procent mężczyzn mających żonę jest o nią zazdrosny?”? Które z tych zdań jest poprawne?

Czy adaptacyjny proces to oksymoron? W znaczeniu: proces dostosowujący się do zmian. Z jednej strony mamy tą zdolność adaptacji, ale z drugiej proces, który zakłada pewne zdefiniowane po sobie etapy.
Czy określenie zwinny proces jest poprawne? Zwinność odnosi się zwykle do ruchów.
Z góry dziękuję i pozdrawiam