-
Informacje na stronach reakcyjnych książki31.07.201731.07.2017Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy jednozdaniowych informacji, które pojawiają się na stronach redakcyjnych, np. Przekład książki został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury Republiki Czeskiej. Czy tego rodzaju zdania należy zamykać kropką?
-
Informator „Przebiegły”
18.02.202118.02.2021Proszę o poradę i wskazanie prawidłowej formy. Jeśli w zapisie pseudonimu stosujemy tylko cudzysłów, np. informator „Przebiegły”, to czy ten pseudonim odmieniamy, która forma będzie właściwa: doniesienie informatora „Przebiegły”, czy doniesienie informatora „Przebiegłego”?
-
interfiksy typu –o-, -e-, -i-, -u-
15.10.202315.10.2023Chciałem zapytać o etymologię międzyrostków -o- oraz -e- (i ewentualnie innych międzyrostków: -i-, -ch-, -u-, -y-). Wiem, że są one pochodzenia prasłowiańskiego (Dobromirъ, čьrnobylь, vojevoda), lecz nie mogę znaleźć ich dalszej etymologii. Czy możliwe jest pokrewieństwo z starogreckim -ο-?
-
Internet i witryny internetowe23.04.200323.04.2003Witam serdecznie!
1) Czy nadal obowiązuje pisownia Internet? Czy za pomocą wielkiej lub małej litery różnicujemy znaczenia tego wyrazu?
2) Jaka jest zasada pisowni nazw witryn internetowych?
Czekam na odpowiedź i pozdrawiam. -
interpunkcja a cytowanie1.03.20111.03.2011Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy interpunkcji w cytowaniu prozy. Gdy pojawia się cytat (np. w jakimś opracowaniu naukowym), a pod nim odnośnik, np. strona, powiedzmy:
Przed jego rządami Rosja nie znała centralizacji (…)
(s. 13)
który nie jest całym zdaniem, ale jedynie pierwszą jego częścią niezakończoną kropką, to czy po „(…)” powinna się pojawić kropka, czy nie?
Serdecznie pozdrawiam! -
Jak wymawiamy ę w wyrazie rękawiczka?7.02.20187.02.2018Szanowni Państwo,
zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.
Oto uzasadnienie:
W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.
Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
Z poważaniem
Piotr Dylewski
-
Jest – są21.02.201721.02.2017Od dłuższego czasu nurtuje mnie pochodzenie form czasownika być w czasie teraźniejszym. Moje pytania są następujące:
- Dlaczego mówimy: ja jestem, ty jesteś, on, ona jest itd., ale: one, oni są?
- Dlaczego formy jestem, jesteś, jesteśmy, jesteście wyglądają podobnie do czasowników w czasie przeszłym (byłem, robiłeś, jedliśmy…)? Czy doszło tu do jakiegoś dziwnego zestawienia jest + jeśm = jestem, podobnie jak robił + jeśm = robiłem?
Dziękuję! -
koniami czy końmi?24.09.200224.09.2002Pozdrawiam serdecznie,
Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Kropka po cudzysłowie
3.12.20213.12.2021Dzień dobry,
czy kiedy cytat nie występuje w tekście, a stanowi odrębną całość (np. na grafice), należy postawić kropkę po cudzysłowie czy przed nim?
Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
Pozdrawiam
Tomasz
-
kropka w sloganach reklamowych14.03.200314.03.2003Czy stawia sie kropki na końcu haseł reklamowych typu: „Niezawodność dla Twoich klientów” czy „Zysk dla Twojego warsztatu”?