wyodrębnić
  • król i królik
    4.04.2013
    4.04.2013
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz królik należy do rodziny wyrazu król?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie?
    16.10.2009
    16.10.2009
    Lasy Chojnowskie czy lasy chojnowskie? Wprawdzie podobne pytania już padały, ale mimo to nadal mam wątpliwości, czy poprawna jest pisownia wielkim literami, czy małymi. Na stronie www.pwn.pl w dwóch hasłach pisownia jest inna, małymi w temacie Powstanie Warszawskie, wielkimi w temacie Chojnów. Jak jednoznacznie rozstrzygnąć, czy dana nazwa lasów, lasków itp. jest nazwą jednostkową? Które źródła są w tej materii najbardziej miarodajne? Czy Słownik geograficzno-krajobrazowy?
    Pozdrawiam Mariusz
  • Lód czy lody?
    26.06.2018
    26.06.2018
    Spotykam się czasami z zapytaniem o chęć zjedzenia zimnego deseru w postaci Czy chcesz loda?. Mi to się raczej kojarzy z propozycją o charakterze erotycznym. Z tego co kojarzę, słowo lody (w kontekście chłodnej przekąski) nie posiada liczby pojedynczej (analogicznie do „jednego spodnia” – nie ma czegoś takiego, są jedynie spodnie). Czy forma Chcesz loda? jest poprawna (w odniesieniu do deseru, bo co do drugiego znaczenia nie mam wątpliwości), czy zawsze powinno się pytać o lody?
  • łącznik w inicjałach
    6.10.2005
    6.10.2005
    Na stronie Rady Języka Polskiego znalazłam informację przygotowaną przez prof. J. Podrackiego w ramach prac Komisji Ortograficzno-Onomastycznej o niestosowaniu łącznika w inicjałach imion i nazwisk dwu- i wieloczłonowych, np. Tadeusz Dołęga-Mostowicz (T.D.M.). Zaskoczyła mnie więc porada udzielona przez dra J. Grzenię, który sugerował stosowanie łącznika w podobnych przypadkach. Jak rozumieć tę rozbieżność?
  • Małymi literami ziemia łomżyńska

    25.01.2019
    13.12.2018

    Temat wielkiej czy małej litery w nazwach ziem był już poruszany w Poradni, ale jednak odczuwam niedosyt. Chodzi mi konkretnie o nazwę ziemia łomżyńska. Jestem zwolenniczką zapisu małymi literami, jednak w publikacjach lokalnych przeważa zapis wielkimi: Ziemia Łomżyńska. Niepewność budzi też fakt, że nazwa ta bywa używana nie tylko na określenie dawnej jednostki administracyjnej (wówczas na pewno małe litery), ale także bliżej nieokreślonego regionu czy też okolic miasta współcześnie.

  • marchie

    9.02.2004
    9.02.2004

    Proszę o odpowiedź na pytanie: piszemy Marchia Północna, Marchia Wschodnia, Marchia Saksońska, Marchia Miśnieńska czy też marchia północna, marchia wschodnia, marchia saksońska, marchia miśnieńska? Według słownika ortograficznego małą literą, ale w encyklopediach historii Niemiec spotykam dużą. Który więc zapis jest poprawny i który stosować?

  • -mat

    1.12.2020
    1.12.2020

    Dzień dobry,

    Interesuje mnie etymologia przyrostka -mat, który pojawia się w takich słowach jak bankomat, automat, fantazmat. Co właściwie oznacza ten przyrostek?

    Pozdrawiam.

  • mieszkańcy marchii miśnieńskiej
    28.01.2013
    28.01.2013
    Dzień dobry!
    Czy nazwę mieszkańców marchii miśnieńskiej (czy Marchii Miśnieńskiej?) powinno się zapisywać wielką literą (Miśnieńczycy), czy małą?
    Dziękuję
  • Mniejsza połowa

    1.01.2023
    1.01.2023

    Czy można potocznie użyć sformułowania „mniejsza połowa”? Uważam, że tak. Wprawdzie „połowa” w znaczenie algebraicznym oznacza dokładnie 1/2 i obie połowy całości są identyczne – ale w znaczeniu potocznym "połowa" oznacza „mniej więcej 50 proc.”. Np. w zdaniu „Weź sobie połowę makaronu” nikt nie ma na myśli „Weź sobie dokładnie przeliczoną połowę nitek makaronu”, tylko „Weź sobie mniej więcej połowę porcji makaronu”. Jakie jest zdanie Poradni?

  • moribund(a)
    26.04.2010
    26.04.2010
    Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego