wyraz-zdanie
  • Wymowa 15
    9.11.2016
    9.11.2016
    W poradzie napisano: „Gdyby ktoś słowo piętnaście wymawiał dokładnie tak, jak się pisze, to wszyscy byśmy zgodzili się natychmiast, że mówi nienaturalnie…”.
    Czyżby? A co ze słowem piętno?
    Moim zdaniem piętnaście wymawia się jako [pietnaście] w wyniku niedbalstwa i niesprawności ust i języka. [Pietnaście] brzmi jak „poszłem”.

    Pozdrawiam
    Marek Byczkowski
  • Wynaturzenie, zboczenie
    22.02.2019
    22.02.2019
    Dzień dobry!
    Czy używanie i powoływanie się na leksykalną definicję językową dla określeń zboczeniec i wynaturzenie w stosunku do osób homoseksualnych znajduje uzasadnienie językowe? Czy jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam,
    Bartosz Staszewski
  • Wypowiedzenia podrzędne z ile, ilekroć

    17.06.2023
    17.06.2023

    Czy słowa „ile”, „ilekroć” wymagają obowiązkowo dopełnienia „tyle”, „tylekroć”? Pamiętam taką regułę z lekcji polskiego, ale powstałe zdanie wydaje mi się sztuczne i bardzo formalne. Czy można napisać: Ilekroć robiłam X, miałam wrażenie, że Y?

    Z góry dziękuję, za wszystko!

  • Wyszło, jak wyszło
    10.02.2015
    10.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie interpunkcja w zwrotach typu „wyszło(,) jak wyszło”, „jest(,) jak jest”. Oba można rozwinąć, dodając przed ewentualnym przecinkiem tak, i otrzymamy porównania paralelne, w których przecinek zależy, jak się zdaje, od naszego wyboru. Czy zatem bez wstawienia tak też mamy wybór?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • W zasadzie

    25.05.2022
    25.05.2022

    W planie zagospodarowania przestrzennego zapisano, że budynki mają być „w zasadzie parterowe”. Urzędnik powołując się na słownik języka polskiego odczytuje to jako: właściwie, zasadniczo, w gruncie rzeczy i jego zdaniem nie pozwala to na dowolną interpretację ilości kondygnacji. W moim rozumieniu wymóg wskazujący, że budynek ma być „w zasadzie parterowy” dopuszcza jednak jakieś odstępstwo, na przykład, jak w moim przypadku, umieszczenie poddasza użytkowego nad 1/3 powierzchni parteru.

  • względnie
    12.03.2002
    12.03.2002
    Mam kłopot z wyrazem względnie, a w zasadzie z interpunkcją w okolicach tego słowa. W zdaniach typu: „Proszę o informację względnie interwencję” traktowałem ów spójnik jak lub i przecinka nie stawiałem. Niestety, w Słowniku Poprawnej Polszczyzny (PWN, 1999) znalazłem: „względnie: 2. spójnik o znaczeniu «ewentualnie, bądź»: Do dokumentów prosimy dołączyć oryginał matury, względnie poświadczony notarialnie odpis” – z przecinkiem!

    Pozdrawiam,
    Piotr

    PS. sjp.pwn.pl w ogóle nie ma spójnikowego znaczenia słowa względnie :-)
  • W znaczeniu ‘roślina’ i ‘sztuczna ozdoba choinkowa‘ – gwiazda betlejemska
    21.02.2017
    21.02.2017
    Szanowny Panie Doktorze,
    jeśli chodzi jeszcze o Gwiazdę Betlejemską, to tekst dyktanda mówi o wystroju wnętrza. Trudno więc, moim zdaniem, bronić taką pisownię (a może: takiej pisowni? rekcja tego czasownika sprawia mi kłopot), powołując się na obiekt astronomiczny. Ja sobie wyobrażam albo roślinę o tej nazwie, pisaną małymi literami, albo ozdobę choinkową. Pisownię pierwszej sankcjonuje WSO, drugiej nie, ale tutaj też spodziewałbym się małych liter.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • X, czytaj: Y
    3.03.2013
    3.03.2013
    Szanowni Państwo!
    W wypowiedziach dziennikarzy telewizyjnych spotykam się ostatnio z drażniącą mnie (może niesłusznie?) manierą uściślania treści komunikatów za pomocą wyrazu czytaj. Podam przykład: „Ci pracownicy to osoby doświadczone, czytaj: długo pracujące”. Jaka powinna być ocena takich innowacji składniowych? Czy nie nawiązują one do języka artykułów internetowych, w których za słowem czytaj zamieszcza się link do innego tekstu?
    Dziękuję za odpowiedź.
    Dominik
  • X to Y – bez przecinka
    30.09.2014
    30.09.2014
    Szanowni Państwo,
    czy interpunkcja w zdaniu: „Istnienie rozwiązania a znalezienie go, to dwie różne sprawy” powinna wyglądać właśnie tak, czy jakoś inaczej? Chodzi mi o brak przecinka przed a i postawienie przecinka przed to.
    Z wyrazami szacunku
    Gorliwy Czytelnik
  • Ystad
    23.12.2008
    23.12.2008
    Czy nazwa szwedzkiej miejscowości Ystad się odmienia? Pierwszy raz widziałem coś takiego w książce i miałem problem ze zorientowaniem się, o jakie miejsce chodzi. Bohater jechał do Ystadu, mieszkał w Ystadzie itd.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego