wystąpienia
  • -by z partykułami
    26.05.2003
    26.05.2003
    Czy w zdaniach pytających typu „Czy bym skorzystał?” cząstkę -bym piszemy razem, czy oddzielnie? Jaka jest zasada?
  • ciebie czy Ciebie?
    28.08.2002
    28.08.2002
    Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
    I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”?
  • Co to takiego?
    17.03.2015
    17.03.2015
    Szanowni Państwo,
    czy pytania „Co to takiego?” i „Kto to taki?” można uznać za poprawne konstrukcje? A jeśli tak – czy mogą one swobodnie funkcjonować w komunikacji oficjalnej, czy też ich byt należy absolutnie ograniczyć do mowy potocznej?
    Łączę pozdrowienia,
    M.S.
  • dezinstalacja, a nie deinstalacja
    8.11.2007
    8.11.2007
    Szanowni Państwo!
    Czy poprawna jest forma dezinstalacja, czy raczej deinstalacja? Z tego, co czytałam w poradni, przed samogłoską powinno wystąpić dez-, jak np. dezaktywacja. Jednak ostatnio spotkałam się z opinią polonistki, która uważa, że prawidłowa forma w przypadku deinstalacji, to właśnie forma z de-. Bardzo proszę o odpowiedź.
  • 27 dzieci w miejscowniku

    25.04.2022
    25.04.2022

    Przygotowuję się do prezentacji publicznej i nie jestem pewna, czy dobrze odczytuję następujący liczebnik: badanie na (27) dwadzieściorgu siedmiorgu dzieciach. Sprawdzałam w poradnikach internetowych, ale wolałabym mieć całkowitą pewność. Byłabym wdzięczna za wyjaśnienie.

  • ekspertowy czy ekspercki?
    11.02.2003
    11.02.2003
    Uprzejmnie proszę o rozstrzygnięcie, czy poprawne jest wyrażenie system ekspertowy, czy może powinno ono brzmieć system ekspercki. Wyjaśniam, że chodzi o komputerową bazę danych, zawierającą opinie ekspertów. Program ten umożliwia uzyskanie odpowiedzi na postawione pytanie, np. o możliwość wystąpienia zagrożenia, na podstawie zgromadzonych danych.
  • Forma nazwisk rosyjskich po nadaniu polskiego obywatelstwa
    6.02.2020
    6.02.2020
    Szanowni Państwo, czy w przypadku Rosjan zmieniających obywatelstwo na polskie, należy stosować polską transkrypcję oryginalnego nazwiska (np. Gadżijew), czy też w przypadku wystąpienia różnic należy dostosować się do oficjalnych dokumentów (w podanym przykładzie ta osoba, zapaśnik, olimpijczyk z Rio, figuruje w dokumentach Polskiego Związku Zapaśniczego oraz PKOl jako Gadzhiev)? Osobiście skłaniam się ku drugiej wersji, jako mającej status oficjalnej z formalnego punktu widzenia.
  • Gwóźdź programu
    31.05.2017
    31.05.2017
    Szanowni Państwo,

    ciekawi mnie pochodzenie frazeologizmu „gwóźdź programu”. Przychodzi mi na myśl jakiś popisowy kuglarski numer, w którym gwóźdź odgrywał kluczową rolę.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Hauke-Bosak
    5.12.2012
    5.12.2012
    Szanowni Państwo,
    w SO nazwisko Hauke-Bossaka zostało zapisane jako nieodmienne. Jaka reguła to reguluje? Czy pisanie na ulicy Haukego-Bossaka jest niepoprawne?
  • ile zapożyczeń w polszczyźnie?
    15.03.2011
    15.03.2011
    Czy istnieje zestawienie pokazujące, ile procent słów w języku polskim to zapożyczenia? Znalazłem diagram dotyczący języka angielskiego, ale o naszej mowie nie mogłem wyszukać niczego. Udało mi się tylko znaleźć informację, że w polszczyźnie funkcjonuje lub funkcjonowało 2,4 tys. słów pochodzących z niemieckiego, ale to zdecydowanie zbyt mało obszerna informacja. Czy są jakieś badania na ten temat? Interesuje mnie szczególnie liczba latynizmów i germanizmów.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego