-
polszczenie imion a praktyka edytorska25.05.201025.05.2010Szanowni Państwo,
kto ma rację: wydawcy czy autor poradnika? Wg Edycji tekstów Wolańskiego „obecnie nie ma zwyczaju polszczenia imion […] niedopuszczalne jest współwystępowanie imion oryginalnych i spolszczonych”. Tymczasem jest to bardzo częste (Tomasz Howard, Thomas Grey, zob. Wieczna księżniczka P. Gregory). Poradnik: „niedopuszczalne są konstrukcje hybrydyczne typu: hrabia d'Artois”, tymczasem często występują (admirał d'Annehaut, zob. Katarzyna Medycejska J. Héritiera).
Pozdrawiam
JTP -
poselstwo
24.10.202224.10.2022Dzień dobry,
w języku angielskim występuje słowo the Message, które można tłumaczyć m.in. jako «wiadomość, przesłanie, poselstwo». W kontekście historycznym, chciałbym przetłumaczyć na „poselstwo”. Słowo „poselstwo” wydaje się być archaizmem. Czy w języku polskim można zastosować zwrot „przekazano poselstwo” w sensie np. władca państwa, król wysłał list (z pewną treścią) dyplomatyczny do innego władcy? Wydaje mi się, że tak, ale poproszę o opinię i podanie źródła z literatury.
Pozdrawiam
Daniel M
-
W Ukrainie czy na Ukrainie?
17.03.20225.03.2022Która forma jest poprawna: w Ukrainie czy na Ukrainie? Jeśli w Ukrainie, to kiedy wprowadzono zmianę?
-
arbitralny
6.10.20236.10.2023Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?
-
Architekt 7.02.20177.02.2017W metryce zgonu mojej praprababki z roku 1840 jest napisane, że rodzicami jej byli architekci i wymienione imiona. Sama praprababka była żoną młynarza. Czy słowo architekt mogło mieć inne znaczenie niż znane dzisiaj? Podobnie jak słowo aktorka w Nad Niemnem tłumaczone jest przez Jana Bohatyrowicza jako sukcesorka, dziedziczka.
-
car, carski i inne problemy16.06.201116.06.2011Witam!
Chciałabym zapytać jak tytułować cara Rosji – czy Jego Cesarska Mość czy Jego Carska Mość? I czy tytuły typu Wasza Wysokość, Jego Łaskawość zawsze piszemy wielką literą?
I pytanie drugie – dotyczy słów pochodzenia obcego. Wiem, że piszemy je kursywą. Czy tylko w przypadku, gdy używamy ich w formie podstawowej, jak np. w zdaniu: „Opuściły wyżynę Air i wjechały w szerokie (szeroki?) OUED”, czy również, gdy odmieniamy je wg polskiego wzorca, np: „Mieszkałyśmy w ubogim MIRZE”.
-
Cienka czerwona linia 28.12.201628.12.2016Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
-
Civitas Schinesghe29.05.201529.05.2015Szanowni Państwo,
Civitas Schinesghe to nazwa zawarta w dokumencie Dagome iudex, określająca zasięg granic państwa Mieszka I, a zatem odnosząca się do Państwa Gnieźnieńskiego. Jaka jest etymologia wyrazu Schinesghe? Jak należy go wymawiać i jak go przetranskrybować, używając wyłącznie polskich znaków? [Szinesge], [Szinezge], a może [Szineske]?
Wreszcie – jak słowo to ma się do łacińskiego wyrazu Gnesna? Dlaczego w tekście pisanym łaciną ( w Dagome iudex) nie użyto własnie określenia łac.? -
Co zrobił Nazarbajew?26.03.201926.03.2019Nursułtan Nazarbajew odchodzi ze stanowiska Prezydenta Kazachstanu W związku z tym, że sprawował rządy przez 30 lat (objął je jeszcze gdy Kazachstan był częścią ZSRR) i że nie pochodził z demokratycznych wyborów, czy można użyć określenia abdykował? Czy jest ono zarezerwowane tylko dla monarchów (królów, cesarzy, sułtanów, papieży etc.)? I czy można powiedzieć o prezydencie, który złożył urząd, że podał się do dymisji (tak jak o premierze lub ministrze)?
-
Córka i żona kagana i bana23.03.202023.03.2020Żona, córka chana to chanum. A jak nazywały się żony i córki kagana oraz bana? A gdyby to kobiety sprawowały te funkcje, jak brzmiały by te tytuły w wersji sfeminizowanej?