z-dużej-wielkiej-litery
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • pan czy Pan?
    20.12.2002
    20.12.2002
    Czy pisanie w urzędowych pismach rzeczownika pan (pani) małą literą przed imieniem i nazwiskiem, ale w stosunku do innych osób niż adresat jest poprawne? Np. zwracając się pisemnie do burmistrza o delegowanie podwładnego: „Proszę Pana Burmistrza o delegowanie pana Jana Kowalskiego”.
  • Pisownia nazwy wykładu

    28.11.2021
    23.10.2021

    czy nazwa wykładu, np. "Kombinatoryka na słowach" powinien być pisany dużą literą? jako nazwa własna?

    Dziękuję i pozdrawiam

    Wit Foryś

    prof. ndzw.

  • Pisownia peryfraz o charakterze religijnym

    8.11.2021
    8.11.2021

    Szanowni Państwo,

    zastanawia mnie kwestia zapisu słów „mistyczne Ciało Chrystusa”, a w szczególności dużej litery w słowie „mistyczne”.


    W NKJP dominuje zapis z małą literą w słowie „mistyczne”, ale pojawiają się oba warianty. W „Pisowni słownictwa religijnego” znajdujemy „Ciało Mistyczne Chrystusa”, ale jest to inna sytuacja ze względu na szyk. W dokumentach Stolicy Apostolskiej są różne rozwiązania, a w kan. 834 KPK mamy „mistyczne Ciało Jezusa Chrystusa”.


    Z wyrazami poważania, MO

  • Pisownia zwrotów grzecznościowych w transkrypcji nagrań audio i audio-wideo

    10.04.2021
    10.04.2021

    Zastanawia mnie kwestia pisowni zwrotów grzecznościowych w transkrypcjach nagrań oraz napisach w nagraniach, np. podcastów, wywiadów, videoblogów na portalach społecznościowych. W tekstach pisanych, jak e-mail, list zwroty grzecznościowe piszemy wielką literą, a jak jest w przypadku napisów do nagrań? Czy w takich rozmowach, dialogach, monologach nagranych i publikowanych w sieci jest podobnie, czy zgoła odmiennie?

  • różności
    8.12.2004
    8.12.2004
    Jak się poprawnie mówi: piszemy coś małą literą, od małej litery czy z małej litery?
    Drugie pytanie: czy powinno być „Mieszkał w Wybrzeżu Kości Słoniowej”, czy „na Wybrzeżu Kości Słoniowej”?
    Trzecie i już ostatnie: jak nazwać mieszkańca i mieszkankę Kosowa?
    Dziękuję.
  • Skrót w zastępstwie to wz.
    12.03.2018
    12.03.2018
    Moje pytania dotyczą prawidłowej pisowni wyrazów na pieczątce, w którą pracodawca wyposażył pracowników. Uprzejmie proszę o potwierdzenie poprawności użycia wielkich liter na pieczątce:
    „Wz. Dyrektora
    Główny Specjalista
    Imię Nazwisko”
    Czy użycie wielkiej litery w skrócie „Wz.” jest prawidłowe?
    Czy użycie wielkiej litery w wyrazie „Dyrektora” jest prawidłowe?
    Czy użycie wielkich liter w wyrażeniu „Główny Specjalista” jest prawidłowe?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Straż Miejska czy straż miejska?
    23.12.2002
    23.12.2002
    Dzień dobry,
    Mam dwa pytania, jedno dotyczące ortografii: Straż Miejska, Straż Graniczna, ale policja? Z taką pisownią spotykam się w prasie. Czy zawsze powinno się je pisać dużymi literami? Czy może podobnie jak w przypadku sądów, szpitali, innych instytucji: łódzka straż miejska, ale Straż Miejska w Łodzi? A co ze Strażą Graniczną?
    Dziękuję
    Magda
  • W sprawie polskiego pisma szkolnego

    13.05.2024
    13.05.2024

    Witam,

    jestem mamą ucznia szkoły podstawowej. Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej, który uczy mojego syna wprowadził inny wzór niektórych liter pisanych od tych powszechnie spotykanych np. Wielkie A pisane wygląda tak jak małe, ale rozmieszczone w dwóch liniach. Podobnie z literą M oraz N. Małe litery m.in. o oraz s mają jakieś dziwne ogonki. Nauczyciel tłumaczy, że taki wzór polecono mu na studiach jako bardziej przystępny dla uczniów. Czy to jest prawidłowy wzór? Nie spotkałam się z taką pisownią w żadnym podręczniku ani na kartach demonstracyjnych.

    Dziękuję za odpowiedz

  • życzenia świąteczne
    21.12.2004
    21.12.2004
    Dzień dobry, jak poprawnie powinno się pisać życzenia świąteczne? Chodzi mi konkretnie o użycie małych i dużych liter: z okazji Świąt (czy świąt) Bożego Narodzenia? I czy piszemy szczęśliwego nowego roku, czy Nowego Roku? Dziękuję za odpowiedź.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego