zależność
  • Rodzeństwo
    4.10.2016
    4.10.2016
    Szanowni Państwo,
    w języku polskim rodzeństwo ma liczbę mnogą, podobnie jak małżeństwo. Czy jednak wyraz rodzeństwo może oznaczać jedną osobę, tj. brata lub siostrę? Mówimy np. Mój brat to całe moje rodzeństwo, lub Z rodzeństwa pozostała mi już tylko siostra, a gdy ktoś zapyta Czy masz rodzeństwo, nie odpowiemy Nie, mam tylko brata – ale raczej Tak, mam brata. Czy to oznacza sprostowanie (nie mam rodzeństwa, tylko brata), czy doprecyzowanie (tak, mam rodzeństwo: jednego brata)?
  • rosyjskie je i jo
    13.06.2008
    13.06.2008
    Pytanie jest dość nietypowe. Czy wiedzą Państwo może, dlaczego w sporej części rosyjskiego internetu nie stosuje się litery Ё (jo)? Zamiast niej używa się E (je). Często muszę przełożyć cyrylicę na nasz alfabet i brak litery Ё jest bardzo mylący, np. gdy film Броненосец Потёмкин, czyli Potiomkin, pisany jest jako ПотемкинPotiemkin, a imię Alena (Алена) okazuje się Aloną (Алёна). Ten zwyczaj zauważyłem głównie na wielu stronach filmowych, które są przedmiotem moich zainteresowań.
  • Rzeczpospolita Obojga Narodów
    6.10.2016
    6.10.2016
    Skoro Rzeczpospolita Obojga Narodów była oficjalną nazwą dualistycznego państwa polsko-litewskiego, to czy mówiąc o okresie 1569–1795, popełnia się błąd, nazywając ten kraj Polską? Wydaje mi się, że tak, bo to tak samo, jakby Litwini nazwali ten kraj Litwą? Jak w skrócie nazwać to państwo? Polska-Litwa (tak jak po niemiecku Polen-Litauen)?

  • rzuć i chodź
    19.09.2013
    19.09.2013
    Witam,
    Czy zdanie „Rzuć wszystko i chodź podróżować” jest poprawne?
    Pozdrawiam.
  • satysfakcja

    29.05.2024
    29.05.2024

    Szanowni Państwo. Chciałbym zapytać, a właściwie się dowiedzieć, bo już pytam, czy nie za dużo w wypowiedziach naszych rodaków słowa satysfakcja. Coraz rzadziej słyszę, żeby ktoś powiedział, że jest zadowolony, uradowany, a często, prawie na okrągło, słyszę usatysfakcjonowany, satysfakcja itd. Uszy od tej satysfakcji puchną. Co Państwo na to? Z uszanowaniem Mirek

  • Się w nazwie instytucji
    24.10.2016
    24.10.2016
    Mamy kłopot z nazwą instytucji Instrument na rzecz Przyczyniania Się do Stabilności i Pokoju. Nasze wątpliwości wzbudza pisownia się – czy należy pisać go wielką literą, czy też objęty jest poniższym wyjątkiem od reguły?
    Wielką literą piszemy nazwy indywidualne (jednostkowe) urzędów, […]. Występujące w tych nazwach przyimki, spójniki, wyrażenia imienia, pod wezwaniem, na rzecz, do spraw, numer, przeciwko itp. piszemy małą literą.
  • Skrót r. w prasie

    28.04.2023
    28.04.2023

    Szanowna Redakcjo,

    czy przyjęcie następującego zapisu dat, który się konsekwentnie stosuje (np. w gazecie) można uznać za poprawne?

    - Jeśli występuje pełna data (dzień.miesiąc.rok) lub tylko miesiąc i rok, wtedy na końcu jest skrót "r.", np. "23 listopada 2019 r."; lub "listopad 2019 r."

    - Jeśli nie występuje konkretna data, a sam rok razem z np. porą roku lub bez, wtedy zapis całego słowa "rok", np. "jesień 2019 roku" lub "2019 rok".

    Adam Wolański w książce "Edycja tekstów" pisze, że należy dla całego tekstu przyjąć jeden zapis i konsekwentnie go stosować, czyli zawsze zapisywać wyłącznie skrót lub wyłącznie pełne słowo. Czy jednak można przyjąć alternatywny zapis w zależności od kontekstu?

  • skróty nazw geograficznych
    23.05.2002
    23.05.2002
    Słowniki często nie rozstrzygają, jak pisać skrót pochodzący od nazwy geograficznej. Generalnie skróty piszemy małymi literami. Skróty nazw geograficznych, pojawiające się na mapach, zaczynają się zawsze wielkimi literami. Czy tę zasadę należy przenieść do tekstów? Napiszemy raczej Ameryka Płn., a nie Ameryka płn., ale Przyl. Północny czy przyl. Północny. Może należałoby przestrzegać zasady pisowni wielką lub małą literą w zależności od przymiotnikowej lub rzeczownikowej nazwy?
  • Służewski a służewiecki
    2.04.2020
    2.04.2020
    Mieszkam w Warszawie na osiedlu Służew, znajdującym się w sąsiedztwie Służewca. Legendarne już problemy z odmianą Służewa były poruszane w Waszej poradni, lecz to nie koniec naszej udręki. Osiedle mieści się w malowniczej dolinie zwanej Dolinką Służewiecką (zwanej też Służewską). Przez dolinkę płynie Potok Służewiecki, nad którym dumnie wznosi się już Służewski Dom Kultury. Która z tych form jest poprawna? Czy może obie są, w zależności od tego, do którego osiedla się odnoszą?
  • Stopni i tytułów się nie sumuje

    3.10.2016
    3.10.2016

    Odnoszę się do porady dotyczącej łączenia skrótów dr i inż.. Jak się wydaje, tak jest w języku angielskim, a nie w polskim, gdzie doktor jest stopniem naukowym, a inżynier i magister inżynier – tytułami zawodowymi (również w naukach o zarządzaniu!). Wg tego, w zależności od miejsc ukończenia studiów, należałoby używać rozmaitych skrótów np. dr, mgr, inż. – (np. mgr nauk matematycznych, inż. nauk o zarządzaniu, który zdobył doktorat z nauk techn.).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego