zapewne
  • ziuziać

    16.10.2023
    16.10.2023

    Dzień dobry,

    jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:

    "Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".

  • Złapać / wziąć (kogoś) za wszarz
    10.07.2019
    10.07.2019
    Dzień dobry,
    spotkałam się z wyrażeniem wziąć / złapać kogoś za wszarz. Skąd się wzięło takie określenie?
    Co ono dokładnie oznacza?
    Dziękuję za odpowiedź
  • złożenia przymiotnikowe
    1.10.2003
    1.10.2003
    Witam!
    Bardzo proszę o radę dotyczącą pisowni: czy należy pisać na poziomie krytycznoliterackim czy na poziomie krytyczno-literackim?
    Pozdrawiam
    J.F.
  • Zmech
    28.10.2008
    28.10.2008
    Witam,
    mam zdanie, które brzmi: „Jestem absolwentem wrocławskiego «Zmechu»”. Jak powinno zapisywać się słowo zmech? Z wielkiej czy z małej literki, w cudzysłowie czy bez? Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam.
    Z poważaniem
    M. Mielcarz
  • zmiany w słowniku ortograficznym
    24.01.2011
    24.01.2011
    Słownik ortograficzny PWN z 2003 podaje: Popielec (ale: środa popielcowa – [70] nazwy świąt dużą literą w odróżnieniu od ich nazw opisowych). Słownik z 2010: Środa Popielcowa – bez rozróżnienia. Popielec to nie święto! To 1. dzień Wielkiego Postu – duża litera ma sens. Natomiast środa popielcowa to bardziej nazwa opisowa? Czym zatem tłumaczyć zmianę zapisu środy popielcowej z małej na dużą literę? Takie zmiany wprowadzają zamieszanie. Co z tymi, którzy nie kupują nowych wydań słowników?
    Pozdrawiam
  • zmyć komuś głowę i nie zostawić na nim suchej nitki
    7.10.2009
    7.10.2009
    Witam,
    czy zmyć komuś głowę wzięło się od mycia głowy za karę? I jeszcze: czy nie zostawia się na kimś suchej nitki w znaczeniu, że tak się kogoś obmawia, iż nie znajduje się w nim nic dobrego, choćby jednej nitki? Tylko dlaczego suchej?
    Z góry dziękuję!!!
  • Znajdować
    13.12.2015
    13.12.2015
    Dzień dobry,
    chciałabym dowiedzieć się, czy używanie czasownika znajdować w znaczeniu uważać za, które jest zapewne kalką z języka angielskiego (niemieckiego?), jest w języku polskim poprawne. Do tej pory uważałam je za błąd, ale w książce znanego socjologa czytam właśnie: Turysta jest w ruchu, bo znajduje świat nieodparcie atrakcyjnym; włóczęga zaś dlatego, że znajduje świat nieznośnie niegościnnym.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Pozdrawiam
    Olga
  • znajomi z Poniedziałka
    29.09.2003
    29.09.2003
    Zwracam się z zapewne nieco dziwnym pytaniem, ale frapuje mnie pewna sprawa. Gdyby istniała w Polsce miejscowość, która nazywałaby się Poniedziałek, to jak wyglądałaby odmiana tego wyrazu (np. jedziemy do Poniedziałka czy jedziemy do Poniedziałku?). Jak nazywaliby się jej mieszkańcy (Poniedziałkowicz, Poniedziałkowiczka)?
  • znicz – dla kogo czy za kogo?
    11.05.2008
    11.05.2008
    Czy wyrażenie znicz dla zmarłych przypadkiem nie sugeruje nonsensu? Przecież nie można zmarłym dać znicza, poza tym im taki przedmiot jest nie potrzebny. Znicz raczej jest wyrazem naszej pamięci o zmarłych i zapalamy go w ich intencji, a więc zapalamy znicz za zmarłych. Czy się przypadkiem nie mylę?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
  • Znów o nowych dzielnicach
    6.03.2018
    6.03.2018
    Szanowni Państwo,
    redaguję tekst do książki o dzielnicy Poznania, która w granice miasta została włączona w 1900 r., a wcześniej była samodzielną wsią. Czy pisząc o dziejach takiej wsi sprzed inkorporacji, nie powinno się stosować przyimków: do (Jeżyc, Wildy, Górczyna) i w (Jeżycach…), a przy podawaniu faktów z XX w. traktować je „normalnie”, stosując przyimek dzielnicowy: na (Jeżyce, Jeżycach, Wildę, Wildzie…)? Tak właśnie tekst poprawiam, ale czy to nie nadgorliwe?

    Ukłony, Anna O.P.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego