-
anty-Chłopi10.05.201210.05.2012Szanowni Państwo,
jak należy zapisać określenia wyrażające to, że jedno dzieło jest całkowitym przeciwieństwem innego? Moje największe wątpliwości wzbudza cudzysłów – powinniśmy pisać anty-Chłopi, anty-„Chłopi” czy „anty-Chłopi”? I co w takich sytuacjach z zaprzeczeniami (lub przedrostkami takimi jak pseudo- czy łże-) tytułów kilkuczłonowych, jak choćby Pan Tadeusz czy Czarodziejska góra?
Łączę pozdrowienia i dziękuję za odpowiedź -
Biernik czy dopełniacz?13.02.202013.02.2020Moje pytanie dotyczy używania słów w bierniku w połączeniu z wyrazami, z którymi zdaje się łączyć forma dopełniacza, jak np.:
1. użyć mikser (zamiast: użyć miksera)
2. dotknąć ekran (zamiast: dotknąć ekranu)
3. próbować wspinaczkę (zamiast: próbować wspinaczki).
Zdarza się nawet użycie biernika z zaprzeczeniami (np. nie pamiętać datę)! Odnoszę niestety wrażenie, że przez osoby wypowiadające tego typu zwroty jest to traktowane jako przejaw starannego użycia języka. Która forma jest poprawna?
-
bynajmniej – przynajmniej
10.10.202010.05.2006Szanowni Państwo!
Spotykam się często z wypowiedziami zawierającymi słowo bynajmniej w znaczeniu 'przynajmniej', np. „Bynajmniej ja tak sądzę”. Przyznaję, że mnie to razi. Bardzo proszę o wyjaśnienie zasad używania słowa bynajmniej oraz o kilka przykładów poprawnego użycia. Dziękuję i pozdrawiam!
-
deewolucja
3.04.20233.04.2023Szanowni Państwo,
jak nazywa się antonim ewolucji? Dewolucja czy deewolucja? Skłaniałbym się ku tej drugiej opcji, z przedrostkiem de-, jak deeskalacja czy deemulgacja, ale zmyliły mnie tytuły książek, które zostały wydane, np. "Dewolucja" M.J. Behego lub "Ewolucja. Dewolucja. Nauka" M. Giertycha, które bynajmniej nie odnoszą się do dewolucji prawnej.
Z góry dziękuję za odpowiedź
stała czytelniczka Poradni
-
de-prawować12.05.201012.05.2010Sądziłem intuicyjnie, że w deprawowaniu kluczem jest owo zaprzeczone przedrostkiem prawo. „Odkryłem” jednak angielskie odpowiedniki depraved i depravity. Skąd (od czego) się więc deprawowanie wywodzi?
Pozdrawiam
Grzesiek Korusiewicz -
Dodatkowe funkcje partykuły nie
10.01.202110.01.2021Czasami można usłyszeć zdania względne z przeczeniem:
Spytam ją, czy NIE chciałaby pójść ze mną do teatru.
Od strony logicznej jest ono dziwne, bo raczej nie zakładamy od razu odpowiedzi negatywnej. Moim zdaniem lepiej powiedzieć:
Spytam ją, czy chciałaby ze mną pójść do teatru.
Co innego gdy nasza intencja jest przeciwna, np.:
Sprawdzę, czy w szafce NIE ma karaluchów. - a nie "...czy są karaluchy", bo raczej nikt nie chciałby ich mieć.
Czy takie zdania rządzą się taką regułą?
-
… do osoby, której nie lubisz20.12.201920.12.2019Musisz zbliżyć się do osoby, którą nie lubisz – czy to zdanie jest prawidłowo wypowiedziane? Dziękuję za odpowiedź.
-
Dopełniacz czy biernik
1.05.20241.05.2024Czy „nie zapomnij umyć zęby” jest poprawne?
-
dopełniacz partytywny17.03.201117.03.2011Witam,
jakim przypadkiem rządzą czasowniki wrzuć lub dodaj. Byłam pewna, że przynależy im dopełniacz – „Wrzuć piłkę do kosza”, „Dodaj sumę składników do…”, a tu w słowniku języka polskiego (PWN) widzę „Dodaj cukru/soli do zupy”? Dlaczego miejscownik i kiedy go stosować – w zaprzeczeniu jest oczywisty – „Nie dodawaj sumy”, „Nie wrzucaj piłki', ale w twierdzeniu? Od kiedy i dlaczego? Nie znalazłam nic na ten temat w uchwałach Rady Języka Polskiego – więc skąd ta zmiana?
Tatiana Kwaśniewska -
Dopełniacz po negacji16.04.202016.04.2020Chciałabym prosić o dopowiedzenie do mojego ostatniego pytania o biernik zmieniający się (lub nie) w dopełniacz przy negacji. Czy przy wszystkich czasownikach to obowiązuje, czy są jakieś ograniczenia? Nie wyobrażam sobie tego z lubić, kupować…