Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

Już słoneczko na zachodzie
Przegląda się w sinej wodzie.
Rybaku wiosła złóż
I na brzeg wracaj już.
Waraha, waraha, hej.

Żegnaj, moja miła łódko,
Rozstajemy się na krótko.
Zarzucę znowu sieć
Nim ranek zacznie dnieć.
Waraha, waraha, hej.

Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?

Które z wyrażeń jest poprawne: „Widzicie Państwo” czy „Widzą Państwo” (…)? Drugie wydaje mi się zbyt „wersalowe” i przez to sztuczne.
Pozdrawiam, Piotr.

Czy spotykany w słownikach pojęć zapis, w którym hasło i pierwsza część jego wyjaśnienia pisane są małą literą, a uzupełnienie definicji to nowe zdanie, jest poprawny? Przykładem jest hasło ze słownika Terminy i pojęcia historyczne (Warszawa 1990): „niewolnik, człowiek pozbawiony wolności i ubezwłasnowolniony. W staroż. Grecji i Rzymie niewolnicy…”. Skoro po ubezwłasnowolniony mamy kropkę, to czy słowo niewolnik nie powinno być pisane wielką literą, z pauzą po nim, a nie z przecinkiem?

Czy poprawne jest zdanie: Wierzby, które wziął za szpaler na poboczu szosy, okazały się wyrastać w szczerym polu. Konkretnie chodzi mi o zastosowanie bezokolicznika po wyrażeniu okazały się.

Szanowni Państwo,
recenzent mojej pracy naukowej (z zakresu mechaniki) zarzucił mi zastosowanie błędnej terminologii w stosunku do pojęcia właściwość (np. wyznaczenie właściwości mechanicznych; przyjęte w modelu numerycznym właściwości mechaniczne). Uważa On, iż poprawne jest zastosowanie jedynie terminu własności mechaniczne, nie zaś właściwości mechaniczne.
Uprzejmie proszę w wskazówki co do poprawności zastosowania tych terminów.
Z poważaniem
Celina Pezowicz

Czy zdanie: Wypłynąłem na suchego przestwór oceanu z punktu widzenia gramatyki jest poprawne? Zastanawiam się, dlaczego Mickiewicz nie napisał: Wypłynąłem na suchy przestwór oceanu?

W „Innym słowniku języka polskiego PWN” w haśle wpół jest przykład „Wyjął z teczki wpół wyblakłą kartkę papieru”. Ale jest też hasło wpół- jako cząstka tworząca przymiotniki. W „Nowym słowniku ortograficznym PWN” mamy więc hasła wpółobłąkany, wpółprzegniły itd. Szczególnie mnie intryguje, dlaczego inną miarę przyłożono do słów przegniły i wyblakły, skoro oba są takim samym przypadkiem gramatycznym – albo obydwa są przymiotnikami, albo (w zależności od szkoły) obydwa są imiesłowami biernymi.
Jeszcze lepszy przykład (bo dotyczący tego samego wyrazu) można znaleźć w „Słowniku języka polskiego” pod red. W. Doroszewskiego. W haśle wpół czytamy: „Zarzucił wędkę i wpół przymkniętymi oczami obserwował korek na wodzie"; ale oprócz tego jest osobne hasło wpółprzymknięty.
Przypomina to trochę problem pisowni nie z imiesłowami – w jednych kontekstach rozróżnienie między pisownią łączną i rozdzielną było istotne, kiedy indziej treści wyrażone przez jedno i drugie były niemal synonimiczne. Wygląda na to, że tu jest podobnie i że w zasadzie dałoby się obronić pisownię wpół przegniły wbrew słownikowemu rozstrzygnięciu. Czy jednak rzeczywiście? I co wtedy z przymiotnikami nie pochodzącymi od czasowników?
Proszę o wyjaśnienie tej trudności.
Dziękuję.

Czy zdanie „Dokument jest w przygotowaniu” jest poprawne? Czy raczej należy powiedzieć „Dokument jest przygotowywany”? Osoba, która zarzuciła mi, że pierwsze z tych zdań jest niepoprawne, jako przykład na poparcie swojej tezy stwierdziła, że nie można powiedzieć przecież „Kawa jest w robieniu”. Będę bardzo wdzięczny za pomoc w rozstrzygnięciu tego problemu.
Z góry dziękuję.
Z wyrazami szacunku
Marcin Jemioł

Szanowni Państwo!
Coraz bardziej przeraża mnie wulgaryzacja języka, zwłaszcza młodzieży. Nawet nauczyciele propagują wulgaryzmy podczas lekcji: pewna polonistka bez skrupułów używa przymiotnika, którego tu nie przywołam, a który stał się popularnym synonimem słów świetny, niezwykły, fajny; inna nauczycielka tłumaczy dzieciom zasady ortografii na przykładzie wulgaryzmów. Jak można walczyć z tym zjawiskiem? Czy w ogóle uważają je Państwo za niebezpieczne dla polszczyzny?
Z poważaniem
Licealista

Walery Pisarek w artykule Poczucie językowe, znajomość języka i praktyka językowa (Socjolingwistyka 1977, nr 1) wspomina, że według pewnych poradników językowych „czasownika wykorzystać nie powinno się używać”, lecz nie przytacza argumentacji, która by za tą wstrzemięźliwością przemawiała. Dlaczego wspomniany czasownik był krytykowany i czy dziś jego użycie może budzić jeszcze jakieś wątpliwości?