ziemi
  • chodzić na nóżkach
    24.01.2005
    24.01.2005
    Małe dziecko uczy się chodzić. Jak zachęcać: nie na czworaka (czworakach), tylko na nóżkach, po nóżkach, nóżkami – bo pieszo to przeciwieństwo do wózkiem lub w wózku. Proszę o komentarz do tych form.
    P.K.
  • Coby czy co by?
    22.01.2017
    22.01.2017
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z tekstem ursynowskiego dyktanda. Chodzi o zdanie: Jestliże na halickiej ziemi jaka cud-dziewczyna, coby chciała być moją?. Czy nie powinno być co by? Chodzi chyba o znaczenie ‘która by’, a przecież coby = żeby.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Co ma brona do obrony?
    12.09.2018
    12.09.2018
    Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
  • Czapnąć czy capnąć?

    3.09.2018
    3.09.2018

    Szanowni Państwo,

    czy słowo czapnąć w znaczeniu ‘chwycić’ może być regionalizmem z regionu Kociewie na Pomorzu?

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Czym jest białostoczanin?
    8.05.2018
    8.05.2018
    Chciałabym się dowiedzieć, czy białostoczanin jest nazwą własną, czy pospolitą.
  • dolina Warty

    15.05.2023
    15.05.2023

    Wielki słownik ortograficzny PWN podaje: „dolina -inie, -inę; -in: dolina Warty, ale: Dolina Kościeliska, Dolina Pięciu Stawów Polskich; Dolina Królów, Dolina Śmierci – jeśli nazwa własna składa się z dwu członów i człon drugi jest rzeczownikiem w dopełniaczu lub przymiotnikiem w mianowniku, oba człony pisze się wielką literą. Dlaczego piszemy „dolina Warty”, skoro drugi człon tej nazwy jest rzeczownikiem w dopełniaczu?

  • do Sadłogoszcza czy do Sadłogoszczy?

    27.07.2022
    27.07.2022

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozwianie wątpliwości odmiany miejscowości o nazwie Sadłogoszcz - wsi położonej w woj. kujawsko-pomorskim.

    Mieszkańcy traktują wyraz jako rodzaj męski (w moim odczuciu słusznie), a więc odmieniają: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Ponieważ tym okolicom bliska jest Bydgoszcz, zasugerowano się, iż Sadłogoszcz należy odmieniać jako wyraz rodzaju żeńskiego, zatem zwolennicy takiej odmiany twierdzą, że coś ma miejsce w Sadłogoszczy, a nie: w Sadłogoszczu.

    W moim odczuciu należałoby jednak zasugerować się odmianą miejscowości Małogoszcz (słownik poprawnej polszczyzny podaje, że to wyraz rodzaju męskiego), gdyż Sadłogoszcz - Małogoszcz są budową bardziej zbliżone niż Sadłogoszcz - Bydgoszcz, i jednak pozostać przy tradycyjnym: z Sadłogoszcza, w Sadłogoszczu itd.

    Jakie jest Państwa zdanie na ten temat?

  • drabę, dziabę, kłamę
    30.06.2009
    30.06.2009
    Mieszkam od niedawna w Sosnowcu (Zagłębie Dąbrowskie) i ze zdumieniem słyszę, jak powszechna w mowie jest forma 1. osoby liczby pojedynczej czasowników typu: kąpać, grzebać, wykopać w takiej postaci: wykąpę, wygrzebę, wykopę – zamiast: wykapię, wygrzebię, wykopię. Nie spotkałam się z tym nigdzie indziej, a bywałam w różnych regionach kraju. Czy jest to znany regionalizm, czy może przypadkowo masowo powielany błąd językowy, jeśli o takim zjawisku można w ogóle mówić?
    Pozdrawiam.
  • dupa
    28.05.2007
    28.05.2007
    Jaka jest etymologia słowa dupa??
  • dupościsk
    2.07.2009
    2.07.2009
    Jak wyglądałby porządny słownikowy artykuł dupościsk, zwłaszcza co do liczby uwzględnionych znaczeń oraz związanych z nimi kwalifikatorów typu pot., środ., wulg. etc.? Z internetu wynika, że słowa tego używa się w bardzo różnych sytuacjach, od tuningu samochodu po walkę z alkoholizmem (nie udało mi się rozgryźć tego aowskiego znaczenia). Czy użycie tego słowa w stosunkowo niewinnym znaczeniu strach będzie zrozumiałe, czy też wywoła w odbiorcy skrajnie inne, niepożądane skojarzenia?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego