zwyczaj
  • Mikko
    15.04.2016
    15.04.2016
    Zgodnie z artykułem na temat odmiany imion obcych, większość imion męskich zakończonych na o się odmienia. Nie odmienia się imion krótkich, w tym dwusylabowego imienia Ugo. Jak wobec tego odmieniać fińskie imię Mikko? Jak decydować, które obce imiona męskie zakończone na o się odmienia, a które nie?
  • Nagroda Nobla
    23.05.2001
    23.05.2001
    Szanowna Redakcjo!
    W Nowym Słowniku Ortograficznym pod hasłem Nobel podane jest: Nagroda Nobla, zaś pod hasłem Pulitzer: nagroda Pulitzera. Czy to zwyczajne przeoczenie, czy jest jakaś różnica w pisaniu tych nagród (utworzonych chyba od nazwisk fundatorów)? Co z nagrodą (Nagrodą) Grammy?
  • na rogu Piątej Alei i Czterdziestej Drugiej Ulicy
    30.07.2001
    30.07.2001
    Szanowni Państwo!
    Jak napisać nazwy ulic nowojorskich: Piąta Aleja, 42. ulica?
  • na Szlachtowej, na Jaworkach
    15.06.2004
    15.06.2004
    Ze Szczawnicą sąsiadują wioski Szlachtowa i Jaworki. Powszechnie mówi się tu: „Mieszkam na Szlachtowej”, „Mieszkam na Jaworkach”. Czy należy ten zwyczaj piętnować i status poprawności przyznać tylko połączeniom w Szlachtowej, w Jaworkach? Ponadto słyszy się też: w Słowacji, a nie na Słowacji? Jakie tu obowiązują zasady poprawnościowe?
    Halina Mastalska
  • na Węgry, na Słowację itp.
    3.06.2002
    3.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Dlaczego jeździmy na Węgry, na Białoruś, na Litwę, na Słowację, ale do Czech, do Niemiec, do Rosji? Innymi słowy, dlaczego w odniesieniu do pewnych krain czy też państw używamy formy na, a w stosunku do innych formy do? Czy zjawisko to ma związek z historycznymi powiązaniami Polski z tymi obszarami?
  • nazwiska obce na -o
    5.07.2006
    5.07.2006
    Komentatorzy mundialu nie odmieniają nazwisk kończących się na -o – włoskich (Gattuso), portugalskich (Figo, Tiago, Ronaldo), hiszpańskich (Cambiasso, Mascherano, Salgado), a także imienia Rio (piłkarz angielski Rio Ferdinand). Słownik ortograficzny ogólnie pisze jedynie o Włochach, Hiszpana Picassa odmienia, a Portugalczyka Vasco (w haśle V. da Gama) – nie. Czy i jak odmieniać wspomniane nazwiska?
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
  • nazwy obiektów miejskich
    27.05.2002
    27.05.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam trudności z ustaleniem, jak powinno się pisać wyrażenie katedra wawelska (chodzi o wielkość pierwszych liter słów).
    I to samo, ale generalnie: skąd czerpać wiadomości na temat pisowni poszczególnych obiektów zabytkowych i turystycznych? Nazwy czy określenia poszczególnych wież, baszt, chat, kaplic, dzwonów itd. pisane są bardzo różnie w rozmaitych źródłach i w zależności od kontekstu. Na przykład kiedy chcę użyć wyrażenia dzwon Zygmunta, powinienem właściwie sprawdzić, czy istnieje taka nazwa własna (Dzwon Zygmunta), czy jest to tylko opisanie dzwonu Zygmunt (= dzwon ufundowany przez Zygmunta). Rzetelne wyjaśnienie takiego (czy innego) przypadku bywa czaso- i pracochłonne, i nie zawsze daje rezultaty.
    Odpowiedź Poradni nt. klasztoru Franciszkanów pokazuje, że nawet jeśli znajdziemy poszukiwany ciąg wyrazów w słowniku ortograficznym, to jeszcze się może okazać, że podana pisownia dotyczy jednego z możliwych kontekstów, być może akurat nie tego, o który nam chodziło.
    Opieranie się na materiałach wydawanych dla turystów wydaje mi się niebezpieczne, gdyż wydawca chcąc zachwalić swój „towar”, może nadużywać wielkiej litery. Czasem w grę też wchodzi wielka litera stosowana ze względów uczuciowych. Jak radzić sobie w tym językowym gąszczu turystyczno-zabytkowych atrakcji?
  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    19.10.2021
    19.10.2021

    Szanowni Państwo!

    W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

    Imię Nazwisko

    Marszałek

    Województwa Wszystkodużymiliterami

    Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

    Serdecznie pozdrawiam

    Zofia Łoś

  • niedawno temu
    12.02.2012
    12.02.2012
    Wielu przedstawicieli starszego pokolenia konsekwentnie posługuje się wyrażeniem niedawno temu zamiast dominującego współcześnie niedawno (por. np. zdanie W. Szymborskiej z odczytu noblowskiego: „A jeszcze tak niedawno temu, w pierwszych dziesięcioleciach naszego wieku, poeci lubili szokować wymyślnym strojem i ekscentrycznym zachowaniem”). Czy Państwa zdaniem wspomniany zwyczaj językowy wart jest podtrzymania?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego