Łukasz
  • płeć
    30.05.2013
    30.05.2013
    Szanowni Państwo,
    Jaka jest etymologia wyrazu płeć, i które znaczenie jest pierwotne: płeć biologiczna, czy „cera niewieścia” ?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • Polska dola i angielska dole
    6.02.2019
    6.02.2019
    Szanowni Państwo,
    czy słowo dola jest etymologicznie powiązane z angielskim dole, które pokrywa podobne spektrum znaczeniowe, czy to czysty przypadek?

    Dziękuję za pomoc,
    Łukasz
  • po lwiemu
    21.05.2013
    21.05.2013
    Robimy coś po swojemu lub po bożemu, po wariacku lub po angielsku. Skoro w pierwszych dwóch wypadkach sprawdza się celownik, to skąd wzięły się formy kończące się na -ku zamiast na -kiemu? Jak nazywa się taka forma?
    Jakie są ograniczenia przy tworzeniu analogicznych konstrukcji z po? Czy będzie dobrze po lwiemu albo po wesołemu?
  • ponownie zabór i rozbiór
    18.11.2011
    18.11.2011
    Dlaczego mamy zabÓr (od zabierać), ale rozbIÓr (od rozbierać) – skąd ta miękkość w jednym przypadku a jej brak w drugiej, do tego oba rzeczowniki historycznie stosowane w tym samym kontekście.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Łukasz

  • prącie i pręt

    23.09.2023
    23.09.2023

    Czy prącie i pręt są wyrazami pokrewnymi?

    Dziękuję za objaśnienie,

    Łukasz

  • Przecinek przed jeżeli, gdyby, skoro
    22.11.2018
    22.11.2018
    Czy w zdaniach typu:
    W takiej sytuacji [,] jeżeli pozwany…
    W okolicznościach niniejszej sprawy [,] gdyby wziąć pod uwagę…
    Ponadto [,] skoro zastosowanie wskazanego przepisu…
    we wskazanych miejscach należy postawić przecinek, czy też nie?

    Z wyrazami szacunku
    Łukasz Kapusta
  • Przecinek przed to
    6.03.2019
    6.03.2019
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu: Powiedzieć „nie lubię zmian” to nic nie powiedzieć przed to należy postawić przecinek?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Łukasz
  • Przyjść to jeszcze przyjdzie
    3.09.2013
    3.09.2013
    Szanowni Państwo,
    w mowie potocznej spotyka się konstrukcje typu: „Przyjść, to jeszcze przyjdzie – ale odezwać, to się wcale nie odezwie”. Jaki jest status składniowy bezokolicznika w takich wyrażeniach? Skąd się wzięły i czy można je uznać za poprawne, choćby w języku mówionym?
    Z poważaniem,
    Łukasz

  • przymiotniki typu boży – wysoki

    19.12.2023
    19.12.2023

    Szanowni Państwo,

    skąd się wzięła niekonsekwencja w tworzeniu przymiotników „dzierżawczych” na bazie zmiękczającego „j” od słów z ostatnią spółgłoską „g”? Regularnie jest boży od Bóg czyli wymiana g—ż zgodnie z regułą pierwszej palatalizacji. Podobnie buldoży od buldog, innych przykładów nie kojarzę. Jednak od wróg mamy wrogi - skąd tu miękkie g, czyżby analogia do przymiotników zwykłych, niedzierżawczych takich jak błogi? W każdym razie regularny przymiotnik wraży (choć z rusycyzmem cerkiewnym) wyszedł z użycia. Znowuż od papuga jest papuzi, całkiem nieregularnie — a może wg wzorca takiego jak w ptak—ptasi?

    Proszę o naświetlenie tego problemu.

    Łukasz

  • przymiotnik od Juży
    10.12.2013
    10.12.2013
    Witam,
    chciałbym zapytać o następującą rzecz, mianowicie istnieje w Rosji miejscowość Juża. Jak będzie brzmiała w języku polskim nazwa rejonu/regionu utworzona od nazwy tej miejscowości? Region juski, jużski, a może jużański?
    Serdecznie dziękuję.
    Łukasz Wiliński
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego