śląski
  • powtórzone wyrazy
    3.07.2009
    3.07.2009
    Szanowna Poradnio,
    Wielki słownik ortograficzny PWN i Uniwersalny słownik języka polskiego podają zgodnie: całkiem, całkiem, nawet, nawet, wcale, wcale – ale za to ledwo ledwo. Co przesądza o braku przecinka w tym przypadku? I jak w związku z tym zapisywać: prawie(,) prawie (= mało brakło) i jeszcze(,) jeszcze? (= w ostateczności, ujdzie).
    Dziękuję,
    Michał Gniazdowski
  • Prezydent Miasta Krakowa
    6.12.2001
    6.12.2001
    Jak to jest z tą odmianą nazw miast? Mówi się Prezydent Miasta Rybnika lub …Raciborza, ale co z innymi miastami?
    Prezydent Miasta Katowic czy …Katowice? Prezydent Miasta Jastrzębie Zdrój czy …Jastrzębia Zdroju? – tych miast, co do których mam wątpliwości, jest jeszcze kilka: Będzin, Ruda Śląska, Sosnowiec, Wodzisław Śląski, Bytom, Knurów, Rydułtowy. Jakie tu rządzą zasady pisowni? Dzięki za odpowiedź.
  • Rembrandt van Rijn
    25.02.2002
    25.02.2002
    Obraz Rembrandta van Rijn czy van Rijna?
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • Skąd się wzięła polszczyzna?
    14.11.2007
    14.11.2007
    Szanowni Państwo,
    dość powszechnie spotykam się z poglądem, że polszczyzna powstała w oparciu o dialekt wielkopolski i małopolski przy niewielkim udziale mazowieckiego. Co było powodem, że to właśnie te, a nie inne dialekty (np. brak udziału dialektu śląskiego) stały się podstawą polszczyzny ponadregionalnej?
    Łączę wyrazy szacunku i serdeczne pozdrowienia,
    Filip Cerkaski
  • szklaki
    19.06.2009
    19.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio w rozmowie ze znajomymi, pochodzącymi w większości z południa Polski, użyłam słowa szklaki na określenie landrynek. Pochodzę z Pomorza i tam takie określenie jest powszechnie używane. Dla moich znajomych z Krakowa i okolic to określenie było czymś zupełnie niezrozumiałym. Chciałabym zapytać, czy istnieją inne formy regionalne na określenie landrynek? Czy słowa szklaki używa się w jeszcze jakichś regionach Polski, poza Pomorzem?
  • Śmiać się jak Filip na jelito
    12.02.2018
    12.02.2018
    Kochana poradnio!
    Ostatnio śmiałem się ze znajomymi i jeden zwrócił uwagę Śmiejesz się jak Filip na jelito, jednak nie udało mi się ustalić, co to powiedzenie oznacza. Szukałem w internecie i takie przysłowie istnieje na wielu stronach, ale nigdzie nie ma podanego jego znaczenia. Zwracam się więc do Was z prośbą o ustalenie znaczenia przysłowia Śmiać się jak Filip na jelito.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • tłumaczenie nazw geograficznych
    28.11.2005
    28.11.2005
    Moje pytanie jest może i nietypowe, i… może niespecjalnie na miejscu, ale nie bardzo wiem, kogo o to pytać. Chodzi mi o zasadę (jeżeli takowa istnieje) umieszczania polskich nazw miejscowych w tekstach obcojęzycznych przeznaczonych dla obcokrajowców przebywających w Polsce (np. w programach festiwalowych pisanych w j. polskim, niemieckim i angielskim). Tłumaczenie np. nazw ulic nie wydaje mi się rozsądnym rozwiązaniem. Większy problem z nazwami miast (zwłaszcza na Pomorzu i Śląsku, które często mają swoje odpowiedniki).
    Pozdrawiam
    Janek Dokurno
  • Ulkowy
    3.02.2005
    3.02.2005
    Jak odmieniać przez przypadki nazwę miejscowości Ulkowy (woj. pomorskie)? Ja odmieniam: Ulków, Ulkowom, Ulkowami, Ulkowach. Koledzy mają odmienne zdanie (Ulkowych, Ulkowym, Ulkowymi, Ulkowych?). Dotyczy to też takich nazw, jak Subkowy, Walichnowy i inne, głównie na Kociewiu.
    Z góry dziękuję, łączę wyrazy szacunku.
    Małgorzata Tuszyńska – Muzeum Archeologiczne w Gdańsku
  • Wrocław – we Wrocławiu, ale: Kraków – w Krakowie

    18.12.2023
    18.12.2023

    Dzień dobry! Dlaczego Wrocław w miejscowniku będzie we Wrocławiu, a nie we Wrocławie, jak we Lwowie czy w Krakowie?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego