średnia
  • zmiany w pisowni

    11.06.2001
    11.06.2001

    Jak pisze się wyrażenie nie opodal? W słowniku ortograficznym, który posiadam, wyrażenie to pisane jest oddzielnie. Natomiast w programie telewizyjnym, w którym wybiera się mistrza ortografii, wydawało mi się, że wyrażenie to napisane było razem. Czy tak należy to pisać? Przez takie niespodzianki w telewizji czuję, że tracę swoje wyczucie językowe. A może moja wiedza jest przestarzała? Jak człowiek, któremu kontakt z językiem polskim i ortografią skończył się wraz z ukończeniem szkoły średniej, ma zdążyć za zmianami w pisowni? Największe kłopoty obecnie sprawia mi właśnie pisownia łączna i rozdzielna. Wydaje mi się, że w ostatnich latach dużo się w tej kwestii zmieniło. Po co tak częste zmiany? Czy aby nie po to, by znawcy języka mieli co robić?

  • Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?
    24.06.2009
    24.06.2009
    Witam,
    zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
    I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Prusinowski
  • Jak zacząć e-mail?
    5.01.2009
    5.01.2009
    Szanowna Redakcjo,
    chciałem zapytać, jakim zwrotem najlepiej rozpoczynać korespondencję elektroniczną? Powszechnie stosowany zwrot Witam przyprawia mnie (i chyba nie tylko mnie) o ciarki, a nie potrafię znaleźć odpowiedniego jego substytutu. Z oficjalnymi korespondencjami nie mam takiego problemu, ponieważ mamy zwroty Szanowna/y Pani/e. Co jednak z bardziej luźnymi korespondencjami?
    Pozdrawiam serdecznie
  • komponenta
    13.03.2013
    13.03.2013
    W artykule Piotra Müldnera-Nieckowskiego czytamy: „Komponent (rodzaju męskiego) to rzeczywiście składnik, element, ale komponenta (rodzaju żeńskiego) to czynnik modyfikujący lub cecha wynikająca z modyfikacji, tak że zjawisko lub obiekt różni się od innych zjawisk lub obiektów należących do tej samej kategorii”. Czy Szanowni Eksperci Poradni widzą potrzebę wprowadzenia do słowników wyrazu komponenta?
  • nabór do studium

    2.05.2022
    2.05.2022

    Dzień dobry, jak piszemy "nabór na studium" czy "nabór do studium"? Nie chodzi o studia tylko o 2-letnie studium.

  • pani dyrektor, ale pani księgowa

    21.01.2009
    21.01.2009

    Proszę o skorygowanie form:

    • pan dyrektor finansowy, pani dyrektor finansowy
    • pan kontroler finansowy, pani kontroler finansowy
    • pan księgowy, ale pani księgowa
    • pan asystent i pani asystentka (???)

    Czy jest jakaś prawidłowość?

    M. Lemańska

  • potocznie, pospolicie czy wulgarnie?
    28.03.2010
    28.03.2010
    Czy wyrażenie rąbać tyłek jest zlepkiem słów o znaczeniu potocznym, pospolitym czy wulgarnym?
  • pp, pu, paplot mk i inne
    4.12.2015
    4.12.2015
    Mam prośbę o poradę w kolejnej sprawie, która także dotyczy skrótów nazw oddziałów wojskowych. Czy dla formacji „pułk ułanów” prawidłowy będzie zapis puł.? Czy dla formacji „pułk artylerii przeciwpancernej” prawidłowy będzie zapis pappanc.? Czy dla formacji „Dywizja Pancerna” prawidłowy będzie zapis DPanc.? Czy po tych skrótach stawiamy kropkę czy nie? Bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości i wskazanie prawidłowych form skrótów.
    Pozdrawiam
    Marcin Sołtysiak
  • Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a

    12.03.2024
    12.03.2024

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

    Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

  • Sto dolarów, sto złotychto, te czy tych?

    29.03.2017
    29.03.2017

    Szanowni Państwo,

    chciałem skonfrontować dwie porady:

    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/to-pierwsze-sto-dolarow;14901.html,
    https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/To-sto-zlotych-te-sto-zlotych-czy-tych-sto-zlotych;17183.html.

    Z jednej wynika, że poprawne są konstrukcje typu te sto rubli, a niepoprawnie to sto rubli; z drugiej na odwrót. Czy da się wskazać podstawę normatywną, która to rozstrzyga, np. słownik poprawnej polszczyzny?


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego