Witam!
Piszę pracę magisterską i poszukuję etymologii słowa Hindus. Wszystkie informacje na ten temat, które do tej pory zebrałam, są zdawkowe i nie zaspokajają mojej ciekawości w tym temacie. Proszę o pomoc.

Nowy słownik ortograficzny PWN pod red. E. Polańskiego oraz Słownik nazw własnych Jana Grzeni podają pisownię wyrazu Hydra (gdy chodzi o mitycznego potwora) wielką literą. Tymczasem inne, ale również wiarygodne źródła, podają ten wyraz jako rzeczownik pisany małą literą. Te źródła to: Mała encyklopedia kultury antycznej (PWN 1990) oraz Słownik mitów i tradycji kultury Władysława Kopalińskiego (ten w haśle Herakles). Czy popełniono w tych książkach błąd, czy raczej jest to oboczność nie uwzględniona w pierwszej grupie słowników?

Jakiej płci są disy (idisy)? Wszystkie źródła potwierdzają ich r. ż. (Kempiński; Słupecki; Encyklopedia PWN notuje „żeńskie duchy opiekuńcze, pokrewne nornom, boginiom losu, ale również demony śmierci, zniszczenia i wojny, wegetacji i płodności” – to po również nie zmienia ich żeńskości). A słowniki uparcie notują -ów. Nie tylko ortografy, ale także WSWO PWN. Tu chyba zaważyła definicja z SWO pod red. Sobol, która nieco wypaczyła tę zawartą wcześniej u Tokarskiego. Disów/idisów to błędne formy?

Szanowni Państwo,
czy po cytatach (szczególnie składających się z więcej niż jednego zdania) podaną w nawiasie informację o autorze lub źródle cytatu czy odnośnik do przypisu należy umieścić przed kropką zamykającą ostatnie zdanie? Np.:

1. „Zawsze jest jak jest. Nawet jeśli ktoś uważałby, że nie jest” (Adam Matulin).
2. „Zawsze jest jak jest. Nawet jeśli ktoś uważałby, że nie jest”. (Adam Matulin).
3. „Zawsze jest jak jest. Nawet jeśli ktoś uważałby, że nie jest”. (Adam Matulin)

A jeśli cytat składałby się z jednego zdania?
Z poważaniem
Anna Matusiak

Szanowni Państwo,
piszę pracę badawczą. W przypisach pracy powoływałem się kilkakrotnie na pytania i odpowiedzi z internetowej Poradni Językowej PWN. W jaki sposób powinienem skonstruować zapis bibliograficzny tego źródła (chodzi mi zarówno o przypisy, jak i bibliografię)? Byłbym bardzo wdzięczny, gdyby odpowiedzieli Państwo na moje pytanie. Z góry bardzo dziękuję.
Łączę wyrazy szacunku
Dominik

Szanowni Państwo,
zapytałem około 25 nauczycieli polonistów i pań edukacji wczesnoszkolnej, ile głosek ma słowo rękawiczka. Wszystkie panie po przegłoskowaniu udzieliły odpowiedzi 9 głosek. Głoskując wyodrębniły głoski: r-ę-k-a-w-i-cz-k-a. (należy zaznaczyć, że wymowa głoski „ę” różniła się w tych wypowiedziach i brzmiała od tej klasycznej „ę” do takiej zbliżającej się do „en”). Jednakże zawsze głoska „ę” traktowana była jako jedna głoska.
Zapytanie wynikało z faktu, że na podjętych przeze mnie studiach podyplomowych pani profesor zakwestionowała podaną przez mnie w tym słowie (rękawiczka) ilość/liczbę głosek (9 głosek), twierdząc, że głosek w tym słowie w zależności od wymowy jest 10: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a.

Oto uzasadnienie:
W słowie rękawiczka głoska [ę] stoi przed zwartą głoską [k], co powoduje zmianę sposobu artykulacji samogłoski nosowej [ę]. W rezultacie tego zjawiska fonetycznego zwanego upodobnieniem (w tym przypadku wstecznym) głoska [ę] będzie wymówiona najczęściej jako odnosowione [e] oraz tzw. nga, czyli tylnojęzykowe [n], lub jako [e] i półotwarta spółgłoska [ł]. Dlatego głoski w słowie rękawiczka, w zależności od tego jak je kto wymówi mogą być następujące: r-e- η-k-a-v'-i-č-k-a (liczba głosek 10) lub r-e-ł-k-a-v'-i'-č-k-a (liczba głosek 10).
Ze względu na zachodzące w języku polskim zjawiska fonetyczne kolejne głoski w słowie rękawiczka nie są zatem takie, jaki Pan wymienił. Ponadto nigdy nie będzie ich 9, jak Pan podaje, tylko 10.
Potwierdzenie można znaleźć choćby w następujących źródłach: M. Wiśniewski, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2001; T. Karpowicz Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa, PWN 2009; E. Awramiuk, Lingwistyczne podstawy początkowej nauki czytania i pisania po polsku, Białystok, Trans Humana 2006.

Moje poszukiwania odpowiedzi spowodowały znalezienie w Internecie – co nie jest potwierdzonym źródłem wiedzy – że o ile głoskę „ę” wymawiamy na różne sposoby w zależności jej położenia w wyrazie, to jednak traktujemy ją jako jedną głoskę, a nie wiele głosek.
Stąd moje pytanie do Państwa: ile głosek ma słowo rękawiczka? Mojej pytanie wynika również z faktu, że powinienem (powinniśmy) uczyć poprawnego głoskowania uczniów.
Z poważaniem
Piotr Dylewski

Rozpoczął się Wielki Tydzień i często się teraz słyszy takie słowa, jak: post, modlitwa i jałmużna. Mnie zaś zastanawia pochodzenie polskiego słowa jałmużna. Niestety w żadnym źródle nie znalazłam choćby najmniejszej wskazówki. Jeśli Państwo mogliby naprowadzić mnie na jakiś trop, będę wdzięczna.
Lilianna Rudnik

Szanowni Państwo,
jak należałoby odmieniać imiona i nazwiska japońskie w przypadku użycia ich w połączeniu z formami grzecznościowymi, takimi jak -san, -kun, -sama, -chan, -sensei oraz o-? Chodzi o egzotyzację dialogu, więc ich pominięcie nie byłoby pożądane.
Czy w przypadku sufiksów odmieniać powinny się oba człony (o ile istnieje taka możliwość), czy też jedynie któryś z nich? I czy pisownia imienia z prefiksem powinna być: O-Hana czy Ohana?

Z wyrazami szacunku
Czytelniczka

Szanowni Państwo!

Co to są kocopoły? Wydaje się, że chodzi o jakieś bzdury, głupoty, ale…

Z poważaniem – Maria Michałowicz

Witam serdecznie,
ostatnio spotkałem się z wyrazem kolumnista, oznaczającym osobę, która zarządza kolumną w gazecie. Czy jest ono poprawne? Nigdy nie zetknąłem się z takim rzeczownikiem, mój słownik także milczy na ten temat.
Pozdrawiam