żartem
  • polszczyzna piosenek hip-hopowych
    6.01.2003
    6.01.2003
    Dzień dobry.
    Moje pytanie nie będzie dotyczyć problemu językowego. Chciałbym się dowiedzieć, co językoznawcy sądzą o hip-hopie, a ściślej – o jego języku? Moim zdaniem przerażające jest to, co hip-hop robi z językiem polskim. Co Pan na ten temat myśli?
    Pozdrawiam.
  • pół Asyryjczyk, pół Katalończyk
    7.09.2008
    7.09.2008
    Jaka jest prawidłowa pisownia: pół-Asyryjczyk, pół-Katalończyk czy też pół Asyryjczyk, pół Katalończyk? Wyrażenie powyższe zostało użyte w ubiegłorocznym dyktandzie internetowym. Do tej pory byłam pewna, że obowiązuje w takim przypadku pisownia bez dywizu, ponieważ w dyktandzie ogólnopolskim z roku 2001 autorstwa prof. B. Dunaja podobne wyrażenie jest napisane tak: pół Polak, pół Irlandczyk. Czy możliwa jest pomyłka w dyktandzie internetowym? Proszę o pomoc.
  • prukać i prukwa
    25.04.2003
    25.04.2003
    Szanowni Państwo,
    w wywiadzie ze Spike'em Jonzem Wojciech Orliński, redaktor Gazety Wyborczej, posłużył się ostatnio słowem prukanie (cytuję fragment: „(…) tworzy Pan filmy będące wyrafinowanym żartem filozoficznym, a jednocześnie (…) produkuje serial «American Jackass», który pozostaje na poziomie dowcipów o prukaniu”). Chciałbym zapytać, co owo „prukanie” znaczy. Nie znalazłem go ani u Doroszewskiego, ani u Szymczaka, przypuszczam zatem, że to rzecz nowa w polszczyźnie. Na podstawie kontekstu, w którym wyraz ten się pojawił, oraz przykładów wyszperanych w Internecie przeczuwam, że nie można się po prukaniu spodziewać niczego miłego, ale – z ciekawości – chciałbym poznać „oficjalną” definicję. Zastanawia mnie również fakt pojawienia się tego słowa (w moim odczuciu nieco wulgarnego) w ogólnopolskim dzienniku, co mogłoby świadczyć, że jest już ono ogólnie przyjęte, a przynajmniej znane.
    Łączę wyrazy szacunku i pozdrowienia
    Stanisław Danecki
  • przyszłom i wyszłom?
    11.03.2002
    11.03.2002
    Spotkałam się kiedyś w dość starym wydaniu podręcznika gramatycznego z formą czasu przeszłego liczby pojedynczej czasu nijakiego (np. przyszłom, wyszłom itd.). Czy taka forma jest nadal poprawna? Kojarzy mi się raczej z wymową gwarową. Jakiej formy np. w bajce dla dzieci użyłoby Słońce, Drzewko czy inna fantastyczna postać?
  • Stało się (2)
    16.12.2016
    16.12.2016
    Szanowni Państwo,
    chciałem się odnieść do porady dotyczącej formy stanęło się. Otóż ja też ją czasem słyszę i myślę, że nie jest to ani przejęzyczenie, ani nieświadomy błąd, tylko celowy żart językowy. Widać żart ten wymyka się czasem spod kontroli, skoro może być odbierany niewłaściwie, tzn. na serio. Wydaje mi się, że tego typu zabawa językiem jest dziś dość modna. Czyżby bardziej niż kiedyś?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Wartałoby to opublikować…
    1.07.2005
    1.07.2005
    W wypowiedziach moich znajomych słyszę na przykład takie zdania: „Ta książka wartała (była warta) więcej, niż za nią zapłaciłeś’’; „Wartałoby (warto by) się zainteresować tą sprawą’’. Czy słowa wartała, wartałoby są dopuszczalne w języku literackim? Czy może mają status potoczności? A może po prostu są błędne?
  • wraz
    27.11.2007
    27.11.2007
    Szanowni Państwo!
    Słowniki podają, że przyimek wraz oznacza 'razem', ale czy oznacza także 'wciąż'? „No i wraz nie ma na kogo głosować”, „Mój komputer wraz nie chce działać”, „U nas puszczają wraz ten sam film” – takie użycie przyimka wraz zaobserwowałem w internecie (wystarczy w wyszukiwarkę wpisać „wraz nie”, „wraz ten” itp.). Wydaje mi się, że albo jest to jakiś żart językowy, albo że wynika to ze zwykłej niewiedzy.
  • zagramaniczna kożelanka
    16.09.2013
    16.09.2013
    Czy istnieje jakiś uczony wyraz (coś jak paronim czy afektonim) określający wyrazy typu zagramaniczny, stety, kożelanka – czyli takie, które nie mają wstępu do słowników, ale używane są dość powszechnie, przy czym niemal wyłącznie z przymrużeniem oka?
    Czy wymieniony wśród przykładów wyraz zagramaniczny rzeczywiście jest tylko takim żartem językowym, czy wpierw był „wyrazem na serio” (np. w jakiejś gwarze)?
  • zgromadzenie spólników?
    5.09.2001
    5.09.2001
    Czy kiedykolwiek funkcjonowało słowo spólnik i czy można je dzisiaj stosować? Przykładowe wyrażenie – zgromadzenie spólników.
  • żelek i żelka
    27.04.2012
    27.04.2012
    Witam,
    mój tata jest farmaceutą i tworzy bazę danych leków, z której korzystają apteki w całej Polsce. Prosił o skonsultowanie, która forma jest lepsza: ta żelka (odmiana jak pastylka) czy ten żelek (odmiana jak cukierek)? Wiem, że podobne pytanie już padło, ale chodzi mi raczej o stwierdzenie, która forma jest właściwsza lub bardziej rozpowszechniona – tę należałoby wybrać, aby ustandaryzować kodowanie w bazie.
    Pozdrawiam
    Anna F.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego