życiem
  • Piszemy o niepodległości
    25.04.2018
    25.04.2018
    Które z poniższych zdań jest poprawne?
    1. 100 lat niepodległości.
    2. 100 lat odzyskania niepodległości.
    3. 100-lecie odzyskania niepodległości.

    Oczywiście sprawa dotyczy naszego kraju.

    Dziękuję za odpowiedź.
  • Plater, Broel-Plater, Plater-Zyberk
    14.05.2020
    14.05.2020
    Proszę o informację, czy i jak odmieniać męskie formy nazwisk: Plater, Plater-Zyberk, Broel-Plater.
  • płocha sarna
    12.04.2014
    12.04.2014
    Zarzucono mi, że użyłem słowa płochy jako synonimu słów strachliwy, pierzchliwy. Dotąd wydawało mi się, że to powszechny synonim tego słowa, ale – jak sprawdziłem w kilku nowszych słownikach – jako synonimu tych słów stosuje się słowo płochliwy, a w starym słowniku Doroszewskiego przy haśle płochy (jako 'bojaźliwy') widnieje przypis „wychodzące z użycia”. Czy zatem zwrot płocha sarna można obecnie uznać za błędny, czy nadal można zamiennie używać przymiotników płochy i płochliwy?
  • po dziś dzień a w dniu dzisiejszym

    10.12.2022
    10.12.2022

    Czym różni się wyrażenie „po dziś dzień” od wyrażenia „w dniu dzisiejszym”, czy to pierwsze jest poprawne a drugie uznaje się za zło konieczne języka urzędowego?

  • Polski pasożyt a łaciński parasitus
    10.04.2017
    10.04.2017
    Mam pytanie o etymologię słowa pasożyt. Z jednej z Państwa porad dowiedziałem się, że pasożyt „pasie rzyć”. Zdziwiło mnie to z powodu podobieństwa tego polskiego słowa o słowiańskim pochodzeniu do łacińskiego parasitus i jego pochodnych, np. w innych językach słowiańskich parazit/паразит. Czy polskie słowo było inspirowanie łacińskim z „przełożeniem” na polską etymologię, czy podobieństwo to jest całkowicie przypadkowe?
  • Polszczyzna przedwojennego Lwowa

    12.07.2022
    12.07.2022

    Dzień dobry,

    czy istnieją jeszcze społeczności lub choćby pojedynczy ludzie posługujący się gwarą lwowską (czy może raczej odmianą języka polskiego w jakiś sposób kontynuującą tę przedwojenną gwarę)? Czy powstają współcześnie jakieś teksty w tej gwarze? Czy można stwierdzić jednoznacznie, że jest ona martwa?

  • Pomarańcza i pomarańczowy
    18.04.2017
    18.04.2017
    Chodzi mi o słowa pomarańczowy oraz pomarańcza. Co było pierwsze – jajko czy kura, czyli: czy pomarańcza jest pomarańczą, ponieważ jest koloru pomarańczowego, czy może kolor pomarańczowy jest pomarańczowy, bo taki kolor ma pomarańcza?
    Ponadto – skąd to słowo w języku polskim? Nie przypomina mi żadnego słowa w innych językach – Rosjanie jedzą „apielsiny”, ale są one kolory o nazwie „oranżewyj”, Anglicy z kolei jednakowo nazywają zarówno owoce, jak i kolor (orange), ale nie dostrzegam żadnych analogii z pomarańczą.
    Jaka jest geneza i historia tych słów?

    Z poważaniem

    Michał Płonka
    Góry Świętokrzyskie
  • Pomarańcza, kafelek
    3.06.2020
    3.06.2020
    Szanowni Państwo,
    czy (niepoprawne) formy ten pomarańcz i ta kafelka to regionalizmy? W latach 90. na Górnym Śląsku nie usłyszałam chyba nigdy form ta pomarańcza i ten kafelek, przez co długo żyłam w nieświadomości.
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Pracował w fabryce Wedla?
    12.01.2018
    12.01.2018
    Szanowni Państwo!
    Ostatnio pokłóciłem się o odmianę Wedel w poniższym zdaniu: Stefan pracuje obecnie w fabryce Wedla.
    Czy odmiana została przeprowadzona poprawnie? Jak poprawnie należałoby napisać? Czy na przykład bez odmiany fabryce Wedel? Czy zastosowanie odmiany wskazuje na przynależność fabryki do Karola Wedla, który nie jest de facto właścicielem, gdyż nie żyje od 1902 roku?
    Bardzo proszę o rozwiązanie powyższej zagwozdki.

    Z poważaniem, 
    Daniel
  • Prof. Kowalski czy Kowalski?

    2.06.2022
    2.06.2022

    Dzień dobry,

    chciałbym się dowiedzieć, czy istnieją jakieś reguły używania tytułu i stanowiska przed nazwiskiem naukowca — ale moim pytaniem jest nie to, jak ich używać, tylko kiedy. Czy w każdej sytuacji życiowej jest wymóg powiedzenia albo napisania „Czytałem książkę prof. Kowalskiego [...]” zamiast „Czytałem książkę Kowalskiego [...]”?

    Czy w rozmowie brak podania tytułu przed nazwiskiem może być uznane za niegrzeczne?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego