-
spółka i sztuka9.09.20029.09.2002Szanowny Panie,
mam dwa pytania:
1. W jaki sposób zapisuje się skrót utworzony od spółka jawna: S. j., sp. j. czy też jeszcze inaczej?
2. Słownik PWN nie odpowiada wyraźnie czy stawiamy kropkę po skrótach w przypadkach zależnych, konkretnie – sztuka w mianowniku zpisujemy szt., ale czy sztuk (dopełniacz) również wyrazimy jako szt.? Obiło mi się o uszy, ze takie „ruchome” traktowanie kropki dotyczy tylko kategorii żywotne. Prosze o odpowiedz.
Z poważaniem,
Piotr Kuźmiński -
sylwester29.05.201429.05.2014Szanowni Państwo,
czy sylwester (zabawa sylwestrowa 31 grudnia) ma biernik liczby pojedynczej tożsamy z dopełniaczem, natomiast liczby mnogiej z mianownikiem?
Z poważaniem
Czytelnik -
tańczyć fokstrota18.04.200718.04.2007Dzień dobry!
Czy poprawnie zbudowano zdanie: „Z taką partnerką zatańczyłbyś nawet fokstrot”? Czy nazwa tańca nie powinna mieć formy fokstrota? Jak wygląda użycie dopełniacza i biernika w takich konstrukcjach zdaniowych? Bardzo dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
-
Tlen i iPhone26.09.200726.09.2007Jaką końcówkę ma w bierniku Tlen (komunikator) oraz nowy iPhone?
-
twór, stwór i potwór10.12.201310.12.2013Witam!
Od dłuższego czasu nurtuje mnie kwestia odmiany trzech rzeczowników o wspólnym rdzeniu: twór, stwór i potwór. W dopełniaczu mają one formy: tworu, stworu/stwora i potwora. Dlaczego rdzeń inaczej się odmienia? -
wyjść za mąż2.11.20052.11.2005„Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Sławomir Mazur
-
Wyrazy pomocnicze do pytań polskich przypadków12.04.201912.04.2019Dzień dobry,
Czy pytania pomocnicze do przypadków mają być zawsze takie same? Czy można jako takie pytanie zastosować jestem zamiast idę w narzędniku oraz opowiadam zamiast myślę w miejscowniku?
-
wyrazy pospolite od nazwisk3.12.20043.12.20041) Dużą literą piszemy nazwisko autora użyte w znaczeniu dzieła, małą – dzieło firmy (malarz Suzuki stworzył Suzuki, a firma Suzuki tworzy suzuki). Czy wśród językoznawców, np. w PWN czy w RJP, są zwolennicy ujednolicenia tej kwestii? Wolałbym pożyczać stachurę niż Stachurę.
2) Dwie książki Cooka to dwa Cooki. A dwie książki Zoli, Fredry, Witkacego, Hanny Krall, braci Strugackich? -
wyrwać zęba i zjeść kotleta26.05.201026.05.2010Czy poprawne jest wyrażenie wyrwać zęba, czy jedynie wyrwać ząb? Czy w takim przypadku powinno się mówić zjem kotlet zamiast zjem kotleta? Dlaczego?
-
(z)jeść + biernik
29.03.202329.03.2023Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.