Szanowni Państwo,

w rozwiązaniach zadań matematycznych pojawiają się opisy niewiadomych, np. „x — wiek Bartka”, [od nowego wiersza] „y — wiek Wojtka”. Zastanawiam się nad interpunkcją takich napisów. Zapisywałbym je od małych liter i bez znaków interpunkcyjnych. Czasem takie opisy są dłuższe (np. „wiek Bartka w momencie, gdy Wojtek był od niego dwa razy starszy). Wtedy ewentualnie stawiałbym na końcu średniki, a po ostatnim opisie kropkę. Co Państwo rekomendują?

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Tadeusz Kantor w jednym z wywiadów w 1990 r. użył takiego sformułowania: to była podstawa wszystkich późniejszych opracowań na temat konstruktywizmu, (…) awangardy lat 18. naszego wieku. To znaczy z jakiego czasu? Z 1918 r.? Z dekady 1910–1920? Książka, do której się odnosi, ukazała się w 1928 r. i omawia dzieła z pierwszych trzech dekad XX w. (1900–1927). W wyszukiwarce Google taki zwrot pojawia się tylko w odniesieniu do tego właśnie wywiadu.
Bardzo dziękuję za pomoc.

Dzień dobry!

W mediach widzę wysyp artykułów, które są zatytułowane: „fryzury dla pań po 50-tce”, „modne fryzury po 50-tce”, „fryzury dla 50-cio latek”. Czy prawidłowa forma tych zdań powinna wyglądać następująco: „Fryzury dla pań po 50.”, „Modne fryzury po 50.” i „fryzury dla 50-latek”?

Pozdrawiam!

Szanowni Państwo,
bardzo mnie ciekawi, skąd homonimiczność wyrazu szacunek. Nie widzę na pierwszy rzut oka bliskości między dwoma głównymi znaczeniami (takimi jak w SJP). Interesujące jest to, że homonimiczność występuje też w formach synonimicznych. Na przykład estyma oznacza ‘poważanie’, a w bardziej specjalistycznym języku występuje pojęcie estymacji, odnoszące się do drugiego znaczenia szacunku. Wygląda na to, że rzecz sięga poza obręb naszego języka. Tym bardziej frapuje mnie źródło.

Szanowni Państwo,
natknęłam się na taki problem przy tłumaczeniu tekstu z jęz. angielskiego: w oryginale jest in the 1970s – wydaje mi się, że poprawnie będzie w latach 70. XX wieku, ale czy można przetłumaczyć w latach 1970.?
Dziekuję i pozdrawiam.

Szanowni Językoznawcy,

którego ze znaków typograficznych najlepiej użyć przy łączeniu słów, stanowiących wspólnie przełom jakiegoś czasu? Chodzi mi konkretnie o wyrażenia typu „kolekcja jesień–zima”, „informator 2021–2022”. W ww. połączeniach posłużyłem się półpauzą, ale to jedynie moja sugestia, bo np. w pierwszym przykładzie częściej spotykam się z brakiem znaku, a w drugim – z ukośnikiem (/).

Z poważaniem i pozdrowieniami

J.J.

Czy wiadomo, kiedy powstało słowo dwulicowy?

Szanowni Państwo,
interesuje mnie funkcjonowanie słowa hreczkosiej w czasach Mikołaja Reja. Czy wówczas stosowano wspomniane określenie?
Intryguje mnie charakter wyrazu; wydaje mi się, że zawiera nutę pogardy, jednak nie mogę znaleźć potwierdzenia słuszności swoich przeświadczeń. Nurtują mnie zależności między hreczkosiejem a człowiekiem poczciwym ojca polskiej prozy. Rej chwalił żywot szlachcica-ziemianina; czy ówcześni przeciwstawiali Rejowej gloryfikacji zasiedziałego na roli szlachcica?

Dzień dobry,
czy w polskiej ortografii występował kiedyś regularniej znak i-umlaut, który do dziś jest w ukraińskiej wersji cyrylicy? Spotkałem taką literę w następującym reprincie: http://www.grekat.stalwol.pl/1-2.html i uświadomiłem sobie, że chyba nigdy wcześniej jej nie widziałem.
Dziękuję,
Jarek Hirny

Witam,
mieszkam na Wileńszczyźnie i ostatnio zauważyłam, jak powszechne jest używanie tutaj słowa raniej w sensie 'wcześniej'. Pierwsze słowo stało się na tyle popularne, że po prostu wymazało to drugie. Ewidentnie przyczyną tego jest wpływ języka rosyjskiego. Więc chciałabym zapytać, czy można używać słowa raniej zamiast wcześniej?