-um
-
faktotum14.04.200614.04.2006Witam!
Czy rzeczownik faktotum można odmieniać w liczbie mnogiej, choć Wielki słownik wyrazów obcych PWN podaje ndm? Pytam, gdyż większość takich latynizmów otrzymuje w słownikach chyba zbyt automatycznie kwalifikator nieodmienności (jak choćby słynny przykład wademekum).
Pozdrawiam. -
fiksum dyrdum11.01.201511.01.2015Szanowni Państwo,
mam dość niecodzienne pytanie z dziedziny etymologii. Czasem można usłyszeć (co prawda coraz już rzadziej), że ktoś ma fiksum dyrdum, co oznacza, że ktoś jest niespełna rozumu lub, potocznie, ma fioła. Może być też tak, iż taka osoba plecie dyrdymały, rzeczy nieprawdziwe, nieistotne lub fantazyjne. Ciekawi mnie, skąd wzięły się te wyrażenia i czy przypadkiem owo dyrdum i dyrdymały nie są ze sobą jakoś powiązane.
Z wyrazami szacunku
Krzysztof Bogusz -
Jak zdrobnić imperium?13.05.201113.05.2011Kłaniam się! Czy od wyrazu imperium można utworzyć zdrobnienie? Chodzi mi np. o zwrot imperium medialne – to kojarzy się z wielkim koncernem, stacjami telewizyjnymi, licznymi gazetami itp. Jeśli jednak chcemy użyć tego zwrotu w sensie ironicznym: jednej gazety gminnej, telewizji osiedlowej itd., to przydałoby się to imperium zdrobnić. Czy to da się zrobić?
Pozdrawiam serdecznie
-
komicje, komicja28.02.200728.02.2007Mam problem ze zgromadzeniem… w starożytnym Rzymie. Komicja/komicje – zapis w WSO (-cji) sugeruje plurale tantum. WSWO notuje tylko dopełniacz -ów (co dziwi). Natomiast SJP Dorosza -ów ma tylko dla komicja, dla komicje -cji.
-
Kursywa jako wyróżnienie wyrazów cytatów 30.01.201930.01.2019Szanowni Państwo,
przed chwilą podczas lektury publikacji wydanej w PWN-ie zobaczyłam słowo uniwersum pochylone – jak słowo obce (inne pochylone to np. leitmotiv). Czy przypadkiem uniwersum nie wniknęło tak bardzo do naszego języka i nie zatraciło swej obcości jak inne -um? Uważam, że nie powinno się kursywić tego słowa.
-
Kworum
8.11.20218.11.2021Czy słowo kworum ma liczbę mnogą?
-
Lidzbark Warmiński6.01.20036.01.2003Witam serdecznie,
mam pytanie dotyczące odmiany nazwy miasta Lidzbark Warmiński. W słowniku ortograficznym znalazłem odmianę w D. lp. Lidzbarku Warmińskiego, podczas gdy większość mieszkańców tego miasta używa formy Lidzbarka Warmińskiego. Jak to jest z punktu językowego. Czy forma słownikowa jest jedyną dopuszczalną? -
meritum i podobne16.02.201516.02.2015Dzień dobry,
od kilku dni nie daje mi spokoju następująca kwestia: skąd akcent proparoksytoniczny w wyrazie meritum? Słowa zapożyczone z końcówką -um, takie jak liceum, akwarium, a nawet – wbrew rosnącej w mediach popularności trzeciej sylaby od końca – muzeum, akcentujemy wszak paroksytonicznie. Jakie zasady regulują akcentowanie w wyrazach zapożyczonych?
Pozdrawiam serdecznie
tw -
moribund(a)26.04.201026.04.2010Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).
-
Muzeum Pałac w Wilanowie6.04.20086.04.2008Witam!
Czy w nazwie Muzeum Pałac w Wilanowie drugi człon również powinien się odmieniać? Byłam w Muzeum Pałac w Wilanowie czy w Muzeum Pałacu? Człon Pałac w Wilanowie pozostawałby prawdopodobnie nieodmienny, gdyby traktować go jako nazwę konkretnego muzeum, czy tak? A może poprawna pisownia zakładałaby użycie dywizu, przecież te człony można uznać za równorzędne… Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie,
Monika z Warszawy