Encyklopedia
  • Piesek maskotka a maskotka piesek
    28.02.2016
    28.02.2016
    W zestawieniach typu lekarz chirurg, człowiek encyklopedia człon drugi zestawienia pełni funkcję określenia członu pierwszego. Jak wobec powyższego ocenić zestawienie piesek maskotka? Powinno oznaczać żywe zwierzątko traktowane jak zabawka, a tymczasem używane jest dla nazwania maskotki mającej kształt pieska, więc… nie ten szyk?
    Czy pozostaje uznać, że jest ono zbudowane niezgodnie z regułami języka?
  • pisownia nazw astronomicznych
    1.02.2013
    1.02.2013
    Szanowni Państwo,
    kiedy piszemy wielkimi literami Pas Kuipera i Obłok Oorta (zob. www.so.pwn.pl, www.encyklopedia.pwn.pl)?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • plac św. Ducha
    12.04.2011
    12.04.2011
    Witam!
    SJP podaje jako poprawną formę: plac św. Marka, jednakże Ducha Świętego od Świętego Marka odróżnia to, że święty jest tylko przydomkiem Marka, ale integralną częścią ducha, tak jakby jego nazwiskiem. Sam duch jest pisany małą literą, tak samo i święty, dopiero ich połączenie – Duch Święty – pisze się wielką literą. Stąd też moje pytanie: czy należy napisać: plac Św. Ducha, plac św. Ducha, czy też jeszcze w inny sposób?
    Mateusz Janczura
  • Pochodzenie nazwy miejscowej Żołynia w pow. łańcuckim

    12.03.2021
    12.03.2021

    Szanowni Państwo, 

    zwracam się do Państwa z prośbą o udzielenie porady językowej, dzięki której – taką mam nadzieję – społeczność Gminy Żołynia pozna etymologię słowa „Żołynia”.

  • Polak-katolik v. Polak katolik
    8.07.2020
    8.07.2020
    Encyklopedia PWN zawiera hasło Polak-katolik o znaczeniu ‘stereotyp historyczny, ukształtowany w XVII w.’. W różnych tekstach można jednak spotkać zestawienie Polak katolik (= Polak wyznania katolickiego). Czy pisownię z łącznikiem można uznać za prawidłową?
  • polszczenie obcych nazw geograficznych
    15.09.2013
    15.09.2013
    Dzień Dobry!
    Niedawno na portalu sjp.pl rozgorzała dyskusja o haśle teksas z SJP Doroszewskiego. Najpierw chodziło o definicję, w której autor zamieścił nazwę stanu Texas pisaną przez x, co miało świadczyć o niekonsekwencji leksykografa. Później zaś dyskutanci skupili się na padającym tam stwierdzeniu, jakoby Texas był nazwą „stanu Ameryki Północnej” (por. kolorado).
    1.Czy rzeczywiście był to wtedy błąd?
    2. Skąd niekonsekwencja w polszczeniu stanów, np.: Nevada/Utah, ale Luizjana?
  • polszczenie obcych nazw miast
    17.03.2004
    17.03.2004
    Mam problem z pisownią niektórych zagranicznych nazw miast, szczególnie arabskich. Np. czy powinno się pisać Hurghada, czy Hurgada; Sharm el-Sheikh, czy Szarm el-Szejk albo Szarm el-Szeich; Istambuł, czy Stambuł; Iraklion czy Heraklion? Nazwy te występują w różnych polskich publikacjach we wszystkich tych formach. Która z nich jest najbardziej poprawna i czy są jakieś reguły na to, kiedy nazwa miasta ulega spolszczeniu, a kiedy już nie?
  • Polszczyć imiona władców?
    18.11.2014
    18.11.2014
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś reguły dotyczące spolszczania imion monarszych? Jeżeli tak – jakie? W szczególności interesuje mnie kwestia obecnego władcy Liechtensteinu, Jana Adama II (czy może raczej Hansa Adama II). Czy w uproszczeniu przyjąć można, że należy spolszczać imiona tych monarchów, którzy są powszechnie Polakom znani (więc Elżbieta II, ale Hans Adam II), czy jednak istnieją pewne imiona, które z założenia spolszczać należy (np. właśnie Hans)?
    Z wyrazami szacunku
    N.S.
  • porządek alfabetyczny
    18.07.2003
    18.07.2003
    Dzień dobry. Bardzo proszę o wyjaśnienie, w jakim miejscu w spisach alfabetycznych należy umieszczać wyrazy (nazwiska) rozpoczynające się od liter, których nie ma w polskim alfabecie. Chodzi mi tutaj o takie litery, jak C lub S z różnymi „daszkami”, niemieckie „umlauty”, szwedzkie literki z małymi kółeczkami u góry itp. Czy je traktować, jakby nie miały tych dodatków, i umieszczać między innymi wyrazami na S, C itp., czy raczej – po zakończeniu spisu – dajmy na to, na S – sporządzić spis na Ś (to jeszcze polski alfabet) i dopiero spis na S z daszkiem? To drugie wydaje mi się bardziej sensowne, ale spotykam często tę pierwszą wersję.
    Z pozdrowieniami
  • potomek Afroamerykanki i Latynosa

    27.11.2021
    23.03.2014

    Jak politycznie poprawnie, ale w miarę naturalnie nazwać kogoś, kto jest potomkiem Afroamerykanki i Latynosa (ang. a mix of black and Latino)? Jakoś niezręcznie nazywać człowieka „mieszanką”. „Miał w sobie krew czarną i latynoską” też nie brzmi najlepiej. „Był w połowie czarny/Afroamerykaninem w połowie Latynosem”?

    Będę wdzięczna za wskazówki.

    Dorota

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego