-
wszech czasów12.09.200312.09.2003Mam pytanie związane z pisownią wszechczasów. Otóż w słowniku ortograficznym PWN-u podaje się tylko jedną pisownię – oddzielną: wszech czasów, natomiast w innych wydawnictwach PWN-u konsekwentnie odnajduję wszechczasów (np. w encyklopedii, hasło: Paganini). Dlaczego tak jest? I jaka jest poprawna forma?
-
wymowa nazw japońskich27.02.200627.02.2006Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało. -
wymowa obcych nazwisk26.11.200226.11.2002Moje pytanie raczej nie dotyczy języka polskiego, ale mam nadzieję, że można kwestię przeze mnie poruszoną rozważyć. Otóż, zajmując się historią najnowszą, często napotykam na obce nazwiska, nie wiedząc, jak je wymówić. Zupełną trudność sprawiają mi nazwiska osób pochodzących z terenów pogranicza językowego. Jak zatem wymówić nazwisko obecnego premiera Luksemburga Jeana-Claude'a Junckera. Imię jest wybitnie francuskie, lecz nazwisko sprawia wrażenie bardziej niemieckiego, zatem [junker] czy [żinker]. Podobnie nazwisko Alzatczyka i francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana (tu jednak zapewne wystarczająco utarła się wymowa [szuman], a [szima] brzmiałoby chyba dość dziwacznie). Również nazwisko obecnego premiera Belgii sprawia pewne trudności: Guy Verhofstadt. Zapewne [gi ferhofsztat], ale czy na pewno?
-
wymowa polska w Internecie5.12.20025.12.2002Szanowni Państwo,
Czy znają Państwo encyklopedyczny serwis w Internecie, który zawierałby nagraną wymowę albo przynajmniej transkrypcję obcych nazw własnych, szczególnie imion i nazwisk, niekoniecznie po polsku? Państwa encyklopedia niestety nie zawiera takich wskazówek, np. szukałem wymowy nazwisk J. Derridy, S. Kierkegaarda, C. Levi-Straussa i innych. Byłbym wdzięczny za pomoc.
Z poważaniem
Piotr Wasik -
Wyspy Japońskie11.04.201211.04.2012Dzień dobry,
piszemy Wyspy Japońskie czy wyspy japońskie?
Pozdrawiam -
Yad Vashem, Jad wa-Szem, Jad Waszem9.04.20209.04.2020Jaką pisownię izraelskiego Instytutu Pamięci Narodowej można uznać za wzorcową: Yad Vashem, Jad wa-Szem czy Jad Waszem? W WSO mamy Yad Vashem, jednak Encyklopedia PWN odsyła nas do wariantu Jad wa-Szem.
-
Zagadkowe konwolwenta
28.11.202128.10.2021Szanowni Państwo,
mam problem ze słowem „konwolwenta”. Znalazłem je w słowniku ortograf. zupełnie przypadkiem i zaintrygowało mnie znaczenie. Sprawdzałem w różnych słownikach – od staropolskiego, przez XVII-wieczny, Lindego, „trojaczki”, Doroszewskiego aż po współczesny 50-tomowy – bez skutku. Sądzę, że może pochodzić od łac. „convolvere”, ale to wcale nie musi współgrać ze znaczeniem w polszczyźnie. Czy byliby Państwo w stanie pomóc mi w rozwiązaniu zagadki?
Z wyrazami szacunku
Marcin Fastyn
-
Zamoyski czy Zamojski?17.01.201017.01.2010Szanowni Państwo,
Wielki słownik ortograficzny PWN podaje – zgodnie z regułą [231], odnoszącą się do nazwisk osób urodzonych przed 1800 r. – sposób pisowni nazwiska kanclerza Jana Zamojskiego przez j. Internetowa encyklopedia PWN tej reguły nie stosuje i podaje tylko formę Zamoyski. Czy zatem reguła [231] nie jest obligatoryjna, a tylko „zalecająca”? Jak postępować z nazwiskami osób urodzonych przed 1800 r., których dojrzała aktywność przypadła już na wiek XIX?
Piotr Sanetra -
zapis cyfrowy na początku zdania21.12.201221.12.2012Szanowni Państwo,
spotkałem się z wieloma opiniami, iż nie należy zaczynać zdania od cyfry. Pytanie moje więc brzmi: czy zgodnie z zasadami poprawnej polszczyzny możemy rozpoczynać zdania od cyfry? Na przykład: „17 lipca 1875 urodził się wielki poeta”. Czy może poprawniej brzmiałoby zdanie: „Dnia 17 lipca 1875 urodził się wielki poeta”.
Z góry dziękuję za odpowiedź
Czytelnik -
zaprzeczone imiesłowy jeszcze raz22.07.200222.07.2002Jak należy poprawnie napisać: nie spokrewniony czy niespokrewniony? W encyklopedii pod hasłem konwergencja przeczytałam, iż jest to „podobieństwo cech występujące u organizmów nie spokrewnionych ze sobą”, a wydaje mi się, że jeśli imiesłów używany jest w znaczeniu przymiotnikowym, to ma łączną pisownię. Proszę o wyjaśnienie tej kwestii. Dziękuję