Janusz
  • Al-Kaida itp.
    4.04.2003
    4.04.2003
    W związku z toczącą się wojną w Iraku w gazetach w prasie pojawia się wiele nowych nazw własnych. Nie wiem, kiedy piszemy al (np. al-Kaida), a kiedy Al (Al Kaida). Czy obowiązują tu jakieś zasady, czy wszystko zależy od dziennikarza? Przeglądając strony internetowe BBC, zauważyłam, że Al odnosi się do nazw miejscowych, przy pozostałych stosuje się al. Jak to wygląda w języku polskim?
    Dziękuję
    Agata Gogołkiewicz
  • Васіль БыкаўWasil Bykau po polsku
    12.04.2015
    12.04.2015
    W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?
  • Bachleda Curuś czy Bachleda-Curuś?
    14.05.2018
    14.05.2018
    Szanowni Państwo,
    w poradni był poruszany temat zapisu nazwisk z przydomkami podhalańskimi, np. Bachleda Curuś (ze spacją, bez łącznika). Odpowiedzi prof. Bańki i dr. Grzeni nie były zbyt rozstrzygające. Czy sprawy nie rozwiązuje jednoznacznie reguła [185] WSO? Ponadto samo Bachleda-Curuś jest w części hasłowej słownika. Spotkałem się ostatnio z kategoryczną opinią, że łącznik jest tu błędem i koniec. Prosiłbym o komentarz.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • bowiem, natomiast, zaś
    3.06.2011
    3.06.2011
    Spotkałem się z zasadą, że po przecinku nie należy używać takich słów, jak zaś czy bowiem. Czy zasada ta dotyczy również słowa natomiast?
  • chcąc nie chcąc i rad nierad
    23.05.2015
    23.05.2015
    Szanowni Językoznawcy,
    czy wyrażenia typu: chcąc nie chcąc, rad nierad wymagają oddzielenia ich przecinkami z obu stron od reszty tekstu?
    Pozdrawiam
    Anna
  • chyba raczej
    18.01.2009
    18.01.2009
    Dzień dobry,
    pytanie dotyczy poprawności używania zwrotu chyba raczej. Czy jest jakiekolwiek zdanie, gdzie ww. zwrot ma swoje uzasadnienie, brzmi logicznie i nie jest błędem językowym??
    Pozdrawiam
    gwidon mazanowski
  • ci czy tobie?
    26.10.2006
    26.10.2006
    Witam,
    proszę o poradę. Jak mówimy poprawnie:
    - pomogę, pomożemy tobie?
    - pomogę, pomożemy ci?

    Dziękuję i pozdrawiam,
    Janusz Mostowski,
    Radio Eska, Szczecinek
  • ciemięzca czy ciemiężca?
    10.12.2008
    10.12.2008
    Dzień dobry.
    Czy rzeczownik ciemiężca jest poprawny? Kiedyś w popularnym teleturnieju Milionerzy padło pytanie, w którym ta forma miała być uznana za błędną, jednak Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny pod red. H. Zgółkowej notuje ciemiężca, jak i ciemięzca (ta druga notowana przez wiele innych słowników). Czy słusznie?
  • Czy rząd premiera Buzka?…
    23.03.2001
    23.03.2001
    Szanowny Panie Profesorze,
    Czy byłby Pan łaskaw odpowiedzieć na pytanie: „Czy rząd Premiera Buzka jest dobrym rządem”, posiłkując się następującą definicją dobrego rządu: „Dobrym rządem jest każdy rząd, który nie posiada opinii w kraju lub za granicą wydawanej rządom innym niż dobre oraz którego skład nie przekracza 20 osób”. Mam nadzieję, że orzeknie Pan, iż posługuję się bełkotliwą definicją, która nie pozwala odpowiedzieć na zadane pytanie. Mam zwłaszcza nadzieję, że uzasadni Pan powody, dla których ta definicja nie może być uznana za cokolwiek innego niż bełkot (bo zaprzecza wszelkim zasadom budowy definicji… itd.). Uzyskawszy to będę miał pewność, że nie odmówi Pan podpowiedzi milionowi z okładem podatników, jak mają odpowiedzieć na pytanie: „czy mój samochód jest samochodem osobowym?”, jeśli ustawa definiuje go kubek w kubek tak, jak zdefiniowaliśmy pojęcie dobrego rządu, uznane za bełkot.
    Przytaczam in extenso definicję samochodu osobowego wpisaną do ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych (…) Oto ta definicja:
    „Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym, rozumie się przez to każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kilogramów”.
  • dedykowany komputer
    30.11.2004
    30.11.2004
    Chodzi o znaczenie dedykowania nieujęte w Słowniku języka polskiego. Angielskie dedicated line, dedicated IP address, dedicated server itp. to, odpowiednio, łącze, adres IP oraz serwer, które służą wyłącznie do określonego celu. W języku – no dobrze: żargonie – informatycznym zaczęło się już mówić o dedykowanym łączu, adresie IP i serwerze. (…) Pytanie brzmi: czy ma sens takie rozszerzenie znaczenia słowa dedykowany, dedykować? Czy też jest to tylko niepotrzebna kalka z języka angielskiego?
    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam,
    Marta Bartnicka
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego