Książki
  • pijany w dym

    7.05.2023
    7.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    moje pytanie dotyczy związku frazeologicznego „pijany w siwy dym”. Najstarszym znalezionym przeze mnie tekstem, w którym występuje, jest wiersz Jacka Kaczmarskiego „Pejzaż z szubienicą” z 1978 r., jednak większość przykładów użycia pochodzi chyba z XXI wieku (R. M. Groński, Jacek Piekara, książka W. Grossmana „Życie i los” w tłumaczeniu Jerzego Czecha). Czy ten frazeologizm nie został przypadkiem utworzony przez samego Kaczmarskiego? Jeśli nie, to jakie jest jego pochodzenie?

  • Pisownia cud lubelski, „cud lubelski”
    2.10.2017
    2.10.2017
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z pytaniem o pisownię nazw historycznych. Konkretnie chodzi mi o wydarzenie zwane cudem lubelskim. Obecnie pracuję nad książką na ten temat.
    Najczęściej spotykany zapis to: „cud lubelski”, jednak właśnie tak pisano w aktach UB i MO, więc nie chciałabym tego powielać z wiadomych względów. Moim zdaniem należałoby pisać: Cud Lubelski – jako nazwa wydarzenia historycznego. Czy moja interpretacja będzie poprawna językowo?
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • Pisownia form adresatywnych w cytatach
    16.05.2018
    16.05.2018
    Redaguję książkę, w której są cytowane listy. A w nich – formy adresatywne Ciebie, Tobie, Ty itd. Wszystkie wielkie litery zmieniłam w tych cytatach na małe, co niektórych razi.
    Nie mogę znaleźć zasady, wg której powinnam postąpić. Wydaje mi się, że korespondencja cytowana ma już inne funkcje, a przede wszystkim jej adresatem nie jest już osoba, do której zwracał się nadawca, więc użycie wielkiej litery nie ma sensu.
    Ale może się mylę?
    Bardzo dziękuję za wszystkie cenne porady. Korzystam z nich bezustannie.
    Katarzyna
  • pisownia nazw ksiąg świętych
    29.10.2007
    29.10.2007
    Witam i bardzo proszę o odpowiedź i wyjaśnienie: żyłam do tej pory w przeświadczeniu, że tytuły różnych pism świętych (Biblia wraz z wszystkimi jej księgami, Talmud, Miszna, Koran) pisze się pismem prostym, a nie kursywą. Ostatnio p. redaktor w wydawnictwie zapisał je kursywą, powołując się na najnowsze wydanie encyklopedii PWN. Czy ma rację?
    Proszę o jak najszybszą odpowiedź, bo książka lada chwila pójdzie do druku!
    Z góry dziękuję
    OZ
  • pisownia złożeń i zestawień
    19.11.2004
    19.11.2004
    Witam,
    jaka jest prawidłowa pisowania: średnio zamożny, mało wydajny, wysokotowarowy, wysokospecjalizowany, średniodystansowy, wolnokonkurencyjny, niskotowarowy, średnio rozwinięty, wysoko intensywny (??). Zawsze myślałam, że takie zwroty piszemy oddzielnie, ale ostatnio w pewnej książce ujrzałam pisownię łączną. Bardzo proszę o szybką odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie.
  • pod chajrem
    24.06.2014
    24.06.2014
    W książce Adama Bahdaja Gdzie twój dom, Telemachu? jeden z bohaterów mówi do drugiego: „Powiedz, ale tak pod chajrem, dlaczego cię tu sprowadzili?”. Jakie jest pochodzenie wyrażenia użytego w zacytowanym fragmencie?
  • podpis pod zdjęciem
    11.03.2006
    11.03.2006
    Czy podpis pod zdjęciem na (stronie internetowej) powinien kończyć się kropką? Np. Pierwsza siedziba firmy, 1951.
  • Poprawność wyrażeń
    23.12.2015
    23.12.2015
    Czy poniższe wyrażenia są poprawne:
    w myśl art. 128KC
    art. 19 KC mówi ….
    co do zasady art. 78 KC zawiera …..
    według art. 12 KC….. ?
  • porobić się
    16.10.2012
    16.10.2012
    Szanowni Państwo!
    Dlaczego żaden SJP nie rejestruje porobić się w znaczeniu – przepraszam za cytat – „posrać się wulg. «wypróżnić się mimowolnie»”. Jest ono powszechnie używane, przynajmniej na Podkarpaciu (np. na spotkaniu w przedszkolu panie informowały, aby dzieciom dawać rzeczy na zmianę na wypadek, gdyby się porobiły).
    To samo znaczenie tutaj: http://www.dsh.waw.pl/zon/index.php?page=persons&id=548. Używać? Czym zastąpić? „Zrobiło kupę w majtki” brzmi wręcz niegrzecznie!
    Z Poważaniem
    J.W.
  • port nad, port na, port w, port u

    30.09.2023
    30.09.2023

    W wielu miejscach, takich jak strona internetowa portu północnego w Gdańsku, można przeczytać: „To najdalej wysunięty na północ, niezamarzający port na Morzu Bałtyckim”. Jednakże, rzeczywistość jest taka, że ten port znajduje się faktycznie na lądzie, a nie dosłownie na morzu. Podobnie jest w przypadku latarni morskich. Często spotyka się opisy mówiące, że dana latarnia jest na Morzu Północnym czy na Morzu Śródziemnym, mimo że faktycznie stoi na lądzie, w bliskim sąsiedztwie morza. Jakie są zasady stosowania przyimka „na” w odniesieniu do morza w języku polskim?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego