Nie-mam-co-robić
  • wątpliwe imiesłowy bierne
    9.10.2011
    9.10.2011
    Dzień dobry,
    czy można utworzyć imiesłowy przymiotnikowe bierne od czasowników zadecydować, odpowiedzieć i twierdzić? Tylko pierwszy występuje w Praktycznym słowniku współczesnej polszczyzny (jednak podaje wyłącznie konstrukcję zadecydować co, a nie wspomina o zadecydować o czymś, co jest podejrzane), mimo że wszędzie występuje konstrukcja ktoś robi coś. Problem polega na tym, że zamiast rzeczownika w bierniku znajdującego się po czasowniku jest konstrukcja z że.
    Pozdrawiam
  • w reku – w ręce
    25.01.2002
    25.01.2002
    Chciałem wyrazić wielkie zadowolenie z Pańskiego powrotu do TVP. Dzień, w którym Pan ogłosił swoje z niej odejście, był dla mnie dniem bardzo smutnym. Teraz pytanie. Zawsze mnie uczono, że mieć coś w ręku znaczy trzymać jednocześnie w dwóch rękach i dodatkowo muszą to być ręce należące do jednej osoby. Z wielkim smutkiem stwierdzam, że teraz zgodnie telewizją, prasą i radiem nosi się zegarek na lewym reku albo skrzypce trzyma się w lewym, a smyczek w prawym ręku. Z trzech słowników, które mam, jeden przy haśle ręka pisze Ms l.p. ręce lub ręku. Dwa inne wyraz ręku przypisują liczbie mnogiej.
    Składam Panu wyrazy szacunku –
    Józef Krygowski
  • wyrazy czy związki frazeologiczne?
    24.12.2008
    24.12.2008
    Moje pytanie dotyczy połączeń wyrazowych typu: baba-chłop, baba-jaga, dzidzia-piernik, pierdu-pierdu, trele-morele, łapu-capu. Czy są to związki wyrazowe, czy samodzielne części mowy?
  • Z broną w lesie

    18.11.2015
    18.11.2015

    W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • Zwracacam czy oddaję?
    7.05.2003
    7.05.2003
    Dzień dobry!
    Pożyczyłam na chwilę w skretariacie mojej instytucji plan Warszawy. Po kilku minutach przyniosłam go z powrotem i kładąc na półkę powiedziałam: „Zwracam plan Warszawy”. Wtedy pani sekretarka zwróciła mi uwagę, że powinnam powiedzieć „Oddaję…”, ponieważ słowo zwracam jest nieeleganckie – kojarzy się z torsjami. Proszę o opinię.
    Dodatkowym smaczkiem w tej sprawie jest fakt, że ja jestem już babcią, a pani sekretarka jest o kilka lat młodsza ode mnie.
    Pozdrawiam
    Alicja Kolendowicz
  • domaining czy domeniarstwo?
    17.11.2009
    17.11.2009
    W środowisku osób inwestujących w domeny nastąpił swego czasu pewien podział na takich, którzy swój fach zwą domeniarstwem, i takich, którzy uważają, że poprawną nazwą jest tylko nazwa angielska domaining. W skrócie: domenadomeniarz (domeniarze) – domeniarstwo, czy domenadomainer (domainersi, domainerzy) – domaining?
  • Firma Miasto Stołeczne Warszawa

    28.06.2018
    28.06.2018

    Szanowna Pani Profesor,

    dziękuję za odpowiedź: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Statut-Miasta-i-Gminy-X;18678.html, ale muszę przyznać, że trochę mnie zdziwiła. Z pewnością urzędy miast i gmin są instytucjami, ale co to za instytucja miasto stołeczne Warszawa albo gminaBartoszyce? Zgodnie z taką logiką i tu wyrażenia miasto stołeczne i gmina pisalibyśmy wielkimi literami, a przecież tego nie robimy.


    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • fleksja dawnych imiesłowów
    10.05.2011
    10.05.2011
    Chciałbym zapytać o fleksję dawnych imiesłowów: jak odmieniały się imiesłowy przysłówkowe, jak tworzyło się imiesłowy przymiotnikowe teraźniejsze bierne (typu rzekomy, znajomy) oraz jakie formy imiesłowy (w tym wspomniane wcześniej typy) przybierały w liczbie podwójnej?
  • Graf Cayleya
    15.05.2017
    15.05.2017
    Arthur Cayley był znanym angielskim matematykiem. Jego nazwisko po angielsku wymawia się [keli].
    Znamy np. twierdzenie Cayleya (tak jest pisane w podręcznikach matematyki), graf Cayleya. Znani matematycy wrocławscy mówią: graf kajleja, co zdecydowanie deformuje nazwisko. W języku rosyjskim i ukraińskim nazwisko Cayley w podobnych wyrażeniach nie odmienia się (graf Cayley, grafa Cayley itd.). Wydaje mi się, że w języku polskim też tak powinniśmy robić.
    Która wersja jest poprawna: graf Cayleya, graf Cayly’ego czy bez odmiany?
    Pozdrawiam
    Waldemar
  • ilość czy liczba?
    22.11.2011
    22.11.2011
    Ilość czy liczba bakterii – jak jest poprawnie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego