Rzeczypospolitej-Polskiej
  • Chiny Ludowe i Chiny ludowe
    14.10.2013
    14.10.2013
    Szanowni Państwo,
    jak powinniśmy pisać: Chiny Ludowe, Polska Ludowa czy też Chiny ludowe, Polska ludowa? W literaturze spotykam oba te zapisy…
    Dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
  • jeszcze o pisowni nazw jednoosobowych urzędów
    19.04.2001
    19.04.2001
    Nie przekonuje mnie Państwa odpowiedź na pytanie o zasady pisowni wielką czy małą literą wyrazów: dyrektor, prezes, starosta, prezydent, premier itp.
    Cytuję: „Wyrazy te piszemy wielką literą, gdy oznaczają jednoosobowy urząd, np. Akty prawne Prezydenta dla swojej ważności wymagają kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów”.
    Zdanie to jest przekształconym przykładem, podanym w Nowym słowniku ortograficznym PWN, do którego zresztą autor odpowiedzi się odwołuje, a mianowicie: …akceptuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; … zatwierdza Prezes Rady Ministrów.
    Jednak w przykładzie słownikowym występuje pełna nazwa urzędu: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast w Państwa odpowiedzi – tylko słowo Prezydent. Co wobec tego z zawartym w słowniku stwierdzeniem: „…pod warunkiem, że nazwa taka (…) występuje w pełnym brzmieniu”. Par. [85]
    Danka
  • Jeszcze raz o słowie D(d)yrektywa
    25.06.2018
    25.06.2018
    Chciałem dopytać o: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Ddyrektywa-Rady-92-43-EWG-z-dnia-21-maja-1992-r-w-sprawie-ochrony-siedlisk-przyrodniczych-oraz-dzikiej-fauny-i-flory;18211.html. Chodzi o fragment: „(…) kiedy słowo »Dyrektywa« nie rozpoczyna zdania, oddaje się je w druku małą literą (np. »zawarte (…) w dyrektywie Rady (…)«)”. Ale przecież „dyrektywa” jest tu początkiem nazwy własnej, a podany w nawiasie przykład to ten sam, który właśnie z tego powodu został zapisany wyżej wielką literą.
  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • korona czy Korona?
    27.04.2007
    27.04.2007
    Dzień dobry,
    jak pisać w tekście o tematyce mediewistycznej zwrot: Korona Czeska, Korona czeska czy korona czeska?
    Pozdrawiam serdecznie
    Waldemar Gajaszek
  • monastyr Rilski czy Rilski monastyr?
    1.03.2024
    23.12.2002
    Czy istnieje jakaś zasada, za pomocą której można by wyjaśnić, dlaczego piszemy Rilski monastyr, Baczkowski monastyr, a jednocześnie monastyr Awraamijewski czy monastyr Borysoglebski? Są to przykłady zaczerpnięte z Nowej encyklopedii powszechnej PWN. Gdyby nazwa klasztoru brzmiała monastyr Rilski, to w haśle po Rilski byłby przecinek (jak np. „Bałkański, Półwysep”), zresztą Rilski monastyr pojawia się nie tylko w nagłówkach (np. hasło „Bułgaria. Sztuka”).
    Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii.
  • Myanmar czy Mjanma?
    27.09.2012
    27.09.2012
    Myanmar czy Mjanma? Czy mogą się Państwo odnieść do argumentacji przedstawionej w Wikipedii?
  • nazwy instytucji
    6.12.2015
    6.12.2015
    Szanowni Państwo,
    jak powinnam zapisać: komendant główny policji Adam Kowalski
    czy
    komendant główny Policji Adam Kowalski?
    A może wszystko od dużej litery?
    Dodatkowo:
    warszawski Sąd Okręgowy czy warszawski sąd okręgowy,
    Komenda Główna Milicji Obywatelskiej czy komenda główna Milicji Obywatelskiej (również ze skróconym MO),
    Komenda Główna Policji czy komenda główna Policji?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    A.C.
  • polonizacja nazw geograficznych
    13.04.2006
    13.04.2006
    Czemu w polskich słownikach nie ma Liege, Nimes (jest Liège, Nîmes), skoro są Lome (Lomé) czy Rio de Janeiro (Río de Janeiro)? Co stoi na przeszkodzie, by źródła normatywne zaakceptowały Nimes (bez î) i Liege (bez è)? Czy zjawisko polszczenia obcych nazw, dawniej tak częste (Madryt, Londyn, Zurych, Genewa, Krajowa, Peru) – to już tylko przeszłość?
  • Różne nazwy własne
    5.06.2016
    5.06.2016
    Prosiłbym o rozstrzygnięcie następujących kwestii:
    1. Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Rad czy Radziecka?
    2. Rząd II na Wychodźstwie czy Uchodźstwie?
    3. Generalna Gubernia czy Generalne Gubernatorstwo?
    4. Czy dopełniacz od Dżamała (Jamala) to Dżamały (i Jamaly czy Jamali, skoro w wymowie jest [ł])?
    5. Jak zapisać dopełniacz od pseudonimu japońskiej wokalistki Lecca [wym. Lika]?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego