Słownik-języka-polskiego-PWN
-
W połowie pełny24.05.201724.05.2017Szanowni Państwo,
mam wątpliwości co do poprawionej pisowni wyrażenia: w połowie pełny (w odniesieniu do, na przykład, kontenera). W końcu pełny znaczy: ‘napełniony, całkowicie zapełniony’. Czy taka budowa wyrażenia jest poprawna, czy też należy używać na przykład sformułowania: wypełniony w połowie? Jednak wypełniony również oznacza coś już napełnionego po brzegi. Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami Szacunku
Marcin Sawicki
-
wstydzić się8.07.20038.07.2003Czy można się wstydzić wobec kogoś i wstydzić się za swoje zachowanie? Niestety w próbce korpusu nie znalazłam odpowiednich przykładów.
Dziękuję
AG -
W szkole na stole…26.01.201226.01.2012Szanowna poradnio!
Proszę o pomoc w kwestii przecinka. W Zasadach interpunkcji S. Jodłowskiego znalazłam dwa przykłady:
1. W kuchni, na kredensie, leżał ementaler.
2. Na podwórzu przy studni leżał stos cegieł.
Czy w przypadku podobnych konstrukcji lepiej przecinki postawić, czy nie? Dziękuję za wyjaśnienie.
Z poważaniem
Katarzyna Rajko
-
wszyscy czy nikt?24.12.200224.12.2002Czy można powiedzieć: „Wszyscy nie płacą podatków”, czy też poprawne jest „Nikt nie płaci podatków”? Jakie zasady tu obowiązują i gdzie je można znaleźć?
Pozdrawiam. -
wtóry23.02.200523.02.2005Dzień dobry!
W Wojewódzkim Konkursie Języka Polskiego dla Młodzieży Gimnazjalnej (część I etapu rejonowego) dzieci miały do słowa wtóry dopisać trzy wyrazy pokrewne. Polecenie sprawiło kłopot uczniom i ich nauczycielom. Czy wtórować, zawtórować, wtór (?) zaliczyć można do rodziny słowa wtóry? Przyznam, że byłabym skłonna tak uczynić. A wtórność? Zastanawiający jest fakt, dlaczego tak wymyślny (przestarzały) wyraz podano. A może przesadzam?
Z poważaniem
Hanna -
wyjść za mąż2.11.20052.11.2005„Wyszła za mąż, za Kowalskiego”. No właśnie – dlaczego w pierwszym wypadku mamy mianownik? Przecież wg Słownika języka polskiego, przyimek za łączy się z rzeczownikami głównie w bierniku (tak np. w podobnych wyrażeniach: wyjść za drzwi, wyjść za próg), narzędniku (człowiek za burtą) oraz w dopełniaczu (za mojej młodości). Skąd więc ów mąż w mianowniku? A może to jest jakaś stara forma biernika?
Z góry dziękuję i pozdrawiam.
Sławomir Mazur
-
Wyłącznie południowo-wschodnio-europejski 30.10.201830.10.2018Dobry wieczór,
w ostatnim czasie spotkałam się ze sformułowaniem południowo-wschodnio-europejski. Zapis ten wygląda podejrzanie, w związku z tym zastanawiam się, czy jest on prawidłowy i jaką zasadą należy się kierować w zapisie podobnych zwrotów.
-
wymowa nazw japońskich27.02.200627.02.2006Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało. -
wyrazy pochodne od skrótowców25.05.201025.05.2010Dlaczego rzeczowniki: endek, esbek, esesman czy ubek nie mają równorzędnych wariantów: ND-ek, SB-ek, SS-man, UB-ek?
-
Wyrazy złożone z członem -wieczny i -wiekowy25.04.201925.04.2019Chciałbym się dowiedzieć, jak powinien brzmieć przymiotnik od X wieku: dziesięciowieczny czy dziesiątowieczny? Żadnego z tych słów nie ma w moim PWN-owskim słowniku języka polskiego ani ortograficznym, na drugie natomiast natrafiłem w powieści S. Kinga (dziesiątowieczni Cyganie). I analogicznie: ośmiowieczny czy ósmowieczny? A pozostałe wczesne wieki?
