Słownika-warszawskiego
  • złota reguła
    29.12.2006
    29.12.2006
    Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
  • złote runo
    13.02.2007
    13.02.2007
    Szanowni Państwo,
    bardzo proszę o wyjaśnienie znaczenia frazeologizmu pochodzenia mitologicznego wyprawa po złote runo.
    Łączę pozdrowienia
    Krystyna B.
  • złożenia wieloczonowe
    7.10.2012
    7.10.2012
    Mam problem z połączeniem członów: społeczno-, senso- i motoryczny. Piszemy: staro-cerkiewno-słowiański i supereksdziewczyna (i jak sądzę: cerkiewnopostsłowiański i postcerkiewnosłowiański). Wydaje mi się, że cząstkę senso- należy traktować tak samo jak sensoryczno-, a nie np. przedrostek samo post-, więc napiszemy: społeczno-senso(ryczno)-motoryczny, niezależnie od tego, czy chodzi o sens: 'motoryczny pod wpływem zmysłów i otoczenia' czy 'zmysłowo-ruchowy o charakterze społecznym'. Czy mam rację?
  • złożony przyimek na początku zdań względnych
    28.05.2013
    28.05.2013
    Szanowni Państwo!
    Proszę o interpretację cytatu z Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN (2006): „Zaimek który […] może być poprzedzony tylko przyimkiem lub wyrażeniem przyimkowym: za pomocą, na podstawie, na mocy, w braku, w razie”.
    Czy traktować to wyszczególnienie jako listę zamkniętą i pisać np. w którego skład wchodził (zamiast: w skład którego wchodził), w których wypadku (zamiast: w wypadku których), w którego ramach (zamiast: w ramach którego) itp.?
  • Zmatowić

    7.03.2022
    7.03.2022

    Dzień dobry,

    jak brzmi tryb rozkazujący czasownika zmatowić:  zmatowij czy zmatuj?

    Z wyrazami szacunku

    Magdalena Kastelik

  • z miejsca – czy potoczne?
    11.12.2013
    11.12.2013
    Dzień dobry,
    czy wyrażenie z miejsca w znaczeniu 'od razu, natychmiast' jest potoczne? Czy można go używać w tekstach oficjalnych?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • z motyką na słońce
    24.10.2013
    24.10.2013
    W angielskim istnieje bardzo przydatne wyrażenie idiomatyczne bite off more than you can chew, które dosłownie oznacza 'ugryźć więcej niż da się przełknąć' i używane jest w kontekście przerostu ambicji nad możliwościami. Czy Szanowna Poradnia ma pomysł na równie obrazowe tłumaczenie? Najlepiej z zachowaniem elementu żarłoczności.
    Z góry dziękuję za wszelkie pomysły.
    Dorota
    PS Wiem, że nie można, ale rzadko mam okazję: przymiotnik od cara to carski. A od carycy też?
  • znać i wiedzieć
    2.12.2011
    2.12.2011
    Witam Państwa!
    Zastanawiam się jak można by wyjaśnić obcokrajowcom różnicę pomiędzy znać i wiedzieć. Problem jest o tyle ciekawy, że w języku angielskim, którym posługują się te osoby, jest tylko jeden czasownik to know.
  • znaki migane
    3.04.2012
    3.04.2012
    Dzień dobry,
    Uniwersalny słownik języka polskiego notuje:
    migany imiesł. przym. bierny od migać.
    migany w użyciu przym. Alfabet migany zob. alfabet w zn. 1.

    W jaki sposób można uzasadnić imiesłów migany i jeśli jest on poprawny, czy imiesłów mignięty także będzie poprawny (USJP go nie zanotował)?
    Pozdrawiam.
  • znak zwątpienia
    20.02.2014
    20.02.2014
    Czy (?) jest znakiem wątpienia (przypuszczenia) w języku polskim? Znajomy sądzi, że to ~ (tylda). Będę wdzięczny za podpowiedź
    Henryk Pustkowski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego