Szanowni Językoznawcy,

poproszę o analizę, jaka jest łączliwość leksykalna słów typu posada, funkcja, godność, urząd, stanowisko itp. Moje wątpliwości wynikają różnic między zaleceniem, które podaje NCK we wpisie „PIASTOWAĆ, SPRAWOWAĆ, PEŁNIĆ” (https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/ojczysty-dodaj-do-ulubionych/ciekawostki-jezykowe/piastowac-sprawowac-pelnic,cltt,P), a połączeniami zaproponowanymi przez autorów WSJP PAN w haśle „piastować” (https://wsjp.pl/haslo/podglad/13571/piastowac/1859138/urzad).

Pozostaję z poważaniem

J.J.

Drodzy Eksperci,
czy poprawne są poniższe zapisy: Biblioteka xx. Czartoryskich (a. Biblioteka Książąt Czartoryskich), cyrylo-metodejski (związany z Cyrylem i Metodym, ale cyrylometodianizm – prąd), urząd rzecznika praw obywatelskich (stanowisko) i Urząd RPO (instytucja)?
Bardzo dziękuję
Michał M.
PS. Jakie skróty są poprawne: sg, pl, sg., pl., lp, lm, lp., lm., l.poj., l.mn., lpoj, lmn? W użyciu są niemal wszystkie.

Nursułtan Nazarbajew odchodzi ze stanowiska Prezydenta Kazachstanu W związku z tym, że sprawował rządy przez 30 lat (objął je jeszcze gdy Kazachstan był częścią ZSRR) i że nie pochodził z demokratycznych wyborów, czy można użyć określenia abdykował? Czy jest ono zarezerwowane tylko dla monarchów (królów, cesarzy, sułtanów, papieży etc.)? I czy można powiedzieć o prezydencie, który złożył urząd, że podał się do dymisji (tak jak o premierze lub ministrze)?

Dzień dobry,
Chciałem zapytać o pisownię numeru NIP. Jedni go piszą w formacie aaa-bbb-cc-dd, inni w formacie aaa-bb-cc-ddd. Czy jest gdzieś powiedziane, jak powinno się to pisać poprawnie? Czy urzędy, wydające NIP, mogą go zapisywać w różny sposób?
Pozdrawiam,
Bartosz Piec

Czy poprawne i dobre stylistycznie są konstrukcje typu (chodzi o hiperonim po zaimku względnym): „Został prezesem, na który to urząd wybrali go koledzy” albo: „Kupiła obraz van Gogha, który to malarz podobał jej się najbardziej”?

Moje pytanie dotyczy nazwisk zakończonych na -wicz. W rodzinie Mickiewiczów (Mickiewiczowie) był Adam Mickiewicz i Celina Mickiewiczowa, a córka Mickiewiczówna. Obecnie kobiety (żony i córki) przyjmują nazwiska jak mąż, a więc Celina Mickiewicz. Czy w takim wypadku piszą na wizytówce C. A. Mickiewiczowie, C. A. Mickiewicz czy C. A. Mickiewicze? Czy można do szkoły zapisać córkę Mickiewiczównę?

Szanowni Państwo,

zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

Przykładowo:

Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

Spółka wręcza pismo...

Urząd może zebrać informacje...

Firma myśli, iż...

Pozdrawiam

Tomasz P.

W naszym przedsiębiorstwie komórki organizacyjne nazwane zostały Działami i Wydziałami, np. Dział Personalny, Wydział Automatyki. Mówimy, że ktoś pracuje w Dziale Personalnym, ale czy mówimy, że pracuje w Wydziale Automatyki, czy też na Wydziale Automatyki?

Pracuję w urzędzie gminy, piszę protokoły, ogłoszenia, itp. Jeśli wymieniam całe stanowisko wraz z imieniem i nazwiskiem, stosuję wielką literę, np. Jednym z gości na spotkaniu z delegacją niemiecką był Burmistrz Miasta i Gminy Jeleń Jan Kowalski. Jeśli nie przytaczam całego stanowiska, stosuję małą literę: Jednym z gości na spotkaniu z delegacją niemiecką był burmistrz Jelenia Jan Kowalski.
Czy to jest prawidłowo?
A zdanie: Jednym z gości na spotkaniu z delegacją niemiecką był Burmistrz Miasta i Gminy Jeleń / burmistrz Miasta i Gminy Jeleń / burmistrz miasta i gminy Jeleń???

Mam pytanie dotyczące przecinka przed to w następujących przypadkach. Czy powinien on się tam znaleźć?

• Jeśli jednak przed zajściem w ciążę byłaś zatrudniona to teraz szczególnie powinnaś dbać o to, aby pracodawca przestrzegał twoich praw.
• Jeśli przed ciążą nigdzie nie pracowałaś, ale byłaś zarejestrowana w Urzędzie Pracy to podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
• W chwili, gdy posiadałaś prawo do zasiłku dla bezrobotnych to Urząd Pracy ma również obowiązek.