Z czego wynika różnica końcówek słów zabór, pobór, odbiór, rozbiór? Czy chodzi o tworzenie od bezokoliczników różniących się aspektem (-brać, -bierać)? Jeśli tak, to co zdecydowało, że nie pobiór i nie odbór?

Szanowni Państwo!
Od wielu lat korzystam z różnych słowników języka polskiego PWN, poszukując w nich wiedzy na temat znaczenia, odmiany czy prawidłowego użycia wyrazów. Z reguły taką wiedzę znajduję, za co jestem Redakcji bardzo wdzięczny. Czasem jednak, biorąc udział w różnego rodzaju konkursach, potrzebuję informacji czy dany wyraz jest (bywa) rzeczownikiem, zaimkiem, partykułą czy inną częścią mowy. W większości przypadków daję sobie radę sam, ale są wyjątkowo złośliwe wyrazy, których nie potrafię odpowiednio zaklasyfikować. Niestety, interesujących mnie informacji nie znajduję także w słownikach PWN. A może istnieje publikacja, o której nie wiem?
Właśnie biorę udział w konkursie, w którym tworzywem są słowa. Byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście Państwo zechcieli odpowiedzieć na kilka pytań:
1. Czy wyraz re (m.in. trzytomowy Słownik języka polskiego PWN pod redakcją prof. Szymczaka) jest rzeczownikiem?
2. Czy wyraz trza (ten sam słownik) jest czasownikiem? Czy można tu określić czas?
3. Jaką częścią mowy jest słowo zacz (ten sam słownik)?
4. Czy wyraz recte jest przysłówkiem (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN pod redakcją prof. Polańskiego)?
5. Czy w haśle zrzec się (obydwa słowniki) można powiedzieć o słowie zrzec, że jest bezokolicznikiem, czy bezokolicznikiem jest całe wyrażenie?
6. Czy w czasownikach w trybie rozkazującym typu: naznacz, racz, zarycz można określić czas?
7. Jaką częścią mowy jest wyraz razy, używany na określenie mnożenia (jest to wyraz hasłowy Nowego słownika poprawnej polszczyzny pod redakcją prof. Andrzeja Markowskiego)?
Z góry dziękuję za pomoc. Z poważaniem,
Mirosław Sochalski, Bydgoszcz

Czy istnieje jakiś uczony wyraz (coś jak paronim czy afektonim) określający wyrazy typu zagramaniczny, stety, kożelanka – czyli takie, które nie mają wstępu do słowników, ale używane są dość powszechnie, przy czym niemal wyłącznie z przymrużeniem oka?
Czy wymieniony wśród przykładów wyraz zagramaniczny rzeczywiście jest tylko takim żartem językowym, czy wpierw był „wyrazem na serio” (np. w jakiejś gwarze)?

Jaka jest prawidłowa pisownia? Wyjazd na wczasy za granicę czy: Wyjazd na wczasy zagranicę?

Dzień dobry
chciałam zapytać, jak prawidłowo w przekładach Biblii powinno się zapisywać zaimki dotyczące Jezusa – wielką czy małą literą? Wiem, że zgodnie z zasadą przyjętą przez Radę Języka Polskiego odnośnie do ortografii słownictwa religijnego zaimki dotyczące Boga zapisujemy wielką literą, ale czy jest tak również w przypadku Jezusa? W różnych przekładach spotkałam się z różnymi formami, stąd moja wątpliwość.
Pozdrawiam serdecznie
Anna

Mam takie pytanie: czy słowo zajexxście (xx jest celowym „wykropkowaniem” przeze mnie liter) jest wulgaryzmem, czy też nie? Kolega twierdzi, że nie, a ja mu mówię, że jest.
Dziękuję za odpowiedź.

W tekście, który redaguję, pojawiła się nieodmieniona węgierska nazwa Zalaegerszeg (miasto) w związku z wyrazem burmistrz – burmistrz Zalaegerszeg. Zapisałem jednak formę odmienioną, czyli (burmistrz) Zalaegerszegu, gdyż uznałem ją za zgodną z normą (odmiana jak: M. Brzeg, D. Brzegu…). Autor tekstu upomniał mnie natomiast, by przywrócić poprzednią formę nazwy, czyli formę nieodmienioną (Zalaegerszeg). Której formy powinienem użyć?

Wiele konstrukcji bezokolicznikowych jest w polszczyźnie – inaczej niż w innych językach – uważanych za błędne. Jednak podane przez NSPP na ich miejsce konstrukcje gerundialne bywają ciężkie i niezgrabne. Np. zdanie „Zalecam uważać każdy przejaw takich zjawisk za pochodzący z jednego źródła” należy uznać za niepoprawne i przerobić na „Zalecam uważanie każdego przejawu takich zjawisk za…”, co brzmi rozpaczliwie. Dlaczego nie można użyć zalecam uważać, a można np. radzę uważać?

Dzień dobry, mam pytanie odnośnie do cytatów z programu reality show, które przytaczane są na zasadzie inicjał imienia (M: Jestem tutaj. / D: A ja tutaj.), i przy których wstawki wyjaśniające kontekst przytoczone są w nawiasach kwadratowych, w nowych wersach: [Michał wstał z krzesła i podszedł do lodówki]. Jak w takiej sytuacji te "didaskalia" zapisać? Czy powinny być zapisane kursywą? Czy kropka powinna znaleźć się za nawiasem? Czy, jeśli jest to jasne, nie trzeba dodawać "dop. aut."?

Czy są reguły odnośnie zapisu liczbowego – kiedy z kropką, a kiedy z dwukropkiem.

Zawody rozpoczęły się o godz. 11:00. Zwyciężył zawodnik, który przebiegł 1500 m w czasie 4:30,05, co oznacza, że biegł w tempie 3:00 min./km.

Wszystko napisałem z dwukropkami (poza oczywistym przecinkiem). Czy gdzieś powinny być kropki? Czy to jest dowolne?