aby
  • Charakteryzacja
    19.06.2019
    19.06.2019
    Szanowni Państwo,
    ostatnio natknąłem się na słowo charakteryzacja, użyte w znaczeniu procesu tworzenia postaci literackiej. Czy to aby nie anglicyzm? Czy można tak mówić? Nigdy wcześniej, nie słyszałem, aby ktoś używał tego słowa w tym znaczeniu. Proszę o wytłumaczenie tej kwestii.
    Z góry dziękuję
  • chyba żeby
    25.09.2014
    25.09.2014
    Na łamach Poradni p. Mirosław Bańko zaopiniował, iż należy pisać żeby łącznie, kiedy chodzi o synonim aby. W innych zaś znaczeniach – oddzielnie. Jednak w Wielkim słowniku ortograficznym znajduje się następujące zdanie, będące przykładem do reguły [364]: „Napiszę na pewno, chyba żebym zapomniał”. Tutaj ewidentnie nie chodzi o synonim aby, a mamy pisownię łączną. Czy w słowniku jest błąd?
  • Co mogą językoznawcy?
    21.01.2012
    21.01.2012
    Dzień dobry!
    Czy to możliwe, że formy wyszłem i włanczać (!) zostały (lub zostaną w najbliższym czasie) zaakceptowane przez językoznawców? Koleżanki z pracy mnie przekonują, iż taka informacja była podawana w telewizji. Mnie trudno w to uwierzyć. Gdzie mogę śledzić na bieżąco takie zmiany? (Ostatnia odpowiedź w poradni: 7.10.2010).
  • Czy tylko pełna nazwa może wyrażać szacunek?
    24.10.2012
    24.10.2012
    Uprzejmie proszę o interpretację, czy pisanie słowa Powstanie, używanego w kontekście jako część nazwy własnej Powstanie Warszawskie, oddzielnie wielką literą powinno być traktowane jako błąd ortograficzny. Cytuję: „Pani przewodniczka była młodą osobą, wiedzieliśmy więc, że urodziła się po Powstaniu”. Nauczycielka sprawdzająca pracę wskazała wielką literę w wyrazie Powstanie jako błąd (było takich wyrazów kilka), obniżając ocenę z pracy.
    Grzegorz Kłos
  • daty
    4.04.2002
    4.04.2002
    Jak prawidłowo powinno pisać się datę? Po czym stawiać kropki (np. 4.04.2002), jak to jest, gdy piszemy nazwy miesięcy (4 kwiecień/ kwietnia 2002). Co w jakiej kolejności? Jak to jest z listami, dokumentami, pismami urzędowymi? A co z datami, które proponuje komputer (program tekstowy Word)?
    Proszę o szybką odpowiedź. Nie chciałabym błędnie napisać jednego bardzo powiażnego dokumentu. Z góry dziękuję.
  • dekada
    28.02.2014
    28.02.2014
    Dzień dobry,
    według słownika słowo dekada oznacza „okres dziesięciu dni, tygodni, miesięcy lub lat”. Pytanie dotyczy lat. Czy dekada to tylko lata np. 2001 do 2010 roku? Czy można dekadą nazwać okres od 2004 do 2013 roku? Czy analizują statystyki z lat 2004 do 2013, można wyłonić np. najlepszego sportowca i nadać mu tytuł Sportowca Dekady?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Dokonany zawrzeć
    14.11.2018
    14.11.2018
    Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

    umowy zawierane

    Kontekst:
    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

    umowy zawarte

    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

    Z wyrazami szacunku,
    Ryszard Styczyński
  • dwuznaczne zdania
    19.11.2012
    19.11.2012
    Czy można jednoznacznie określić (na jakiej podstawie?), do kogo odnoszą się formy zaimka swój w następujących zdaniach:
    Monika spotkała przyjaciółkę idącą ze swoim mężem. (mąż przyjaciółki czy Moniki?)
    Profesor kazał jej przynieść swoją pracę. (praca profesora czy jej?)
    Matka kazała im uporządkować swoje zabawki. (zabawki matki czy ich?)

    Czy lepsza byłaby tutaj zamiana na jej mężem / jego (jej) pracę / jej (ich) zabawki?
  • 101 Dywizja Powietrznodesantowa
    12.02.2012
    12.02.2012
    Witam,
    chciałbym się dowiedzieć, jak zapisać słownie 101 Powietrznodesantowa – chodzi mi o takie użycie liczebnika, aby w tekście uniknąć powtórzeń. Ma być Sto Pierwsza, Sto pierwsza, a może sto pierwsza?
    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź.
  • dzielić, nie dzielić?
    5.09.2013
    5.09.2013
    Powstała różnica zdań. Jedna strona twierdzi, że w ważnych pismach (podanie, list) dzielenie wyrazów jest nieeleganckie, druga zaś, że wielgachne odstępy między wyrazami w jednych wersach gryzące się z ciasnymi w innych dają wrażenie chaosu i niedopracowania, a więc są elegancji zaprzeczeniem zarówno w grafice, jak i w relacjach międzyludzkich. Czy można prosić o rozstrzygnięcie lub choćby skomentowanie tego sporu?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego