ale
  • do Włoch, ale na Węgry
    15.02.2024
    7.10.2009
    Dzień Dobry!
    Chciałabym się dowiedzieć, dlaczego jedziemy do Włoch, Niemiec czy Anglii, ale na Węgry.
  • Dwie skrzynki jabłek, ale dwie skrzynki wina
    20.05.2019
    20.05.2019
    Dziękuję za odpowiedź na pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Cztery-jablka-ale-piec-jablek;19279.html, ale nie chodziło mi o pierwszy rzeczownik (tę zasadę znam), ale o drugi rzeczownik w podanych przykładach.
    2 skrzynki JABŁEK (D, l. mn.)
    2 skrzynka WINA CZERWONEGO (D, l. poj., a nie WIN)
    2 skrzynki PIWA (D, l. poj., a, a nie: PIW)
    Chciałam się upewnić, czy rzeczowniki niepoliczalne są w takich przypadkach w liczbie pojedynczej, a policzalne – w liczbie mnogiej?

  • główny, ale nie jedyny
    5.01.2009
    5.01.2009
    Czy w zdaniu: „To jest chyba główny powód, ale niejedyny” wyraz niejedyny należałoby zapisać łącznie, czy rozdzielnie?
  • nie czarny, ale i nie szary
    4.09.2012
    4.09.2012
    Dotyczy pisowni nie, a konkretnie w zdaniu:
    Opatulony w wełniany płaszcz, nie czarny, ale i nie szary – z wielobarwnym szalikiem, który zacisnął się na szyi, z czapką ściśle przylegającą do głowy, na której końcówce wisiał niezdarny frędzel – szedłem w zamyśleniu, wpatrując się w kolejne metry dzielące mnie od dworca PKP.

    Chodzi o nie czarny i nie szary. Czy tak jest prawidłowo, czy pisane łącznie?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • nie tylko…, ale i…
    8.05.2013
    8.05.2013
    Jak odnoszą się Państwo do kwalifikacji konstrukcji nie tylko…, ale i… jako błędnej (WSPP, hasło: Spójniki, pkt 2, s. 1672)? Sam z sympatią patrzę na nie tylko…, lecz także… w tekstach pisanych, przyznam się jednak, że w mowie wydaje mi się to lecz także nieco przyciężkie. A co z innymi wariantami: lecz i…, ale również…, ale także… – czy i na nie normatywiści spoglądają nieprzychylnym okiem?
  • nie x, ale/lecz/tylko Y
    5.06.2013
    5.06.2013
    Czy poprawna są następujące konstrukcja ze spójnikami: nie X, ale Y i nie X lecz Y? Czy też raczej powinno być to nie X tylko Y? „Hamilton wierzył, że źródłem bogactwa Ameryki będą nie plantacje i farmy, ALE manufaktury i fabryki”; „nie niewolnicy, ALE imigranci”. Czy też raczej zamiast ale powinno być tu tylko? czy mogłoby być lecz?
  • No, ale
    4.07.2008
    4.07.2008
    Szanowni Państwo!
    Czy w wyrażeniu no, ale, pojawiającym się na przykład na początku zdania lub po średniku, po no powinien się znajdować przecinek? Np. „Miała ochotę pojechać nad jezioro; no (,) ale to on decydował, gdzie spędzają weekendy”. A co, gdyby przed no zamiast średnika był przecinek? I czy w ogóle nie należałoby unikać zbyt częstego stosowania takiej konstrukcji, pozostawiając raczej samo ale?
    Łączę pozdrowienia.
  • Ten ale
    12.06.2018
    12.06.2018
    Szanowni Państwo,
    jaki rodzaj w języku polskim powinno mieć zapożyczenie z języka angielskiego ale [ejl]. Chodzi o piwo górnej fermentacji. Środowisko fanów piw rzemieślniczych używa tego słowa w rodzaju nijakim. Sama też to robię. Odnoszę jednak wrażenie, że Wypiłam to [ejl] brzmi mniej naturalnie niż Wypiłam tego [ejla]. Czy jest jakieś językowe uzasadnienie dla używania tego słowa w rodzaju nijakim? Dodam, że piwo dolnej fermentacji to lager, w rodzaju męskim.
  • To niby zwykły autobus, ale jednak coś w sobie ma
    24.05.2017
    24.05.2017
    Zastanawiam się, czy w przykładach takich jak: To niby zwykły autobus, ale jednak coś w sobie ma powinniśmy stosować pisownię niby z łącznikiem, w oparciu o regułę [188] WSO. Wątpliwość bierze się stąd, że podany tam przykład: niby-demokratyczny odczuwam jako zwartą całość, jakby termin, podczas gdy w moim przykładzie cząstka niby pojawia się doraźnie. Niby-demokratyczne można uznać za pewną kategorię państw – niby-zwykłe trudno zaś uznać za kategorię autobusów.

    Czytelnik
  • z rattanu, ale z kasztana
    11.02.2010
    11.02.2010
    Napotkałem ostatnio ciekawy problem: ktoś powiedział, że coś wykonane było z bambusu, ktoś inny ją poprawił, że powinno być z bambusa. To ciekawe, że podobna odmiana z -u na końcu stosuje się wobec materiałów, nawet pochodzenia naturalnego, i tak, mówimy nie tylko z plastiku, ale również z rattanu, ale nie z kasztanu. Mam koncepcję, że taka odmiana dotyczy jedynie roślin, które były znane w naszym kraju nie jako rośliny rosnące, ale jako materiał, i stąd z mahoniu a nie z mahonia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego