-
koniami czy końmi?24.09.200224.09.2002Pozdrawiam serdecznie,
Moje pytanie dotyczy postaci narzędnika l. mnogiej rzeczowników rodz. męskiego I dekl. typu koń, słoń. Powinno się mówić końmi czy koniami, słońmi czy słoniami? Dlaczego obie formy funkcjonują w języku? I dlaczego nawet wśród ludzi wykształconych nie ma pewności co do poprawności określonej formy. Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Końcówki osobowe czasu przeszłego
15.06.202315.06.2023Czy cząstkę „śmy” wystarczy doczepić do jednego z czasowników w koniunkcji: Popijałyśmy i gawędziły czy Popijałyśmy i gawędziłyśmy?
Dziękuję!
-
ktoś inny, ale coś innego8.09.20048.09.2004Chciałbym dowiedzieć się, skąd wzięły się pewne kuriozalne zwroty, jak: coś ciekawego, nic trudnego? Odmiana przymiotnika w mianowniku i bierniku jest inna, niż można by się tego spodziewać (w pozostałych przypadkach nie ma nieregularności). Jak powstały takie zwroty?
-
Kurpie czy Kurpiowie?14.12.200714.12.2007Witam!
Mam pytanie dotyczące liczby mnogiej od rzeczownika Kurp. Słownik ortograficzny PWN podaje formę Kurpie – taka też jest powszechnie stosowana na samych Kurpiach. Jednakże często spotkać można się – szczególnie w bardziej oficjalnych tekstach – z formą Kurpiowie. Jaka jest Państwa opinia nt. dopuszczalności tej formy? -
lepak19.05.200519.05.2005W Biblii Wujka spotyka się wielokrotnie słowo lepak. Cóż ono oznacza?
-
lepszy i gorszy17.01.200817.01.2008We współczesnej polszczyźnie mamy szereg nieregularnych form stopnia wyższego przymiotników, np. mniejszy, większy, lepszy, gorszy. Archaiczne bole- w imieniu Bolesław też chyba jest nieregularne. Ciekawi mnie, dlaczego lepszy i gorszy wyglądają tak, jakby były regularnymi formami utworzonymi od słów lepki i gorzki (stopniowanych dziś tylko opisowo). Czy to przypadek?
-
Leśmianowskie śmiercie25.01.200725.01.2007Szanowna Poradnio,
mam problem z rozpoznaniem płci śmierci (śmiercia?) u Leśmiana. Pisze poeta: „Chodzą Śmiercie po słonecznej stronie, / Trzymający się wzajem za dłonie”. A dalej: „Jeden zowąd śmierć sobie wybiera, / Ale drugi tą śmiercią umiera”. Czyżby Leśmian rozróżniał ten Śmierć (wielką literą) i tę śmierć (małą literą)? Skąd to pomieszanie?
Pozdrawiam uprzejmie
Krzysztof Bartnicki -
Litera x w polszczyźnie
2.02.20232.02.2023Szczęść Boże!
Pragnąłbym zapytać o literę „x” w języku polskim. Mianowicie, coraz częściej spotykam się z zapisem wyrazów, np. „ksiądz” czy „książka”, właśnie przez literę „x” („xiądz”, „xiążka"). Czy taki zapis jest poprawny?
Słyszałem, że dawniej litera ta występowała w języku polskim w tych właśnie wyrazach, czego pozostałością mają być skróty „x.” (Ksiądz) oraz „WXL” (Wielkie Księstwo Litewskie).
Z wyrazami szacunku
Bartosz K.
-
li tylko20.02.200320.02.2003Szanowni Państwo,
właśnie przeczytałam odpowiedź na pytanie dotyczące -li i pragnę zapytać o coś, o czym nie było mowy: skąd się wzięło używanie li w sposób następujący: „Czy jest to li tylko zabawa?”? Czy takie li tylko znaczeniowo różni się od zwykłego tylko?
Z góry dziękuję. -
Łacińska nazwa placenta ‘łożysko’ 4.09.20184.09.2018Mam być może niestandardowe pytanie. Otóż w polskiej Wikipedii pod hasłem łożysko widnieje druga nazwa, mianowicie płacenia. Czy posiadają państwo wiedzę, bądź materiały, w których wyjaśniony jest ten termin? Pochodzi on ze staropolszczyzny, czy może jest spolszczoną nazwą łacińską placenta? Jeżeli to ten drugi przypadek, czy dysponują państwo wiedzą, czy dawniej na łożysko lud używał innych słów? Niestety internet milczy na te tematy.
Z poważaniem
Robert Socha