bańka
  • antagonisty i agonisty
    20.01.2011
    20.01.2011
    Szanowni Państwo!
    Właśnie zmagam się z tekstem o lekach, spośród których niektóre są antagonistami, inne zaś agonistami. I tutaj pojawił się mój problem; otóż czy leki te to agonisty / antagonisty, czy też – pomimo swojej nieożywionej natury – agoniści / antagoniści? W Internecie ta druga wersja wydaje się zdecydowanie przeważać, ale to z kolei rodzi kolejne problemy, gdyż wtedy konsekwentnie należałoby pisać np. działają oni, a nie działają one.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • blackberry
    7.01.2013
    7.01.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałam zapytać, jak należy zapisywać angielską nazwę BlackBerry, jeśli w zdaniu chodzi o pojedyncze urządzenie, a nie o markę, np. „Odczytałam maila na moim blackberry/BlackBerry/blackBerry”. W tekście, który tłumaczę, to słowo pojawia się często i pomyślałam, że mogę uniknąć wielkiej litery, powołując się na zasadę: „wytwór małą literą, marka dużą”. Nie wiem jednak, czy będzie to analogia uprawniona. Bardzo proszę o odpowiedź.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam
    Dorota
  • chyba żeby
    25.09.2014
    25.09.2014
    Na łamach Poradni p. Mirosław Bańko zaopiniował, iż należy pisać żeby łącznie, kiedy chodzi o synonim aby. W innych zaś znaczeniach – oddzielnie. Jednak w Wielkim słowniku ortograficznym znajduje się następujące zdanie, będące przykładem do reguły [364]: „Napiszę na pewno, chyba żebym zapomniał”. Tutaj ewidentnie nie chodzi o synonim aby, a mamy pisownię łączną. Czy w słowniku jest błąd?
  • CV i komórka
    20.02.2007
    20.02.2007
    Czy jest jakaś rada na to, aby nie mówić na życiorys [si-vi]? To przecież bezsensowne odczytywanie „z angielska” słów łacińskich (curriculum vitae). I czy da się jakoś inaczej niż komórka określać telefon komórkowy (np. mobil lub tp.)?
    Dziękuję – B. Sz.
  • Czy macie Państwo…?

    13.05.2009
    13.05.2009

    Szanowni Państwo,

    przeglądając archiwum poradni, natknąłem się na pytanie dotyczące użycia zwrotów: „Czy macie…” i „Czy mają Państwo…” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-panstwo-maja;7695.html). W swoim kontakcie z językiem spotkałem się z syntezą obu konstrukcji, tzn. „Czy macie Państwo…” (jest obecna w Korpusie, ba, występuje w jednej z porad prof. Bańko). Chciałbym się dowiedzieć, czy którąś z opcji, mają Państwo lub macie Państwo, uznaje się za wzorcową, czy są to oboczności?

    Dziękuję.

    Pozdrawiam

  • dać kosza, dostać kosza
    1.01.2015
    1.01.2015
    Szanowni Państwo,
    dlaczego trzeba wynieść kosz śmieci, ale od dziewczyny dostaje się kosza?
    Łączę stosowne wyrazy
    Miłosz Pieńkowski
  • dane wrażliwe?
    18.06.2007
    18.06.2007
    Szanowni Państwo!
    W związku z perturbacjami wokół lustracji karierę zrobiło ostatnio sformułowanie dane wrażliwe. Uważam, że to bezmyślna kalka angielskiego sensitive data. Czy dane mogą być wrażliwe? Jaki mógłby być lepszy odpowiednik tego określenia?
  • developer – deweloper
    5.03.2002
    5.03.2002
    Jaka jest zalecana pisownia słowa: developer czy deweloper? „Słownik współczesnego języka polskiego” pod redakcją Bogusława Dunaja podaje obie formy jako równorzędne, „Inny słownik języka polskiego PWN” pod red. Mirosława Bańki odsyła do formy developer, ale uwzględnia również formę deweloper. Czy któraś z tych form jest zalecana albo dopuszczalna?
    Dziękuję bardzo za odpowiedź.
  • drzwi a drzewo
    11.01.2010
    11.01.2010
    Interesuje mnie wymowa słowa drzwi. Dla większości słów z nagłosową grupą drz słowniki poprawnościowe podają wymowę wzorcową [d-ż] i potoczną [dż-ż], uznając za błędny wariant [dż]. Ku mojemu zdziwieniu WSPP podaje zupełnie odwrotny wzorzec ortofoniczny dla słowa drzwi: [dżwi], pot. [dż-żwi], nie: [d-żwi]. Z czego wynika ta nieregularność i czy aby na pewno wymowę regularną [d-żwi] należy uznać za hiperpoprawną? Dodam, że prof. Bańko w poradzie nr 5684 opowiedział się właśnie za wymową regularną.
  • dżdża
    3.04.2024
    2.10.2013
    Czy używa się obecnie wyrazu dżdża (rodzaj żeński, mianownik) na określenie drobnego deszczu? Taką informację znalazłem w Z polszczyzną za pan brat, 1986, s. 238.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego