-
z i ze3.10.20113.10.2011Pytanie związane z językiem prawniczym: która forma jest poprawna – wywiązać się z zobowiązania czy też wywiązać się ze zobowiązania?
Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Zjadł omlet czy zjadł omleta? 2.11.20162.11.2016Mam wątpliwość ze zdaniem z zeszytu do klasy pierwszej:
Mama ma (w domyśle jednego) omleta
czy
Mama ma (jeden) omlet.
Dzieci znają niewiele liter, mają uproszczone czytanki, ale czy powinno być omlet czy omleta, a może obydwie formy są poprawne?
Bardzo dziękuję za odpowiedź, gdyż nurtuje mnie to od kilku dni.
J. Marcinkiewicz
-
(z)jeść + biernik
29.03.202329.03.2023Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.
-
złota reguła29.12.200629.12.2006Czy błędem jest napisanie wielkimi literami określenia Złota Reguła w odniesieniu do słynnej zasady wyrażonej przez Jezusa w Kazaniu na Górze (Mateusza 7, werset 12)? Niektórzy argumentują, że tylko pierwsza [litera] może być duża, ale Słownik poprawnej polszczyzny prof. Doroszewskiego (PWN, 1980) na s. 305 zdaje się akceptować pisanie dużymi literami ze względów uczuciowych i grzecznościowych i dopuszcza znaczną swobodę.
-
złożone nazwiska par małżeńskich16.11.201016.11.2010Jaką formę powinna mieć liczba mnoga nazwisk dwuczłonowych w wypadku małżeństw? Pan Nowina-Konopka i pani Nowina-Konopka to państwo…? Pan Sadowski-Zaręba i pani Sadowska-Zaręba to państwo…? I wreszcie pan Linde-Wlazło i pani Linde-Wlazło to państwo…?
Pozdrawiam,
Karol Kowalski -
złożony okolicznik miejsca30.05.201530.05.2015W elektronicznej wersji Newsweeka trafiłem niedawno na taką frazę: „chłopak z Bielawy nieopodal Dzierżoniowa blisko Wałbrzycha koło Wrocławia”. Czy takie gradacyjne doprecyzowywanie miejsca poprzez dodawanie kolejnych wyrażeń przyimkowych jest poprawne i zalecane w przypadku bardzo małych i słabo znanych miejscowości, niemających żadnego wielkiego i znanego miasta w okolicy 50 kilometrów? Czy nie wystarczyłoby napisać na przykład chłopak z Bielawy pod Wrocławiem?
-
Zmarły żegna rodzinę… 4.10.20184.10.2018Szanowna Poradnio,
podczas uroczystości pogrzebowych słyszy się niekiedy formułę zmarły żegna rodzinę, przyjaciół (…). Czy z punktu widzenia grzeczności językowej są to słowa odpowiednie?
Według mnie sensowniej byłoby powiedzieć, że to rodzina i przyjaciele żegnają zmarłego – wyjąwszy okoliczność, w której osoba nieżyjąca zostawiła po sobie list pożegnalny.
-
Zmech28.10.200828.10.2008Witam,
mam zdanie, które brzmi: „Jestem absolwentem wrocławskiego «Zmechu»”. Jak powinno zapisywać się słowo zmech? Z wielkiej czy z małej literki, w cudzysłowie czy bez? Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam.
Z poważaniem
M. Mielcarz -
zmiany w słowniku ortograficznym24.01.201124.01.2011Słownik ortograficzny PWN z 2003 podaje: Popielec (ale: środa popielcowa – [70] nazwy świąt dużą literą w odróżnieniu od ich nazw opisowych). Słownik z 2010: Środa Popielcowa – bez rozróżnienia. Popielec to nie święto! To 1. dzień Wielkiego Postu – duża litera ma sens. Natomiast środa popielcowa to bardziej nazwa opisowa? Czym zatem tłumaczyć zmianę zapisu środy popielcowej z małej na dużą literę? Takie zmiany wprowadzają zamieszanie. Co z tymi, którzy nie kupują nowych wydań słowników?
Pozdrawiam -
Zmieniać a zamieniać
26.04.202226.04.2022Szanowna Poradnio!
Od jakiegoś czasu zastanawia mnie, czy aby opisać przemianę czegoś/kogoś w coś, można użyć zarówno czasownika zmieniać się, jak i zamieniać się. Grzebałam w słownikach i nie znalazłam jednoznacznej odpowiedzi. Być może moje odczucie, sugerujące mi, że powinno się w tej sytuacji użyć czasownika zmieniać się jest czysto subiektywne i niczym niepoparte. Tak król Midas, dla przykładu, zmieniał czy zamieniał wszystko w złoto?
z poważaniem,
Aleksandra Dobrowolska