cenić
  • real
    14.04.2008
    14.04.2008
    Szanowni Eksperci!
    Co Państwo sądzą na temat słowa real, oznaczającego świat rzeczywisty? To, że mówi tak i pisze młodzież – „W realu nic ciekawego, jakoś żyję”, „Nigdy nie zrobiłbym tego w realu” itp. – nie dziwi (choć mnie to razi, bo zdaje mi się zbytnim uproszczeniem), ale coraz częściej pisze się tak w tekstach niepotocznych. Np. w magazynie filmowym, w artykule o Gustawie Holoubku: „(…) wreszcie, oniryczny doktor Gotard, ulepiony z ułudy, realu oraz wspomnień”.
  • rozbieżności między słownikami
    17.06.2002
    17.06.2002
    Szanowni Państwo,
    Chcielibyśmy się dowiedzieć, czy istnieje hierarchia norm podawanych przez różne słowniki. Jako przykład niech posłuży wyraz satysfakcja.
    Słownik języka polskiego pod red. Mieczysława Szymczaka (Warszawa 1999, t. 3, s. 171) podaje, że wyraz ten nie ma liczby mnogiej (blm). Nowy słownik ortograficzny oprac. przez Edwarda Polańskiego (Warszawa 2002, s. 698) nie odnotowuje liczby mnogiej. Z kolei Inny słownik języka polskiego pod red. Mirosława Bańko (Warszawa 2000, t. 2, s. 551) podaje wprost: lm: M -cje, D -cji. Wątpliwości nie rozwiewa Nowy słownik poprawnej polszczyzny pod red. Andrzeja Markowskiego (Warszawa 2002, s. 900), który pod hasłem satysfakcja zamieszcza skrót zwykle blm. Nadmienimy tylko, że wszystkie słownik zostały wydane przez PWN. Któremu więc słownikowi należy zaufać? I czy satysfakcja ma liczbę mnogą? Usatysfakcjonuje nas tylko pełna i jednoznaczna odpowiedź.
    Pozdrawiamy.
    Redakcja historii Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego
  • rzecz w tym
    27.12.2004
    27.12.2004
    Jak to jest z wyrażeniem rzecz w tym? Całe życie było ono piętnowane jako rusycyzm i trąbiło się naokoło, że jest niepoprawne, a ja tymczasem ze zdziwieniem odnalazłem je w moim ulubionym słowniku, czyli Innym słowniku języka polskiego.
  • Szeherezada

    5.03.2021
    28.01.2021

    Czy da się obronić pisownię „Szecherezada”? Mam książkę z 1966 r., starannie zredagowaną przez cenione wydawnictwo, i tylko to jedno „ch” (każdokrotnie) jest w niej uderzające. W języku rosyjskim jest w tym miejscu „х” (odpowiednik polskiego „ch”), a nie „г”.

  • Świetny
    6.11.2019
    6.11.2019
    Dzień dobry, bardzo proszę o odpowiedź na następujące pytanie: czy w piśmie do banku z prośbą o środki finansowe, które mają być przeznaczone na spotkanie autorskie zwrot świetny pisarz razi w tym stylu?
    Zwrócono mi uwagę, że świetny to wyraz za bardzo potoczny. Czy ta osoba miała rację?

    Z góry dziękuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam
  • uczta suto zakrapiana
    3.09.2014
    3.09.2014
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad poprawnością pojawiającego się często w prasie określenia uczta suto zakrapiana alkoholem lub zakrapiana alkoholem. Czy nie jest to pleonazm? W tym kontekście samo zakrapiany znaczy już przecież zapijany alkoholem.
    Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • własność i właściwość
    2.11.2009
    2.11.2009
    Pytanie dotyczy sprawy, która już była poruszana (Celina Pezowicz). Właśnie otrzymałam recenzję mojej pracy doktorskiej (z zakresu chemii teoretycznej), w której recenzent zwraca uwagę na błędne stosowanie przeze mnie termimu własności fizyczne zamiast właściwości fizyczne. Sytuacja jest oczywiście odwrotna do tej, którą opisała p. Celina Pezowicz. Proszę o opinię w tej sprawie, co do poprawności stosowania tych terminów.
    Agnieszka Brzyska
  • Zalecam uważać
    11.11.2011
    11.11.2011
    Wiele konstrukcji bezokolicznikowych jest w polszczyźnie – inaczej niż w innych językach – uważanych za błędne. Jednak podane przez NSPP na ich miejsce konstrukcje gerundialne bywają ciężkie i niezgrabne. Np. zdanie „Zalecam uważać każdy przejaw takich zjawisk za pochodzący z jednego źródła” należy uznać za niepoprawne i przerobić na „Zalecam uważanie każdego przejawu takich zjawisk za…”, co brzmi rozpaczliwie. Dlaczego nie można użyć zalecam uważać, a można np. radzę uważać?
  • zaznaczyć – odznaczyć?
    30.04.2003
    30.04.2003
    Proszę o rozstrzygnięcie, czy poprawne jest używanie czasownika odznaczyć w znaczeniu cofnąć zaznaczenie. Zawsze „Odznacz wszystko” zmieniałam na „Cofnij zaznaczenie”, więc ze zdumieniem zobaczyłam w słownikach języka polskiego wydanych na płycie CD hasło „Odznacz wszystko”.
    Przesyłam pozdrowienia.
  • z profesorem na ty
    11.05.2010
    11.05.2010
    Czy kończąc maila do Profesora akademickiego, z którym jest się na ty, ale którego darzy się dużym szacunkiem, można do formy grzecznościowej dołączyć wyrazy szacunku? Czyli zakończyć list Z wyrazami szacunku i pozdrowieniami? Czy też bedzie to niewłaściwe i wystarczają tylko pozdrowienia?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego