Pytanie jest czysto teoretyczne, ale jakoś mnie to zainteresowało. Czy istniała forma czasu zaprzeszłego czasownika „być”? „Byłem był”? Czy jeśli zachodziła potrzeba użycia go, cofało się do czasu przeszłego po prostu?

Z pozdrowieniami

Dariusz

Witam.
Pytanie dotyczące odmiany nazwy miejscowej Litomyšl (miasto w Czechach, pisze się też: Litomyśl). W języku czeskim gramatycznie jest ona rodzaju żeńskiego, chociaż bywa odmieniana jak rodzaj męski. Jaką odmianę przyjąć w języku polskim?
Z góry dziękuję za odpowiedź,
Michał Łuczyński

Szanowni Państwo,

przeglądając archiwum poradni, natknąłem się na pytanie dotyczące użycia zwrotów: „Czy macie…” i „Czy mają Państwo…” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-panstwo-maja;7695.html). W swoim kontakcie z językiem spotkałem się z syntezą obu konstrukcji, tzn. „Czy macie Państwo…” (jest obecna w Korpusie, ba, występuje w jednej z porad prof. Bańko). Chciałbym się dowiedzieć, czy którąś z opcji, mają Państwo lub macie Państwo, uznaje się za wzorcową, czy są to oboczności?

Dziękuję.

Pozdrawiam

Dzień dobry!

Właśnie odbyłam burzliwą dyskusję ze swoim chłopakiem na temat używania zwrotu mam dobrą składnię. Moim zdaniem nie ma to sensu, a definicja słownikowa słowa składnia tylko mnie w tym utwierdziła. Jego zdaniem jest to logiczne w znaczeniu 'poprawnie buduję zdania'. Proszę nam pomóc w rozwiązaniu konfliktu, bo czekają nas chyba ciche dni :).

Pozdrawiam,

Kasia

Szanowny Panie Profesorze,
Czy byłby Pan łaskaw odpowiedzieć na pytanie: „Czy rząd Premiera Buzka jest dobrym rządem”, posiłkując się następującą definicją dobrego rządu: „Dobrym rządem jest każdy rząd, który nie posiada opinii w kraju lub za granicą wydawanej rządom innym niż dobre oraz którego skład nie przekracza 20 osób”. Mam nadzieję, że orzeknie Pan, iż posługuję się bełkotliwą definicją, która nie pozwala odpowiedzieć na zadane pytanie. Mam zwłaszcza nadzieję, że uzasadni Pan powody, dla których ta definicja nie może być uznana za cokolwiek innego niż bełkot (bo zaprzecza wszelkim zasadom budowy definicji… itd.). Uzyskawszy to będę miał pewność, że nie odmówi Pan podpowiedzi milionowi z okładem podatników, jak mają odpowiedzieć na pytanie: „czy mój samochód jest samochodem osobowym?”, jeśli ustawa definiuje go kubek w kubek tak, jak zdefiniowaliśmy pojęcie dobrego rządu, uznane za bełkot.
Przytaczam in extenso definicję samochodu osobowego wpisaną do ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i od osób fizycznych (…) Oto ta definicja:
„Ilekroć w ust. 1 jest mowa o samochodzie osobowym, rozumie się przez to każdy samochód, który nie posiada homologacji producenta lub importera wymaganej dla samochodów innych niż osobowe oraz którego dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kilogramów”.

Mam pytanie dotyczące pisowni nazw samochodów. Oczywiście wiem, iż poprawnie należy pisać: „Jechałem oplem” itp., ale – „Kupiłem auto marki Skoda”. Proszę o odpowiedź, co w przypadku, gdy trzeba napisać: „Na rynku są nowe modele: opel astra sports tourer, volkswagen golf gti, mercedes klasy e”. Producenci aut piszą nazwy modeli z wielkich liter. Proszę także o odpowiedź, czy poprawnie pisze się słowo dealer samochodowy, czy diler samochodowy.

Dzień dobry:)
W dedykacji pracy dyplomowej chcę napisać podziękowanie. Którą formę wybrać?

Moim dzieciom – Oli i Krzysiowi – dedykuję… (poświęcam)
Oli i Krzysiowi – dedykuję… (poświęcam…)
Moim dzieciom – dedykuję… (poświęcam…)

To poświęcam jakoś mi się źle kojarzy (bo przecież ta praca, to nie poświęcenie:))
Proszę o pomoc:) Czy mogę poprosić o przesłanie mi tej odpowiedzi na maila?
Dziękuję i pozdrawiam
J.W.

Witam,
zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
Pozdrawiam,
Andrzej Prusinowski

Dzień dobry,
na grupie dyskusyjnej dla tłumaczy pojawiła się dyskusja czy należy pisać sterownik (np. skanera) DLA systemu Windows, czy DO systemu Windows? Moim zdaniem forma dla systemu Windows jest poprawna, ale padł taki argument: „Windows nie jest żadnym bytem (kwiaty dla Ciebie, a nie do Ciebie), ale [sterownik] jest do – do systemu Windows, do Linuksa. Jest przeznaczony do użytku w tym systemie”.
Można poprosić o pomoc w rozstrzygnięciu sporu?
pozdrawiam,
Jarek Hirny

Szanowni Państwo,
Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
Pozdrawiam
Barbara Rościszewska