chwilami
  • by-pass
    18.02.2002
    18.02.2002
    Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
    Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
    Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
    Zbigniew Rataj
    Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki.
  • Cesarstwo Rzymskie i Rzeczpospolita szlachecka
    9.10.2014
    9.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy poprawny jest zapis cesarstwo zachodniorzymskie małą literą? Jest to zachodnia część cesarstwa rzymskiego, czyli jakiś obszar dawnego państwa. Mam jednak wątpliwości, ponieważ jest też zapis Cesarstwo Rzymskie.
    Podobnie, czy poprawny jest zapis Rzeczypospolita szlachecka: „Z chwilą powstania Rzeczypospolitej Szlacheckiej…”? Wydaje mi się, że słowo szlachecka jest tylko określeniem Rzeczypospolitej, a nie tworzy z nią nazwy własnej.
    Dziękuję za odpowiedź!
  • Chcesz ogórka czy ogórek?
    16.07.2001
    16.07.2001
    Szanowni Państwo,
    problem z jedzeniem! Czy „Zjadłam ogórka”, czy raczej „Zjadłam ogórek"? A co z pomidorem? „Zjadłam pomidora"? A kiedy gorąco, to „Zjadłam loda”, a może raczej „Zjadłam lody"? Będę wdzięczna za wyjaśnienie. W tej chwili jeden poprawia drugiego, jak nie przymierzając przysłowiowy Marcin.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Krystyna Urbańska
  • Chicago, ale Rzym, nie Roma
    13.12.2000
    13.12.2000
    Jak byście Państwo skomentowali taką różnicę: pisze się Chicago, a czyta [Szikago]. Miasto leżące w tym samym kraju pisze się Washington, a w polskiej telewizji piszą Waszyngton i czytają [Waszyngton] – przez polskie w i y, czyli źle…
  • ciężarna, brzemienna, kotna, szczenna

    7.04.2024
    7.04.2024

    Jak powiedzieć, że suka jest w ciąży. W ciąży brzmi medycznie, brzemienna staroświecko, a kotna paradoksalnie. Jak w naturalnej rozmowie określić ten stan?

    Dziękuję

    D.

  • coraz/ co raz raz jeszcze
    9.04.2020
    9.04.2020
    Szanowni Państwo!
    Bardzo dziękuję za poradę dotyczącą pisowni coraz/ co raz. Niestety nadal pozostają wątpliwości. W jaki sposób w praktyce rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z ‘częstym powtarzaniem się czegoś w krótkich odstępach czasu’, czy raczej z ‘raz za razem, bezustannie, wciąż, co chwila’? Innymi słowy, dlaczego coraz to zmieniał kierunek jazdy, ale co raz to wypadał do Lublina?
    Dziękuję bardzo.
  • coraz kontra co raz
    19.03.2020
    19.03.2020
    Dzień dobry! Bardzo proszę o wyjaśnienie dotyczące pisowni co raz/ coraz w zestawieniach typu co()raz to wybuchają śmiechem. „Wielki słownik ortograficzny” odnotowuje zapis coraz to (czy chodzi o sytuację np. coraz to głośniej?), z drugiej strony jest też zapis co raz w znaczeniu ‘raz po raz’.
    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie wątpliwości.
  • coś oferuje coś
    22.04.2010
    22.04.2010
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie pojawiająca się niekiedy konstrukcja coś oferuje coś, np. „Hotel oferuje komfortowy wypoczynek”, „Siłownia oferuje porady trenera”. Czy tego typu formy możemy uznać za poprawne?
    Z góry dziękuję za oopwiedź,
    Ewelina P.
  • Co znaczy za tydzień?
    4.10.2019
    4.10.2019
    Powiedzieć za tydzień na końcu programu tv, który jest co tydzień o stałej porze, może być tak, że ktoś w ten sposób rozumie i chce powiedzieć o tygodniu, 7 dobach liczonych od początku programu nie od chwili mówienia, ci niby sugeruje przyimek za, co z normą i wyjątkiem znaczeniowym?
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego