Szanowna Poradnio!
Na harmonijnej współpracy autora z redaktorem kładzie się cieniem kontrowersja wokół sformułowania teraźniejszość rozjaśnia przeszłość. Czy obecność w nim podmiotu, orzeczenia i dopełnienia przesądzają, jak twierdzi jedna ze stron, o „absolutnej gramatyczności”?
Pozdrawiam – AK

Czy zwroty w rodzaju „Zrób mi coś jeść/pić’’ można uznać za polski odpowiednik łacińskiej składni a. c. i.?

Dzień dobry,
czy czasownik kontratakować może mieć jakiekolwiek dopełnienie? Jeśli nie, to dlaczego? Pytam, gdyż napisawszy tytuł: „TomTom kontratakuje Microsoft”, usłyszałem zarzut, iż czasownik kontratakować nie może mieć dopełnienia. Osobiście nie widzę jednak żadnych formalnych przeszkód, żeby pan Kowalski mógł kontratakować pana Iksińskiego. Wszak pan Iksiński pana Kowalskiego atakować może. Dlaczego więc czasownik kontratakować miałby mieć inną łączliwość niż atakować?
Bartomir

Czy „nie zapomnij umyć zęby” jest poprawne?

Mam pytanie dotyczące działania czegoś, w czyimś lub jakimś przypadku.
Czy poprawnie jest mówić to nie działa dla mnie, ta metoda sprzedaży działa dla jej biznesu, ten sposób myślenia dla nas działa?
Czy w ogóle forma działanie DLA kogoś/czegoś w kontekście działania metody lub sposobu jest poprawna językowo? Zawsze bowiem czuję zgrzyt, gdy ktoś tak mówi lub pisze.
Pozdrawiam

Dzień dobry!

Jakiś czas temu zwrócono mi uwagę, że popełniłam błąd w zdaniu: Prosimy, aby wysłał Pan wniosek. Poprawiono je na: Prosimy, aby Pan wysłał wniosek, powołując się na szyk wyrazów podmiot + orzeczenie + dopełnienie. Proszę o wyjaśnienie, która z powyższych form jest poprawna.

Pozdrawiam

Paulina

Czy w zdaniach typu
W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

… oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?

W gazetce reklamowej jednego z marketów był produkt nazwany koszykiem do przechowywania" – chodziło o pojemnik na akcesoria łazienkowe. Czy w tej nazwie brakuje dopełnienia (pytanie do przechowywania czego? samo przychodzi do głowy)?

Czy narzędnik może być czasem używany w zdaniu w stronie biernej na oznaczenie wykonawcy czynności? Czy poprawne jest zdanie wypowiedziane ostatnio przez znanego polityka: „Polska na pewno zostanie zaatakowana wirusem kryzysu” (zamiast zaatakowana przez wirusa kryzysu) oraz zdanie z Biblii Tysiąclecia: „Łódź zaś była już sporo stadiów oddalona od brzegu, miotana falami, bo wiatr był przeciwny” (w innych przekładach Biblii jest miotana/rzucana przez fale)?

Dzień dobry!
Czy przykładowe zdanie: „Mnie podarował garść malachitów wiekopomnych” jest poprawne (z uwagi na swą dwuznaczność: „Mnie podarował…”)? Czy powinno się unikać takich konstrukcji, czy też zależy to od sensu całego zdania i dopuszcza się rozpoczynanie zdań w taki sposób? Proszę także o odpowiedź na pytanie, czy wzmiankowane zdanie narusza jakąkolwiek zasadę zapisu w języku polskim – jeśli tak, to jaką?
Pozdrawiam