drogi
-
Cerefisko21.02.201421.02.2014Mieszkam w niewielkiej miejscowości Parzymiechy, położonej na Północnych krańcach województwa śląskiego. Zagroda moja jest zlokalizowana u podnóża niewielkiego wzniesienia, które na mapie nosi nazwę Góra Cerefiska”. W związku z tym mam pytanie: co oznacza słowo Cerefisko, od którego najprawdopodobniej powstała nazwa tego wzniesienia?
Andrzej Dzieciaszek -
Dotyczy… w pismach urzędowych30.05.201230.05.2012Dzień dobry.
Często w pismach urzędowych umieszczany jest nagłówek brzmiący mniej więcej tak:
Dotyczy: budowy nowej drogi przy ulicy Kazimierza
albo
Dotyczy: pisma Rady Nadzorczej nr 2
Czy postawienie dwukropka po słowie dotyczy jest prawidłowe? Przyznam, że moim zdaniem wygląda to dość dziwnie. -
Dzierżawczość w języku polskim 22.03.201622.03.2016Drodzy sąsiedzi,
chciałbym zapytać o wyrażanie relacji dzierżawczych w języku polskim. W moim języku (czeskim) i w języku polskim są interesujące podobieństwa i różnice dotyczące posesywności.
- Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
Oba języki mają zaimki dzierżawcze: můj/mój, tvůj/twój, svůj/swój, náš/nasz, váš/wasz, čí/czyj .
Oba języki mają też dopełniacz dzierżawczy w 3. osobie: jeho/jego, její/jej, ich/ich.
- Dzierżawczość jest wyrażona odmienionym rzeczownikiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
W obu językach jest tu dopełniacz: můj otec – dům mého otce, mój ojciec – dom mojego ojca, drahý přítel – dům drahého přítele, drogi przyjaciel – dom drogiego przyjaciela - Oprócz tego w języku czeskim są przymiotniki dzierżawcze: otec – otcův dům, přítel – přítelův dům, których nie ma w polskim. Co ciekawe, język czeski odróżnia wyrażenia typu otcův dům od wyrażeń typu dům mého otce – nie możemy powiedzieć můj-otcův dům.
Zauważyłem w języku polskim takie słowa jak Kraków (= ‘należący do Kraka?), Janów (dom), Cieszyn.
W związku z tym mam pytania:
- Jakie są historyczne formy wyrażania dzierżawczości w dawnym języku polskim (rzeczowniki, przymiotniki dzierżawcze, dopełniacz dzierżawczy)?
Czy używaliście kiedyś wyrażeń typu ojców dom? - Kiedy i jak rozwinęły się one do obecnej postaci?
- Co się kryje za dychotomią zaimków (dopełniacz dla 3. osoby versus zaimki dzierżawcze dla pozostałych osób)?
Jan Zidek - Dzierżawczość jest wyrażana zaimkiem – w czeskim jest tak samo jak w polskim.
-
gejsza i tsunami24.01.200524.01.2005Jestem ze Słowenii, studiowałem język polski. Czy możecie mi Państwo powiedzieć, dlaczego Polacy piszą tsunami, a nie cunami jak Słoweńcy i Czesi? Piszecie jak Anglicy, ale dlaczego piszecie gejsza, a nie geisha? Tu też moglibyście się wzorować na Anglikach. Można pisać rock, jazz, blues, ale to są wyrazy angielskiego pochodzenia. A jeśli chodzi o tsunami, to – Polacy – potrzebujecie pomocy Anglików, aby zapisać wyraz japoński?
-
Iść na skuśki, na skuśkę7.03.20197.03.2019Szanowni Państwo, jak należy napisać: iść na skuśki czy iść na skóśki?
Pozdrawiam.
-
Kiedy w pół, a kiedy wpół 22.05.201822.05.2018Mam pytanie w związku z pisownią łączną połączenia w+pół. Wg podpunktu a) reguły [145] piszemy w pół w znaczeniu ’w połowie’. Jednak zgodnie z b) napiszemy wpół w znaczeniu ’na połowę, w połowie’. Podane przykłady co nieco wyjaśniają, jednak wydaje mi się to pewną sprzecznością. Czy można uznać, że zakres użycia wpół wyczerpuje hasło słownikowe wpół z dopiskiem „(objąć, przekroić, zgiąć)”? A jeśli nie, to w jakich jeszcze kontekstach napiszemy łącznie w znaczeniu ’w połowie'?
-
list do biskupa i kardynała21.03.200821.03.2008Witam serdecznie Panią Profesor. Mam pytanie co do pisowni. Jak należy napisać w tytule, pisząc list do wysokiego hierarchy: czy Drogi Ekscelencjo!, czy Droga Ekscelencjo!, która wersja jest właściwa?
Dziękuję i życzę Radosnych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego. -
Miły 21.11.201721.11.2017Jakie jest pochodzenie słowa miły? Ciekawi mnie to ze względu na etymologię angielskiego słowa nice, które oznacza głupka, naiwniaka, człowieka godnego politowania.
Zastanawiam się czy w języku polskim jest podobnie.
Dziękuję pozdrawiam
-
o kwintach, kwintalach i centnarach14.12.201214.12.2012Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska -
orzecznik przymiotnikowy9.05.20039.05.2003Droga Poradnio,
moje pytanie dotyczy czasownika okazać się. Czy zapytamy, że ktoś okazał się jakimś czy jakiś, a może jest to zależne od kontekstu zdania? Jak zatem będzie poprawnie brzmiało zdanie: „Okazaliście się najdzielniejsi z obywateli” czy „Okazaliście się najdzielniejszymi z obywateli”? Osobiście optuję za drugą wersją, ale może się mylę? Dziękuję za odpowiedź.