dwa
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

  • Formy liczebnika dwa

    2.02.2024
    2.02.2024

    Szanowni Państwo, odnoszę wrażenie, że częściej spotkać można w różnych publikacjach liczebnik dwu niż dwóch (dopełniacz) i dwu niż dwom lub dwóm (celownik). Czyżby dwu był „lepszy” stylistycznie? Przyznam się od razu, że od zawsze mówię i piszę dwóch i dwóm, choć mam wrażenie, że akurat one są najbardziej unikane. Mnie natomiast wydają się naturalniejsze w codziennej komunikacji i w piśmie. Jak Państwo to widzą? Z uszanowaniem, Mirek.

  • jechać w dwa samochody

    24.01.2024
    24.01.2024

    Szanowni Państwo!

    Czy wyrażenia ,,jechać w dwa samochody,, i ,, jechać w dwa wozy,, są poprawne. Czy tylko ,,jechać dwoma samochodami,, i ,, jechać dwoma wozami,, jest prawidłowe?

    Z poważaniem

  • co drugi dzień = co dwa dni

    27.01.2024
    27.01.2024

    Dzień dobry,

    chciałabym zapytać czy wyrażenia „co drugi dzień” oraz „co dwa dni” oznaczają to samo? Np. zażywam lek co drugi dzień czyli w poniedziałek, środę, piątek, niedzielę itd. Ale jeśli przyjmuję go co dwa dni oznacza schemat jak powyżej, czy między przyjęciem kolejnej dawki upływają dwa dni, czyli przyjmuję lek w schemacie poniedziałek — czwartek — niedziela. Z góry dziękuję za odpowiedź.


  • Co dwa tygodnie a co drugi tydzień
    5.11.2019
    5.11.2019
    Szanowni Państwo,

    czy wyrażenia co dwa tygodnie oraz co drugi tydzień oznaczają to samo? W mowie potocznej stosuje się je zamiennie, ale, próbując zrozumieć samą ich istotę, nie jestem do tego przekonany. Wydaje mi się, że co drugi tydzień oznacza tydzień przerwy między danymi wydarzeniami, gdzie w co dwa tygodnie ta przerwa wynosi już dwa tygodnie.

    Z wyrazami szacunku,
    Roman Karczewski
  • na sto dwa
    10.04.2001
    10.04.2001
    W jaki sposób zwrot zabawa na 102 wszedł do języka potocznego? Czy istnieje jakiś inny powód poza zbieżnościa końcówek -a, dla którego posłużono się tą liczbą na określenie wspaniałej zabawy? Czy zwrot na 102 funkcjonuje na podobnej zasadzie w innych językowych wyrażeniach? Dziekuję za odpowiedź i serdecznie pozdrawiam.
    Marta
  • Przybyło jej dwa kilogramy
    13.10.2013
    13.10.2013
    Przybyło jej dwa kilogramy czy przybyły – i dlaczego?
  • raz dwa czy trzy cztery?
    9.09.2014
    9.09.2014
    Dlaczego po polsku, kiedy odliczamy np. czas do startu, mówimy trzy cztery, podczas gdy w większości innych języków (przynajmniej europejskich), mówi się jeden dwa? Będę wdzięczna za wyjaśnienie.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
  • rok dwa tysiące trzeci
    2.01.2003
    2.01.2003
    Jak należy wymawiać i odmieniać lata obecnego wieku: rok dwa tysiące trzy, dwa tysiące trzeci, dwutysięczny trzeci? Straszne w tym zamieszanie.
    Dziękuję tysiącznie (tysięcznie?).
    M.S.
  • jeden myślnik czy dwa?
    19.06.2013
    19.06.2013
    Chciałem zapytać o użycie myślnika, a konkretnie o to, kiedy przed tekstem ma stać pojedynczy myślnik, a kiedy tekst ma być otoczony myślnikami. Np. w takim zdaniu:
    Nowela opowiada o chorobie ojca i o lęku jego dzieci – Kacpra i Małgosi (–) o stan jego zdrowia.

    Albo:
    Biegł za nim myśliwy – jego sąsiad (–) oraz trzech chłopców.

    Czy w takich sytuacjach drugi myślnik jest obowiązkowy?
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego