-
Skarpety a skarpetki 30.09.201930.09.2019Czy skarpetki to zdrobnienie od skarpet, czy jednak to dwa różne pojęcia? Na podstawie obu definicji ze słownika języka polskiego trudno mi stwierdzić, które z tych słów co oznacza, zwłaszcza że na ogół, jak zauważyłem, preferuje się formę skarpetki. Odczuwam tym większy zamęt, że czytam serię powieści sensacyjnych Lee Childa, w których główny bohater Jack Reacher, twardziel co się zowie, zawsze zmienia skarpetki, a nigdy skarpety…
-
skarżypyta bez/na kopyta10.10.200810.10.2008Czym się różni skarżypyta bez kopyta od skarżypyty na kopyta? Słowniki podają tylko tego pierwszego, ale ja na przykład, zanim dorosłem do słowników i książek, znałem wyłącznie tę drugą postać. Początkowo myślałem, że to w książkach jest coś nie tak. Tymczasem Google zwracają mniej więcej 3,5: 1. Czy to argument za dodaniem do słowników wersji z na, czy przeciwnie – świadczy o niedoedukowaniu niektórych piszących przezywaczy?
-
skusić i skucha31.03.200831.03.2008Witam
Interesuje mnie etymologia słowa skusić, skucha (pot. „w grach dziecięcych: pomylić się, powodując utratę punktów lub dopuszczenie do gry przeciwnika”).
Z góry dziękuję za pomoc.
-
szczyl13.02.200313.02.2003Czy w języku staropolskim występowało słowo SZCZYL jako gwarowe lub lekceważące określenie małego wiejskiego chłopca?
-
Terminologia matematyczna
30.12.202330.12.2023Szanowni Państwo,
zastanawia mnie od jakiegoś czasu problem tłumaczenia dwóch terminów na polski z angielskiego. Pierwszym jest „extremal combinatorics”. Po polsku widziałem to głównie jako „kombinatorykę ekstremalną”, co jest bardzo przyjemnym określeniem, ale gdy się nad tym chwilę zastanowię, to chyba niestety powinna być „kombinatoryka ekstremowa”. Czy tak jest rzeczywiście i czy można by to nagiąć?
Drugim jest „categorification”. Jest słowo „kategoryfikacja”, ale nie podoba mi się skojarzenie ze słowem 'klasyfikacja', które jest trochę nietrafione. Czy poprawny jest neologizm 'ukategoryjnienie', przez analogię do 'uzwarcenia' („compactification”)?
Pozdrawiam
M. Mehl
-
trójca i trójka29.04.201429.04.2014Dlaczego liczba 3 albo grupa trzech elementów to normalnie trójka, a w kontekście religijnym trójca (Trójca Święta)?
Z poważaniem,
Łukasz
-
Warianty tekstowe wyliczanek11.01.201811.01.2018Szanowni Państwo,
we Wrocławiu znana jest dziecięca wyliczanka, która rozpoczyna się od słów O made, made, flo-o-re… (potem: O made, o made, o madeo, deo, riki, tiki…). Z Internetu wynika, że chyba popularniejszy jest początek Amse, kadamse, flore…”. Czy w Warszawie któraś z wersji przeważa? A przy okazji – jak należy zapisać słowa tej wyliczanki, jeśli chodzi o ortografię i interpunkcję? Dziękuję i pozdrawiam.
-
wymówić łatwiej26.06.201426.06.2014W omówieniu niektórych procesów fonetycznych pojawia się informacja, że coś wymówić jest łatwiej. Czy językoznawcy dysponują jakimś kryterium, co się wymawia łatwiej?
Wydawałoby się, że uczące się mówić dzieci przekręcają słowa do postaci łatwiejszej w wymowie. Spotkałem się ostatnio z dwoma niezależnymi przypadkami, gdy małe dzieci wymawiają [nitk] zamiast [nikt] (a jedno z nich mówi jeszcze [wiadutk]). Czy rzeczywiście -tk jest wymówić łatwiej niż -kt? -
ziuziać
16.10.202316.10.2023Dzień dobry,
jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:
"Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".
-
zuch11.04.200711.04.2007Zuch – znaczenie tego słowa przed laty.