fakt
  • wójt i burmistrz
    16.06.2011
    16.06.2011
    Pytanie brzmi, która z form jest prawidłowa:
    1) wójt Godowa czy wójt gminy Godów?
    2) Burmistrz Krakowa czy Burmistrz Miasta Krakowa?
    Ustawa mówi, że organem gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Wydaje się zatem, że w obydwu przypadkach właściwa jest forma pierwsza. Przemawia też za tym fakt, że wyraz wójt jak i wyraz burmistrz nie odnoszą się obecnie do żadnych innych pojęć (inaczej niż prezydent miasta, mamy bowiem Prezydenta RP).
  • Wróżka

    29.06.2020
    29.06.2020

    Zastanawia mnie czy wiadomo kiedy po raz pierwszy po Polsku pojawiło się słowo wróżka, w odniesieniu do magicznych stworzeń z baśni i mitów, a nie do kobiet zajmujących się wróżbiarstwem? Z tego co wiem to takie znaczenie pojawiło się w XIX wieku, jednak czy wiadomo dlaczego zaczęto używać w stosunku do tych istot słowa wróżka?

  • wtóry
    23.02.2005
    23.02.2005
    Dzień dobry!
    W Wojewódzkim Konkursie Języka Polskiego dla Młodzieży Gimnazjalnej (część I etapu rejonowego) dzieci miały do słowa wtóry dopisać trzy wyrazy pokrewne. Polecenie sprawiło kłopot uczniom i ich nauczycielom. Czy wtórować, zawtórować, wtór (?) zaliczyć można do rodziny słowa wtóry? Przyznam, że byłabym skłonna tak uczynić. A wtórność? Zastanawiający jest fakt, dlaczego tak wymyślny (przestarzały) wyraz podano. A może przesadzam?
    Z poważaniem
    Hanna
  • Wykrzykniki o charakterze onomatopeicznym

    28.12.2023
    28.12.2023

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie geneza w języku polskim wykrzyknień takich jak ajajaj! oraz ojojoj!

    Skąd one się wzięły? Nasuwa mi się podobieństwo do języka francuskiego w którym bardzo podobne wykrzyknienia występują, jednak nie mam pewności.

  • wylot ciała
    5.01.2005
    5.01.2005
    Czy można powiedzieć albo napisać: wylot ciała Arafata do Egiptu? Dlaczego? Jeśli jest to błąd, to jaki i jak poprawnie wyrazić tę treść?
  • Wymawiać się od czegoś

    30.12.2020
    30.12.2020

    Czy czasownik wymawiać się może być używany w znaczeniu 'usprawiedliwiać się'? Np. Nie przyszła na spotkanie. Potem wymówiła się migreną. Zawsze myślałam, że tak, ale nie znalazłam takiego znaczenia w słowniku.


    Dziękuję i pozdrawiam

    D.

  • wymowa nazw japońskich
    27.02.2006
    27.02.2006
    Jak wymawiać literę W w nazwach japońskich? Leksykon PWN podaje zawsze [u] ([kauai], [akutagaua], [iuo:dźima], [iuakura]). Z drugiej strony Słownik nazw własnych pomija wymowę słów Kitagawa, Okinawa, Kurosawa, Kawasaki (choć podaje [uilson] i [suift]), za to podaje obocznie [kauabata] a. [kawabata] oraz wyłącznie [o(d)zaua]. Jest też [kuro-śiwo].
    A jeśli „wygra” [u], to co wtedy z Msc. Kurosawie, Okinawie? Sprawozdawcy sportowi mówili o [arakałie], ale to źle zabrzmiało.
  • Wymowa nazw leków
    4.05.2020
    4.05.2020
    Czy nazwy leków wymawia się z angielska? Takie twory jak flexotide, septolete czy cutivate mogą mieć swój źródłosłów w angielszczyźnie, ale niekoniecznie. Inne też by mogły być (łacina, francuski). Trudno być na bieżąco w takim temacie i w lot rozpoznać, skąd się wziął cynacholin czy pimafucin, albo czy octenisept nawiązuje do polskiego octu, czy do włoskiego osiem.
  • Wymowa samogłosek nosowych

    27.02.2024
    10.04.2017

    Szanowni naukowcy,

    od długiego czasu zastanawiam się, czy w wyrazach z literą ę w środku, np. będę, brzęk, kręcone, rębajło, wewnętrzny, należy wymawiać czyste [ę], czy może zmiękczone przez „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”.

    W sąsiedztwie jakich głosek należy wymówić: „…e-m…”, „…e-n…”, „…e-ń…”?

    Jakiego podziału wymaga poprawna ich wymowa? em” czy jw.?

    Jakie słownikowe zasady określają poprawną wymowę, gdy mamy do czynienia z literą ę w środku wyrazu?


    Proszę o pomoc.

  • Wynaturzenie, zboczenie
    22.02.2019
    22.02.2019
    Dzień dobry!
    Czy używanie i powoływanie się na leksykalną definicję językową dla określeń zboczeniec i wynaturzenie w stosunku do osób homoseksualnych znajduje uzasadnienie językowe? Czy jest dopuszczalne?

    Pozdrawiam,
    Bartosz Staszewski
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego