fakt
-
wyraz i słowo28.06.200428.06.2004Bardzo proszę o opinię w sprawie synonimiczności słów: słowo i wyraz. Wydawało mi się, że wyraz pasuje do słowa pisanego (wyraz w zdaniu, w tekście). W kontekście mowy raczej użyłbym słowa (powiedz/wypluj słowo, a nie wyraz). Niedawno przekonywano mnie, że to synonimy – sprawdziłem w słowniku (nowym) i rzeczywiście chyba można je stosować wymiennie. Cały czas mam jednak problem – nie potrafię „przestawić słów w zdaniu” i „mówić wyrazów”.
Dziękuję i pozdrawiam
Piotr Krawczyk -
wyrazy pospolite od nazw własnych24.01.201124.01.2011„Wypiłem krwawą mary / butelkę jana III sobieskiego / pana tadeusza / kropli beskidu / johnniego walkera” – czy w takim przypadku naprawdę poprawny jest zapis małymi literami? Nie mam oporów przed napisaniem „Kupiłem forda / mercedesa” czy „Gram na xboksie / playstation”, ale w przypadku powyższych pisownia z małych liter wydaje mi się co najmniej dziwna, bo – jak by nie patrzeć – nazwy wszystkich produktów pochodzą od rzeczywistych imion, przydomków bądź nazw własnych.
Pozdrawiam,
Andrzej Grima -
wystawa światowa31.05.201131.05.2011Mam pytanie z pogranicza edytorstwa i pisowni. Jak powinno się zapisywać nazwę wystawa światowa? W publikacjach spotkałam się z dużą dowolnością – małą i wielką literą, czasem wyróżniona kursywą. Czy uprawniona jest pisownia wielką literą (jako wydarzenie cykliczne) i czy trzeba jeszcze wyróżniać nazwę kursywą? Co z poszczególnymi wystawami? Paryska wystawa czy Wystawa?
Dziękuję i pozdrawiam Poradnię (nie mając tutaj wątpliwości co do użycia wielkiej litery)!
-
wyszukiwać3.12.20083.12.2008Z jakim przypadkiem łączy się wyszukać/wyszukiwać? Czy przejście z form osobowych na imiesłów może zmienić łączliwość (co do przypadka), podobnie jak zmienia ją czasem zaprzeczenie czasownika?
Cytat z jednej książki: „Kuter (…) pokręcił dziobem, wyszukując tarczę cumowniczą” – czy biernik jest tu właściwy? Imiesłów współczesny sugeruje, że chodzi o niedokonane wyszukiwać. Gdyby autor zdania użył synonimicznego szukając, znalazłby się tam dopełniacz. -
Wyświecić a wyświęcić27.04.201627.04.2016Szanowni Państwo,
z SWTiK dowiedziałem się o błędnym używaniu słowa wyświęcić zamiast wyświecić. Zastanawiam się, co w takim razie z prześwięcić i święcić się (coś się święci).
Jaka jest etymologia tych słów i czy w tym wypadku nie ma już żadnego błędu w użyciu i oba pochodzą od święcenia? Drugie wygląda tak, jakby chodziło o 'zanoszenie się na coś wyjątkowego', a pierwsze na nawiązanie do 'kropienia wodą'.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
wzmóc21.02.201021.02.2010Szanowni Państwo,
w żadnym słowniku nie znalazłam słowa wzmożymy, jedynie wzmożemy. Biorąc jednak pod uwagę fakt tak częstego używania słowa wzmożymy, zaczęłam się zastanawiać, czy słowo to nie stało się już lub stanie za chwilę uzusem. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
Beata Anczarska
-
x na końcu wyrazu23.11.200423.11.2004Jaki jest zakres reguły dotyczącej spolszczania spółgłoski x do postaci ks? Są przypadki gramatyczne, w których spolszczanie imion, nazwisk itp. jest konieczne ze względów fonetycznych (miejscownik typu Niksie), choć może to rodzić wątpliwości co do oryginalnego brzmienia. Po co natomiast zapisywać x jako ks nawet wówczas, gdy nie zachodzi wymiana s do ś? Skąd wtedy wiedzieć, czy chodzi np. o G. Luksa, malarza, czy o G. Luxa, oświetleniowca – tylko z kontekstu? Czy reguła dotyczy też głosek y (w funkcji j) i v?
-
Zabójca a morderca21.02.201721.02.2017Jakby na to nie spojrzeć – wyjaśnił zając zajączkowi – bocian jest najsympatyczniejszym z morderców.
Jakby na to nie spojrzeć – wyjaśnił zając zajączkowi – bocian jest najsympatyczniejszym z
zabójców.
Mordercą czy zabójcą? Które z tych dwóch zdań ma silniejszą wymowę?
Dziękuję za odpowiedź.
-
załączać czy włączać17.03.200517.03.2005Chciałem spytać o czasownik załączać w znaczeniu ‘włączać’. Słowniki na temat tego znaczenia milczą, tymczasem często można spotkać napisy nie załączać, wyłącz/załącz, w środowisku elektryków chyba nigdy nie mówi się inaczej. Co poradnia ma do powiedzenia na ten temat?
-
zaniedbywać12.09.201112.09.2011Czy pacjent zaniedbywał leczenia, czy leczenie?
Pozdrawiam
Marek
