góry
  • Denali, rodzaj męski
    12.07.2016
    12.07.2016
    Szanowna Poradnio!
    Jakiego rodzaju jest nazwa góry Denali (dawny McKinley)?

    Serdecznie pozdrawiam
    Mira
  • Dzieciątko Jezus i miasto Wrocław

    27.12.2023
    27.12.2023

    Dzień dobry, dlaczego Dzieciątko Jezus się nie odmienia po całości (Dzieciątka Jezus itp.), a np. miasto Wrocław juz tak? Pozdrawiam.

  • Głowę w piasek czy do mysiej dziury?
    26.09.2003
    26.09.2003
    Dzień dobry!
    Mam problem z pewnym typem frazeologizmów, zwłaszcza z powiedzeniem schować głowę w piasek (czy mozna ukryć głowę w piasek?) schować się w najgłębszą dziurę (schować się do mysiej dziury?), zapaść się pod ziemię (czy dopuszczalne jest zakopać się pod ziemię?) oraz z nieprawidłowym, moim zdaniem, schować się w największy zakamarek. Jak powinno brzmieć to wyrażenie? Podobne błędy słyszę przy okazji zadzierania głowy do góry (zamiast nosa), noszenia głowy w chmurach (czy to kontaminacja?)
    Będę wdzięczna za pomoc, jest to dla mnie sprawa „zawodowa”. Z góry dziękuję.
    Joanna
  • Ilu jest uczniów w klasie?
    3.10.2018
    3.10.2018
    Szanowna Pani,
    bardzo proszę o rozwianie wątpliwości moich oraz mojej córki i wyjaśnienie sporu pomiędzy nami a Panią nauczyciel.
    Czy poprawne jest zdanie: W mojej klasie jest siedemnastu uczniów, czy też zgodnie z sugestią Pani nauczyciel powinno ono brzmieć W mojej klasie jest siedemnaścioro uczniów?
    Upieram się, że siedemnaścioro prawidłowe będzie dla dzieci, ale nie dla uczniów.
  • koniądz

    23.09.2023
    23.09.2023

    Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

  • Księga Wyjścia
    7.01.2008
    7.01.2008
    Księga Wyjścia w scs. to Izchod. Po polsku jednak mamy inny przedrostek (rdzeń, nawiasem mówiąc, też), a pol. słowo zejście z przedrostkiem z- kontynuującym chyba zarówno ps. iz-, jak i s(n)- znaczy ‘zejście z góry’ lub ‘zejście się razem’. Dlaczego tak jest? Skąd w ogóle wzięło się owo wy-?
  • Kto kim komu czy kto komu kim?
    12.12.2019
    12.12.2019
    Zastanawia mnie użycie słowa kurwa w takim samym kontekście jak Brat bratu bratem.
    Która wersja jest poprawna: Kurwa kurwą kurwie czy Kurwa kurwie kurwą? I czy któraś z nich nie ma sensu. Czy może obie są poprawne?

    Z góry przepraszam, jeżeli użycie wulgarnego przykładu jest niezgodne z waszymi standardami. Z góry dziękuję za pomoc.
  • lec/legnąć w gruzach
    26.04.2002
    26.04.2002
    Witam! Mam wątpliwości odnośnie związku lec w gruzach. Które z poniższych zdań jest poprawne: „Plan wycieczki w góry musiał lec w gruzach” czy „Plan wycieczki w góry musiał legnąć w gruzach"? Na stronach internetowych spotkałem się z obydwoma formami.
  • Metaforyczne kilimandżaro ubrań, himalaje absurdu
    11.04.2016
    11.04.2016
    Szanowna Poradnio,
    ostatnio zamiast góra ubrań usłyszałam zwrot Kilimandżaro ubrań. W jaki sposób powinno się w takiej sytuacji zapisać słowo Kilimandżaro? Małą czy wielką literą?
    Nie chodzi przecież o tę konkretną górę, tylko o językowe wskazanie dużej ilości czegoś. Czy wobec tego uprawnione jest użycie małej litery?

    Z poważaniem
    Czytelniczka
  • Obce wyrazy kursywą (ciąg dalszy?
    4.09.2009
    4.09.2009
    Szanowni Państwo,
    państwa zalecenie dotyczące nieodmieniania nieprzyswojonych w polszczyźnie słów afrykańskich budzi jednak moją wątpliwość. W tekst redagowanej właśnie przeze mnie powieści (przekład z angielskiego), której akcja toczy się w byłej Rodezji, wplecione są wyrazy pochodzące z różnych języków afrykańskich (m. in. plemion Ndebele, Shona). Część tych wyrazów wręcz prosi się o odmianę, a nieodmieniona po prostu źle brzmi. Czy mogę je odmieniać, nawet jeśli nie są zadomowione w polszczyźnie? Podaję kilka wyrwanych z kontekstu zdań powieści, a w nawiasach znaczenie danych wyrazów. Dodam, że wszystkie afrykańskie słowa są również zamieszczone w słowniczku na końcu książki.
    Czasem pijemy herbatę tak, jak to robią Afs – zanurzamy nasze kanapki w zielonych, emaliowanych kubkach, potem odgryzamy mokry kęs i pociągamy łyk herbaty, która, zanim ją połkniemy, rozlewa się po całych ustach.
    Robimy to tylko po to, by charf [naśladować] Afs, ale w końcu zawsze wracamy do rozkładania, lizania i zgniatania [kanapek].
    Odpychamy łokciami opony i puszczamy się biegiem do zamieszkanego przez Afs khaya [domu], skąd nadpływa ten dźwięk.
    Mieszkają tu wszyscy pracownicy farmy ze swoimi żonami i picaninami [picanin – dziecko] – razem około czterdziestu rodzin.
    Kuca przy ogniu i daje nam do ssania kawałek sadza [sadza – rodzaj posiłku z kukurydzy] obtoczony w cukrze.
    Spoglądam do góry i widzę ją, jak czeka na nas na stoep [podest] i już z daleka zauważa nasze poncha.
    Och, to dlatego, że amadlozi [duchy przodków] nie potrzebują w niebie szczurów i dlatego, że n’anga [szaman] potrzebuje szczurzych pazurów, by zrobić niezwykłe muti [lekarstwo].

    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź,
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego