góry
-
wchodzić, wjeżdżać, schodzić, zjeżdżać22.03.201722.03.2017Szanowni Państwo,
mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:
Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.
Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.
- Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
- Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
- Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
- Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.
A. - Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
-
dolinki podkrakowskie18.03.200318.03.2003W jaki sposób zapisujemy nazwy podkrakowskich dolinek: dolina Aleksandrowicka, dolina Mnikowska itp.? Góra Zborów czy góra Zborów?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Maja Pietrzykowska -
Mała dziewczynka14.07.201614.07.2016Szanowni Państwo,
zastanawiam się czy wyrażenie mała dziewczynka to pleonazm. Może powinno być mała dziewczyna?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Cerefisko21.02.201421.02.2014Mieszkam w niewielkiej miejscowości Parzymiechy, położonej na Północnych krańcach województwa śląskiego. Zagroda moja jest zlokalizowana u podnóża niewielkiego wzniesienia, które na mapie nosi nazwę Góra Cerefiska”. W związku z tym mam pytanie: co oznacza słowo Cerefisko, od którego najprawdopodobniej powstała nazwa tego wzniesienia?
Andrzej Dzieciaszek -
góral i Góral1.06.20151.06.2015Szanowni Państwo,
w jaki sposób powinno się zapisywać mieszkańców terenów górskich, na przykład górale podhalańscy? Czy oba człony nazwy małą literą, czy może: Górale podhalańscy lub Górale Podhalańscy? -
Jawor, Jaworz, Jaworze13.06.200713.06.2007Szanowni Państwo,
jest góra o nazwie Jaworze. Jak się odmienia tę nazwę? „Wracamy ze szczytu Jaworza” czy „Wracamy ze szczytu Jaworze”? „Idziemy na Jaworz” czy „Idziemy na Jaworze”? Należy zaznaczyć, iż różne szczyty mogą nosić nazwy: Jaworz, Jaworze (wspomniany), Jawor itp.
Pozdrawiam i z góry dziękuję za informację.
-
Poradnictwo od Sasa do lasa3.02.20163.02.2016Szanowni Państwo,
czy w beletrystyce należy pochylać madame przy imieniu i nazwisku? Podobnie yin i yang?
Filozof X i jego nauki w dużej mierze wylądowali więc na śmietniku historii teozofii. Czy orzeczenie ma dobrą formę? Zdanie brzmi dziwnie.
Mnich pustelnik czy mnich-pustelnik?
Czy można obalić czyjeś dziedzictwo?
Góry nie były już taką nieprzebytą przeszkodą jak dawniej. Czy można przebyć przeszkodę?
Z poważaniem
Katarzyna C.
-
Turystyka bieszczadzka 12.12.201512.12.2015Szanowni Państwo,
czy przymiotnik bieszczadzki utworzony od Bieszczad może być użyty w znaczeniu pochodzący/będący z Bieszczad czy tylko w znaczeniu dotyczący Bieszczad?
Konkretnie chodzi mi o to czy poprawnym byłoby użycie go w zwrocie: rozwój turystyki bieszczadzkiej jako przymiotnika określającego miejsce występowania turystyki a nie fakt, że taka a nie inna turystyka jest charakterystyczna dla tego obszaru i nie spotykana nigdzie indziej.
Z poważaniem,
MD
-
Osobiście tam nie byłem3.11.20153.11.2015Szanowni Państwo,
kiedy powiedziałem znajomemu, że znam pewne miejsce, ale nie byłem tam osobiście, zapytał, czy można być gdzieś nieosobiście. Odpowiedziałem, że nie można, ale czasem pojawiają się w wypowiedziach takie puste semantycznie słowa, które po prostu coś podkreślają. Odrzekł, że idąc tym tropem, można by właściwie cofać się do tyłu, bo do tyłu podkreśla kierunek cofania. Zacząłem się zastanawiać, czy nie ma racji, tzn. czy być gdzieś osobiście nie jest po prostu pleonazmem. -
Co się robi z faksem?22.06.200522.06.2005Witam,
co robimy z faksem w znaczeniu 'wiadomość wysyłana za pomocą urządzenia…'? Wysyłamy faks? Nadajemy faks? Czy może jeszcze inaczej?
A rzeczownik odczasownikowy? Wysłanie faksu? Wysyłka faksu? Nadanie faksu? A może transmisja faksu? A może jeszcze coś innego?
Które wersje Szanownemu Gronu Językoznawczemu brzmią najkorzystniej, a które kwalifikują się z góry do odrzucenia?
Dziękuję z góry za odpowiedź.