istota
  • Kłopot z milionem nóg
    6.04.2018
    6.04.2018
    Jak poprawnie utworzyć przymiotnik określający hipotetyczne stworzenie mające milion nóg? Czy będzie to milionnożny, milionnogi, a może miliononożny lub miliononogi?
  • Kryć się a skrywać coś

    9.03.2021
    9.03.2021

    Dzień dobry,

    mam pytanie odnośnie poprawności poniższych sformułowań: Co kryje się za przeszłością mężczyzny? i

    Co skrywa przeszłość mężczyzny?


    Pozdrawiam,

    xxx

  • Legizm i legiści
    15.04.2019
    15.04.2019
    Szanowni Państwo,
    Treść mojego pytania dotyczy pojęcia pochodzącego z języka obcego. Chodzi o kwestię tak zwanego legizmu – ideologii funkcjonującej w starożytnych Chinach. W języku chińskim funkcjonuje on jako Fǎjiā.
    W fachowej literaturze, w języku angielskim, określa się go mianem legalism. Niemniej, w polskiej literaturze naukowej, pojęcie legalizm zwyczajowo pojmuje się jako „ścisłe przestrzeganie prawa/państwo prawa/ zasadę praworządności”. Chińskie pojęcie określa się raczej jako legizm. Muszę nadmienić jednak, że założenia Fǎjiā w istocie spełniają powyższe kryteria definicji.
    Moje pytanie dotyczy dopuszczalności stosowania słowa „legalizm” właśnie w kontekście Fǎjiā. W literaturze przedmiotu można natknąć się na różnorodne formy, jednakże samemu redagując pracę naukową wolałbym oprzeć się na wykładni Poradni Językowej.
  • Muminki i atomówki
    5.05.2006
    5.05.2006
    Czy muminki jako istoty, podobnie jak smerfy, powinniśmy pisać małą literą, tak jak to uczyniłem? Atomówki to tytułowe bohaterki serialu animowanego. Są to trzy dziewczynki: Bójka, Bajka i Brawurka (więcej o nich można przeczytać w Wikipedii). Czy każda z tych dziewczynek to atomówka czy Atomówka?
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • Naturalna metaforyczność języka

    21.12.2023
    21.12.2023

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).

    Przykładowo:

    Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...

    Spółka wręcza pismo...

    Urząd może zebrać informacje...

    Firma myśli, iż...


    Pozdrawiam

    Tomasz P.

  • o niebie i ziemianach
    2.01.2012
    2.01.2012
    Szanowni Państwo!
    „Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
    Z poważaniem,
    Łukasz
  • o oknach i dziewczętach
    29.05.2009
    29.05.2009
    Z jakimi formami liczebnika – dwa, trzy, cztery czy dwoje, troje, czworo – łączą się dziewczęta? Liczebników zbiorowych używa się m.in. do nazw istot niedorosłych oraz nazw istot różnej płci – czy to oznacza, że w tych wypadkach wyłącznie zbiorowe są poprawne, a te zwykłe już nie? Sprawę komplikuje to, że słowo dziewczęta nie musi oznaczać osób niedorosłych, dlatego dwoje dziewcząt brzmi trochę, jakby były innej płci.
    A przy okazji: czy dopuszcza się dwoje okien?
  • Pochodzenie słowa rzeczywistość

    28.07.2021
    28.07.2021

    Szanowni Państwo,

    chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia słowa rzeczywistość.

    Pozdrawiam

  • Porwać czy ukraść?
    14.01.2020
    14.01.2020
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, która z tych form jest poprawna: porwać psa czy ukraść psa.
    Z tego, co do tej pory udało mi się ustalić, leksem ukraść oznacza ‘przywłaszczyć sobie cudzą własność’. Pies jako istota niesamodzielna ma właściciela, jednak przez człowieka jest traktowany jako członek rodziny. Natomiast bezokolicznik porwać oznacza uprowadzić siłą. Pies należy do istot żywych, więc może stawiać opór porywaczowi.
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
  • Przecinek po dopowiedzeniu lub przydawce: Jej druga, nieco mniej sławna (?) strona
    2.12.2015
    2.12.2015
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o rozwiązanie sporu, który (niezałagodzony) grozi niechybnym rozbiciem rodziny. Otóż spór toczy się wokół poprawności (bądź nie) następującego zdania: Jej druga, nieco mniej sławna, strona.
    Otóż jedna ze stron sporu uważa, że użycie drugiego przecinka jest błędne. Druga zaś, że jest ono poprawne, acz nieobligatoryjne i zależne tylko od inwencji autora. Jak to więc jest z tą interpunkcją?
    Z pozdrowieniem serdecznym i uszanowaniem
    Janina
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego